Josep, του Aurel
Η ιστορία τοποθετείται χρονικά τον Φεβρουάριο του 1939, τότε που πλήθος Ισπανών, στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από το καθεστώς του Φράνκο, καταφεύγουν στη Γαλλία. Η γαλλική κυβέρνηση τους υποδέχεται «στοιβάζοντάς» τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου οι πρόσφυγες βιώνουν καθημερινά την ανέχεια, τη φυσική και την ψυχική εξαθλίωση. Σε αυτό το απόκοσμο περιβάλλον, σε ένα από αυτά τα στρατόπεδα, θα αναπτυχθεί μία ιδιαίτερη φιλία ανάμεσα στο σχεδιαστή και μαχητή κατά του Φράνκο, Josep Bartoli και σε κάποιο αστυνομικό.
Μετά την Retirada (Υποχώρηση) του 1939, όταν ο Δημοκρατικός στρατός υποχώρησε ύστερα από τη νίκη των στρατευμάτων του Φράνκο, περίπου 50.000 άνθρωποι απέδρασαν από τη χώρα κυνηγημένοι από το καθεστώς. Φτάνοντας στη Γαλλία «φιλοξενήθηκαν» σε ειδικά διαμορφωμένα στρατόπεδα, κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης: πείνα, κρύο, ασθένειες, παντός είδους κακοποιήσεις, δολοφονίες. Σε ένα τέτοιο στρατόπεδο βρέθηκε και πέρασε μέρος της ζωής του ο πρωταγωνιστής του ομώνυμου animation, ο Καταλανός καλλιτέχνης Josep Bartoli. Όντας πλέον υπερήλικας ο Bartoli, αφηγείται στον εγγονό του (ο οποίος έχει κληρονομήσει το ταλέντο του), τις περιπέτειες της ζωής του.
Η αθλιότητα, οι δυσχέρειες και οι κακουχίες συνυπάρχουν στο έργο με την άνθιση μιας παράδοξης και απρόσμενης φιλίας μεταξύ του ίδιου του Bartoli και ενός αστυνομικού. Ο Γάλλος αστυνομικός εντοπίζοντας την καλλιτεχνική ανησυχία του Bartoli, τον ενθαρρύνει να σχεδιάζει, παρέχοντάς του χαρτί και μελάνι, τον βοηθάει ενεργά στην αναζήτηση της αρραβωνιαστικιάς του, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην απόδρασή του και στην μετέπειτα άφιξή του στο Μεξικό, ενώ είναι παρόν και στη θυελλώδη σχέση του με την Frida Kahlo.
Ο Aurel, γνωστός κομίστας και σκιτσογράφος της γαλλικής εφημερίδας Le Monde, μετά από πολυετή έρευνα και προετοιμασία, σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία με μεγάλη επιτυχία, ένα έργο που βρίθει αντιθέσεων. Τα κινούμενα σχέδια του Aurel, αρχικά λιτά, προς το τέλος πολύχρωμα, συμβαδίζουν και συμπληρώνουν την αφήγηση, η οποία στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα, τα οποία εμπλουτίζονται με κάποια φανταστικά (π.χ. η φιλία με τον αστυνομικό), εξυπηρετώντας εντέχνως την πλοκή της ιστορίας. Το βιογραφικό είδος εμπλέκεται με το animation, συνδυάζοντας το κλασικό στοιχείο με το μοντέρνο. Η δόμηση αυτή, που ενώνει τα ζοφερά γεγονότα από το παρελθόν με μια διάχυτη αισιοδοξία αντλημένη από το παρόν, υποδεικνύει στο/στη θεατή τον πολυδιάστατο κα αέναο χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης. Μέσα από την προσωπική ιστορία του Bartoli απεικονίζεται η συλλογική πορεία ενός κατατρεγμένου λαού, λίγο πριν το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ενός λαού που αγωνιζόμενος να ξεφύγει από τα δεινά της χώρας του, μετατρέπεται σε έρμαιο στα χέρια των «ευεργετών» του. Αφυπνιστικά επίκαιρη, τονίζει τις ομοιότητες με το σήμερα, ενέχοντας στο φινάλε, έντονο το στοιχείο της ελπίδας. Μία ταινία σύντομη, ιδιαίτερη, ευφυής, που δικαίως αποτέλεσε την επίσημη επιλογή στο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών του 2020 και απέσπασε το Βραβείο Κοινού στις Νύχτες Πρεμιέρας.
Josep, του Aurel
Είδος: Animation
Διάρκεια: 81'
