Άλλαι Τέχναι

Το “Adieu l’ami” δεν λειτουργεί ακριβώς ως αποχαιρετισμός στα όπλα σε μια εποχή, αλλά ως ύστατο χαίρε απέναντι σε ένα συναίσθημα, το οποίο μονάχα μακρινή εγγύτητα έχει με αυτό που είθισται σήμερα να αποκαλείται «φιλία». Και παρά τη στεναχώρια και την πικρία που είναι σχεδόν εγγεγραμμένες στο καταστατικό του, αν σκαλίσει κανείς αρκετά το υπέδαφός, πίδακες αδήλωτης τρυφερότητας πετάγονται από παντού. Πρωτίστως διότι αυτό το λυπημένο «αντίο» δεν στέκει μόνο του, αλλά συνοδεύεται από την πιο όμορφη (παν)ανθρώπινη προσφώνηση.

Αυτό το «αντίο» δεν είναι το τελικό επιμύθιο, αλλά το σκαλοπάτι για το αληθινό απόσταγμα. Διότι αυτό το «αντίο» προσέφερε εν τέλει την ευκαιρία και λείανε το έδαφος ώστε να ειπωθεί με φωνή στεντόρεια το λυτρωτικό «φίλε». Κι αν η μοναξιά μοιάζει μονόδρομος για αυτές τις δύο χαμένες ψυχές, η άρθρωση του ψυχικού (ή και όχι μόνο) δεσμού και η ιεροτελεστία ενός επίσημου αποχαιρετισμού αποτελούν δώρα ανήκουστα και σχεδόν ουρανοκατέβατα.

Δυο καθ’ έξη, κατ’ επιλογή και κατ’ επάγγελμα «ξένοι», μέλη της ομώνυμης Λεγεώνας (των Ξένων) που σκάρωνε ανδραγαθήματα στην Αλγερία στο όνομα μιας υποτιθέμενης (τρικολόρ) πατρίδας, σε αντάλλαγμα ενός και μόνο προνομίου: της θεσμοθετημένης απατρίας (εκπληκτικά παιχνιδιάρικο το ότι η βοηθός του Delon ονομάζεται «Βατερλό», μια υπόμνηση ότι οποιαδήποτε απόπειρα «επαναπατρισμού» είναι καταδικασμένη να καταλήξει σε φιάσκο).

Δυο «ξένοι», σαν κακέκτυπα του Μερσώ του Albert Camus που, αντί για μια ερημική παραλία, βρίσκονται εγκλωβισμένοι και προδομένοι σε ένα χρηματοκιβώτιο. Ημίγυμνοι και κάθιδροι, όχι όμως από τον ήλιο – φονιά που παγιδεύει τον Μερσώ στο μοιραίο ριζικό του, αλλά από την άπνοια ενός μόνιμου μισοσκόταδου. Δράστες μιας υποτιθέμενης ληστείας (ένα heist movie που απατά το genre του φλερτάροντας ξεδιάντροπα με το νουάρ, αυτό είναι το «Αντίο φίλε») που έχει φυσικά αποδειχτεί παγίδα, από εκείνες που στήνονται πριν καν υπάρξουν ως σύλληψη.

Σε αυτό το καθεστώς της αναπόδραστης όχι ακριβώς ήττας αλλά ανυπαρξίας αληθινού αγώνα, εντός αυτού του πεπρωμένου από το οποίο και να μπορούσες να φύγεις δεν θα άντεχες να ξεστρατίσεις γιατί και πού αλλού να στραφείς εξάλλου, αποτελεί απαράμιλλη γενναιότητα (από την άλλη, ίσως, και μοναδική γραμμή άμυνας) να διαθέτεις τη δύναμη να αποκαλέσεις κάποιον «φίλο».

Δύο μαύρες τρύπες που βυθίζονται η μία μέσα στην άλλη, σε ένα κόσμο πεπερασμένων διαστάσεων, ανύπαρκτων διεξόδων, αλλά ατελείωτων επιλογών. Σε αυτό το -ακραία αναπολογητικό για την μονοκοπανιά του- σύμπαν, έχεις όλο τον χρόνο και αμέτρητες ευκαιρίες για να μετρήσεις το όποιο ανάστημά σου –με μόνο αυτόπτη μάρτυρα τον ίδιο σου τον εαυτό.

Η επικύρωση όλων των παραπάνω δεν θα έρθει με λόγια, μια ξαφνική συναισθηματική ευγλωττία θα ήταν σχεδόν ανάρμοστη για τους δύο φίλους, αλλά με την ανταλλαγή βρυχηθμών. Τα δύο “yeah” του φινάλε, κραυγές δύο μόνιμα πληγωμένων θεριών που αρνούνται να αιχμαλωτιστούν. Που προτιμούν να χαθούν, παρά να προσαρμοστούν.

Adieu l’ami (Farewell, Friend), του Jean Herman
Είδος: Δράση, Περιπέτεια
Διάρκεια: 115'

*Aναδημοσίευση από το cinedogs.gr, κινηματογραφικό συνεργάτη του Artcore magazine