Mustang, της Deniz Gamze Ergüven
Σε ένα παραθαλάσσιο χωριό της βόρειας Τουρκίας, πέντε ανήσυχα πνεύματα, πέντε αδελφές ορφανές από γονείς, εξαναγκάζονται από τους συγγενείς και τον κοινωνικό τους περίγυρο να απομονωθούν στο σπίτι, προκειμένου να προετοιμαστούν για τις οικιακές υπηρεσίες που θα προσφέρουν ως σύζυγοι. Μπορούν τα προξενιά, οι ανιαρές δουλειές του σπιτιού και ο εγκλεισμός να καταπνίξουν την άνθιση της θηλυκότητας και την αναπόφευκτη ενηλικίωση;
Το ερώτημα αυτό καλείται να απαντήσει η σκηνοθέτης Deniz Gamze Ergüven από την Τουρκία, με σπουδές στη Γαλλία, διχασμένη ανάμεσα στις ανατολικές παραδόσεις και τον δυτικό πολιτισμό. Η απάντηση δεν είναι απόλυτη. Τα κορίτσια παρομοιάζονται, ήδη από τον τίτλο, με άγρια άλογα (mustang) και αποδεικνύουν την ανήσυχη φύση τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας. Οι πέντε τους συνθέτουν μια αναπαράσταση της γυναικείας κοινωνίας του Ισλάμ, καθώς κάποιες θα υποταχθούν και άλλες θα επαναστατήσουν γνωρίζοντας τις φριχτές συνέπειες. Το “Mustang” ωστόσο, δεν εστιάζει τόσο στο θρησκευτικό κομμάτι της ζωής, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά κυρίως στο γλυκό πέρασμα στην ενηλικίωση και την ανακάλυψη της θηλυκότητας, το δικαίωμα στο παιχνίδι και τον έρωτα.
Οι «Ατίθασες» είναι ένα παραμύθι με τις όμορφες και άσχημες πτυχές του, ρεαλιστικό υπό μία έννοια, αλλά σίγουρα αληθινό στη ψυχή του.
Τελικά, ίσως μια ταινία που αποπνέει γέλιο κι αισιοδοξία μπορεί να προβληματίσει περισσότερο από ένα φιλμ στο οποίο σκοτώνεται κάθε χαρά και ο σκηνοθέτης ξεχνάει πως η ζωή δεν είναι άσπρο-μαύρο. Κάποιοι θεώρησαν πως η ταινία θίγει επιπόλαια ένα τόσο σοβαρό θέμα, ξεχνώντας πως συχνά το χιούμορ είναι ο αφοπλιστικότερος τρόπος απεικόνισης της πραγματικότητας ακόμα και στις πιο σκοτεινές πτυχές της. Δεμένες σαν μια γροθιά, οι αδελφές προσπαθούν να αλλάξουν τη ζωή τους, να συνεχίσουν το παιχνίδι τους, χωρίς τίποτα να μπορεί να τις σταματήσει. Όταν τους απαγορεύουν να πάνε για μπάνιο στη θάλασσα, θα φορέσουν τα μαγιώ τους και θα κάνουν βουτιές στα κρεβάτια τους, γιατί η φύση τους δεν υποτάσσεται σε κανόνες και απειλές, η φύση της γυναίκας είναι αδάμαστη ακόμα και στις πιο καταπιεστικές κοινωνίες.
Αυτό είναι και το μήνυμα που θέλει να περάσει η Deniz Gamze Ergüven μέσα από τη δυτική ματιά της σε ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα της πατρίδας της. Εξωτικό, γλυκόπικρο και μελαγχολικό, το παραμύθι ξετυλίγεται αβίαστα, για να καταλήξει σε ένα όμορφο τέλος, όπως άλλωστε οφείλουν να έχουν τα παραμύθια, υπενθυμίζοντας πως τα άγρια άλογα δεν υποτάσσονται εύκολα στους εκπαιδευτές τους.
“Mustang”, της Deniz Gamze Ergüven
Διάρκεια: 97’
Είδος: δραματική
