Scroll Top

In a Cinemanner of Speaking

Αφιέρωμα στον Elia Kazan: Μέρος Α

feature_img__afieroma-ston-elia-kazan-meros-a
Ο Ελία Καζάν (Ηλίας Καζαντζόγλου) γεννήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου του 1909 στην ελληνική συνοικία του Φαναριού στην Κωνσταντινούπολη. Σε ηλικία τεσσάρων ετών, η οικογένειά του μεταναστεύει στην Αμερική. Αφότου φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Πανεπιστημίου του Γέιλ, ο Καζάν γίνεται το 1932 μέλος του θιάσου «Group Theater», ο οποίος ανέβαζε θεατρικά έργα κοινωνικού και πολιτικού προβληματισμού. Μετά από μία σύντομη θητεία στην ηθοποιία, ο Καζάν στρέφεται στη θεατρική σκηνοθεσία. Το πρώτο μεγάλο του σουξέ έρχεται το 1942, με το έργο του Θόρντον Γουάιλντερ «Το δέρμα των δοντιών μας».

Τα έργα των Άρθουρ Μίλερ και Τένεσι Ουίλιαμς «Ήταν όλοι τους παιδιά μου» και «Λεωφορείον ο Πόθος» αντίστοιχα, ανεβάζουν κατακόρυφα τις μετοχές του Καζάν στον χώρο του θεάτρου. Το 1947, ο Καζάν ιδρύει μαζί με τους ηθοποιούς Ρόμπερτ Λιούις και Σέριλ Κρόφορντ την περίφημη σχολή υποκριτικής «Actors Studio», στην οποία έχουν φοιτήσει ονόματα – ογκόλιθοι του αμερικάνικου κινηματογράφου, όπως οι Μάρλον Μπράντο, Τζέιμς Ντιν, Αλ Πατσίνο, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Φέι Ντάναγουεϊ, Τζέιν Φόντα, Ρόμπερτ ντε Νίρο, Τζιν Χάκμαν, Γιον Βόιτ Πολ Νιούμαν, Τζακ Νίκολσον και πολλοί άλλοι. Το κυριότερο χαρακτηριστικό για το οποίο έμεινε γνωστό το Actors Studio υπήρξε η διδασκαλία της διάσημης «Μεθόδου Στανισλάβσκι», όπως αυτή καθιερώθηκε από τον Σοβιετικό θεατρικό σκηνοθέτη και θεωρητικό Κονσταντίν Στανισλάβσκι. Ο Καζάν αποδείχθηκε μετρ στην ικανότητα να αποσπά ρεαλιστικές ως το μεδούλι ερμηνείες από τους ηθοποιούς του, ένα συμπέρασμα που πιστοποιούν άλλωστε και οι αριθμοί. Είκοσι μία οσκαρικές υποψηφιότητες και εννέα χρυσά αγαλματίδια είναι ο διόλου ευκαταφρόνητος απολογισμός για τους πρωταγωνιστές των ταινιών του Καζάν, ενώ ο ίδιος απέσπασε δύο Όσκαρ Σκηνοθεσίας.

Η αρχή της συναρπαστική κινηματογραφικής διαδρομής του Καζάν έγινε το 1945, με την μεταφορά στη μεγάλη οθόνη του μυθιστορήματος της Μπέτι Σμιθ, «Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν». Δείτε παρακάτω τον βραβευμένο με Όσκαρ Τζέιμς Νταν να τραγουδά το παραδοσιακό σκοτσέζικο τραγούδι «Annie Laurie».

 

To 1947, μία χρονιά όπου σκηνοθέτησε τρεις ταινίες(!) ήρθε η στιγμή για τον πρώτη επίσκεψη του θείου Όσκαρ στο κατώφλι του Καζάν. «Συμφωνία κυρίων» με τον Γκρέγκορι Πεκ, το εναρκτήριο λάκτισμα στην περιπλάνηση του Καζάν στο πεδίο του κοινωνικού ρατσισμού. Δείτε το τρέιλερ της ταινίας:

Το 1950, ο Καζάν υιοθετεί για πρώτη φορά μία α λα ντοκιμαντέρ προσέγγιση, καθώς και ένα πιο νουάρ ύφος, σκηνοθετώντας το «Πανικός στους δρόμους«. Ο σκηνοθέτης Τζον Λάντις («The Blues Brothers») μας μιλά για τη συγκεκριμένη ταινία στο βίντεο που ακολουθεί: 

Ένα χρόνο αργότερα, ο Καζάν χτυπά την πόρτα του πάνθεον των σκηνοθετών, καταφεύγοντας σε μία ιστορία που γνώριζε ήδη πολύ καλά. «Λεωφορείον ο Πόθος» του Τένεσι Ουίλιαμς και η ρωμαλέα και χειμαρρώδης γοητεία του Μάρλον Μπράντο εξιτάρει τη φαντασία όλων των κοριτσόπουλων (και όχι μόνο) της Αμερικής. Στο παρακάτω βίντεο δείτε τη γνωριμία του Στάνλεϊ Κοβάλσκι και της Μπλανς Ντιμπουά

Η ταινία αυτή εγκαινιάζει τη συνεργασία μεταξύ Καζάν και Μπράντο, η οποία ανανεώνεται ένα χρόνο αργότερα με το «Viva Zapata!» και αγγίζει την κορύφωσή της το 1954, μέσα από το εμβληματικό «Το λιμάνι της αγωνίας«, το οποίο αποφέρει Όσκαρ Σκηνοθεσίας στον Καζάν και Α” Ανδρικού Ρόλου στον Μπράντο. Δύο χρόνια νωρίτερα πάντως, ο Καζάν μπλέκει σε μία ιστορία σκοτεινή που θα κηλιδώσει το όνομά του δια παντός και θα εξακολουθήσει μέχρο και σήμερα να διχάζει καλλιτέχνες και σινεφίλ… To be continued… 

*Aναδημοσίευση από το cinedogs.gr, κινηματογραφικό συνεργάτη του Artcore magazine

1
Μοιράσου το