Βιβλιοθήκη

Είχε ήδη παρθεί η απόφαση μ’ ένα αντικειμενικότατο «αμπεμπαμπλόμ» ότι θα διαβάσω ένα άλλο βιβλίο. «Καλύτερα να το αφήσω στα χέρια της τύχης, παρά να μου κακιώσουν τα υπόλοιπα βιβλία στην βιβλιοθήκη μου», σκέφτομαι η τρελή. Παρ’ όλα αυτά, κάτι μέσα μου μ’ έκανε ν’ αρπάξω το βιβλίο του Capote και να που ήδη βρισκόμουν να διαβάζω το εισαγωγικό σημείωμα, μία εκ βαθέων εξομολόγηση του συγγραφέα σε πρώτο άμεσο και σοκαριστικό πρόσωπο. Τι είχε να πει το πρόσωπο αυτό…;

Για να είμαστε ακριβείς, ο κ. Truman δε μου «είπε» από μόνος του τίποτα. Όπως είθισται να συμβαίνει με κάθε τι που μας εκφράζει και εν συνεχεία μας απελευθερώνει, έτσι κι σε αυτή την περίπτωση, εγώ και ο Truman Capote βρεθήκαμε να κάνουμε έναν συγκινητικό διάλογο. Νοερό μεν, διάλογο δε. Εγώ προβληματισμένη τον ρώτησα, «και πως ξεκίνησαν όλα αυτά τα θαυμαστά συγγραφικά σου κατορθώματα κ. Τρούμαν;» κι εκείνος μου απάντησε αναπολώντας, «μία μέρα, άρχισα να γράφω χωρίς να ξέρω ότι έτσι γινόμουν σκλάβος εφ’ όρου ζωής σ’ έναν ευγενή μεν αλλά άσπλαχνο αφέντη. Όταν ο θεός σου δίνει ένα ταλέντο, σου δίνει κι ένα μαστίγιο που το ‘χεις μόνο για να αυτομαστιγώνεσαι» (σελ. 9, Πρόλογος). Εγώ τότε τραβήχτηκα ασυναίσθητα προς τα πίσω, έκπληκτη από το καινούριο αυτό απόφθεγμα. «Ναι, έτσι είναι αγαπητέ κύριε», αναφώνησα, σκεπτόμενη το γλυκό βάσανο της συγγραφής. Με κάθε γέννα, έρχεται και ο αβάσταχτος πόνος και με κάθε παράγραφο, έρχεται η ανασφάλεια, η αμφιβολία, η αυτοκριτική, οι τρεις ανελέητες φίλες κάθε επίδοξου συγγραφέα.Μα, ο προκλητικός μου συνομιλητής δε με λυπάται, παρά την ωχρή μου πλέον όψη και συνεχίζει να με τρομοκρατεί. «Έπαψε να είναι διασκεδαστικό [η συγγραφή] όταν ανακάλυψα τη διαφορά μεταξύ καλής γραφής και κακής γραφής, και μετά έκανα άλλη μία, ακόμα πιο ανησυχητική, ανακάλυψη, της διαφοράς μεταξύ της πολύ καλής γραφής και της αληθινής τέχνης, που είναι λεπτή αλλά αδυσώπητη. Και ύστερα το μαστίγιο έπεσε!». Κάπου εδώ είχε παγώσει το αίμα μου. Ο άνθρωπος απέναντί μου είναι διορατικός, δε χωράει αμφιβολία πλέον. Το πραγματικό βασανιστήριο για κάποιον που παράγει καλλιτεχνικό έργο είναι όντως η συνειδητοποίηση του πότε κάτι είναι πολύ καλό και πότε είναι αριστουργηματικό. Τότε πέφτει το μαστίγιο για το οποίο μας μιλάει και ο Capote. Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα, οι απαιτήσεις αυξάνονται, οι ανασφάλειες μεγεθύνονται, αλλά ευτυχώς για όλους μας αναζωπυρώνεται συγχρόνως και το δαιμόνιο ταλέντο. Με άλλα λόγια, αυτό για το οποίο μου μιλούσε ο κ. Τruman, ήταν η «ενηλικίωση» του καλλιτέχνη.Μία άλλη ξαφνική συνειδητοποίηση γίνεται εντός μου. Ο αξιέπαινος συνομιλητής μου δε μου τα εξομολογείται όλα αυτά για να με τρομοκρατήσει. Αντιθέτως, θέλει να μου δείξει το καλοδεχούμενο βάρος που πρέπει να σηκώσει κανείς, ώστε να δημιουργήσει. Είναι η υποχρέωση του καλλιτέχνη απέναντι στην τέχνη. Η όμορφη υποχρέωση! Σχεδόν ψιθυρίζοντας μου απαριθμεί τις πνευματικές επιβραβεύσεις που περιμένουν αυτόν που τολμά και δημιουργεί! Σα να κοιτάω μέσα από κλειδαρότρυπα, αφήνω τον κυβερνοχώρο να με ταξιδέψει στα μεγάλα έργα του Τruman Capote. Από το “Other Voices, Other Rooms” (1948), μεταπηδώ στο “Breakfast at Tiffany’s” (1958), στο βραβευμένο “In Cold Blood” (1965) και κάνω μία στάση στο “Music for Chameleons” (1980).

A.