Λόγος + Τέχνη

Η ιστορία διαδραματίζεται στην Αμερικήτη δεκαετία του ’90,την εποχή που μεσουρανούσε το σκάνδαλο Lewinsky. Σε μια αξιοζήλευτη «άψογα τακτοποιημένη πόλη», στο Σέικερ Χάιτς έξω από το Κλίβελαντ, ένας αστικός παράδεισος από αυτούς που δεν πιστεύεις ότι υπάρχουν, ζει η Έλενα Ρίτσαρντσον, μητέρα τεσσάρων παιδιών, που με τη σειρά της φαίνεται να είναι η προσωποποίηση της τελειότητας, μια γυναίκα αψεγάδιαστη, ιδεαλίστρια, φιλάνθρωπος, οργανωτική, κοινωνική, διαχυτική και δοτική με τον κόσμο και την οικογένειά της, που ζει με βάση κανόνες που «αν τους ακολουθείς, θα πετύχεις·διαφορετικά μπορεί να κάνεις τον κόσμο στάχτη». Μοναδικό ψήγμα στη ζωή της, η μικρή της κόρη που από τη στιγμή της πολύ πρόωρης γέννησής της γέμισε την κ. Ρίτσαρντσον με ανησυχία, άγχος και φοβίες – έντονα συναισθήματα που δεν κατάφερε να διαχειριστεί και μετουσιώθηκαν σε άρνηση και απογοήτευση οδηγώντας σε μία σχέση έντονης αντιπαλότητας μεταξύ μητέρας και κόρης.

Η φαινομενικά αψεγάδιαστη καθημερινότητα της οικογένειας αλλάζει όταν τα παιδιά της γνωρίζονται με τους νέους ένοικους της κ. Ρίτσαρντσον, τη Μία Γουόρεν και την κόρη της, άρτι αφιχθείσες στο Σέικερ Χάις όπου μετακόμισαν για να κάνουν μια νέα αρχή. Η Μία ενσαρκώνει το ακριβώς αντίθετο: είναι μία εκκεντρική καλλιτέχνιδα, μια στοργική -με τον δικό της τρόπο- νομάς, ελεύθερο πνεύμα που πάει όπου την παρασύρει ο άνεμος, παθιασμένη με την κόρη της και τη φωτογραφία, μία «περιπλανώμενη», μυστικοπαθής, «απομονωμένη», «μοναχική» ψυχή. Και ενώ όλα φαίνονται να κυλούν ομαλά, και καθένας σαγηνεύεται και σαγηνεύει τον άλλον με τη διαφορετικότητά του, η ιστορία υιοθεσίας ενός εγκαταλελειμμένου μωρού με καταγωγή από την Κίνα διαταράσσει τις ισορροπίες και την καθημερινότητα όλης της κοινότητας χωρίζοντάς την σε διαφορετικά στρατόπεδα.Το βιβλίο ναι μεν επικεντρώνεται στη φύση της μητρότητας, αλλά, όπως αναφέρει η συγγραφέας στην εφημερίδα The Guardian, προβάλλει επίσης φυλετικά και ταξικά ζητήματα και η ιστορία ενός μωρού με αμερικανική-ασιατική καταγωγή εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό.

Η συγγραφέας, έχοντας ζήσει η ίδια στο Σέικερ Χάιςτο διάστημα μεταξύ 1990-1998 -μία αξιοζήλευτη κοινότητα,«σχεδιασμένη το 1912, «μια από τις πρώτες οργανωμένες κοινότητες του έθνους» όπου «καθετί […] είναι προσχεδιασμένο, έτσι ώστε να αποφεύγεται το απρεπές, το άσχημο και το καταστρεπτικό»-θέλησε, μεταξύ άλλων, να ραγίσειμε το μυθιστόρημά της αυτό το κέλυφος της τελειότητας πουκαλύπτει την καθημερινότητα των κατοίκων στην περιοχή αυτή και να αναδείξει την πραγματική τους ζωή που εν τέλει διαταράσσεται από προβλήματα που μαστίζουν και τον υπόλοιπο κόσμο· να δείξει ότι ακόμα και αυτή η φαινομενικά ουτοπική κοινότητα δεν είναι απρόσβλητη στο μικρόβιο του ρατσισμού, δεν είναι υπεράνω των κοινωνικών προβλημάτων και των ηθικών διλημμάτων που ξεσπούν όταν μια Κινέζα φτωχή μετανάστρια μάχεται για την επιμέλεια του παιδιού της ενάντια σε ένα πλούσιο ζευγάρι Αμερικανών.

Πρόκειται για ένα από τα πιο απολαυστικά βιβλία νέου συγγραφέα που έχω διαβάσει, με μια αφήγηση που δύσκολα εγκαταλείπεις. Με πρωταγωνίστριες δύο εντελώς διαφορετικές γυναίκες και μητέρες, η Celeste Ng κατάφερε, δίχως να παίρνει θέση και χωρίς ίχνος κριτικής διάθεσης, να γράψει ένα μυθιστόρημα ιδιαίτερα καλογραμμένο και άρτια δομημένο, που αναφέρεται στην οικογένεια, στις εσωτερικές αναταραχές της εφηβείας, στην τέχνη της φωτογραφίας πριν φέρει τα πάνω κάτω η ψηφιακή εποχή, στο μικρόβιο του ρατσισμού που προσβάλλει ακόμα και τους πιο γερούς «οργανισμούς», στη ζωή που είναι απρόβλεπτη και δεν χωράει σε κανόνες, στα βάρη του προσωπικού παρελθόντος που πολλές φορές αναχαιτίζουν τομέλλον που σχεδιάζουμε, στην ουτοπική φύση της τελειότητας που όλοι μάταια αναζητούμε, στην εμπειρία της μητρότητας που κάθε γυναίκα βιώνει διαφορετικά και με τόσο ιδιαίτερο τρόπο. Η συγγραφέας αναρωτιέται καθόλη την αφήγηση: «Τι είναι αυτό που καθιστά μια γυναίκα μητέρα;», δημιουργώντας χαρακτήρες που παθαίνουν επιλόχεια ψύχωση και μέσα στην απελπισία τους εγκαταλείπουν το μωρό τους – μετανιώνοντας πικρά στη συνέχεια, ηρωίδες που δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν και υιοθετούν ένα μωράκι προσφέροντάς του αμέριστη αγάπη και φροντίδα, παρένθετες μητέρες, γυναίκες που αναγκάζονται να κάνουν έκτρωση, μητέρες που χτίζουν γερές σχέσεις με τα παιδιά τους και άλλες που, δίχως να το συνειδητοποιούν, δεν καταφέρνουν να αναπτύξουν μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης με αυτά. 

Η μητρότητα, μας λέει, είναι «ένας τόπος, ένα είδος Νάρνια, ένας αχανής αιώνιος τόπος όπου συνυπάρχουν το παρόν που ζεις, το παρελθόν που θυμάσαι και το μέλλον που προσδοκάς».

-Το βιβλίο θα γίνει σειρά από τη βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιό και τηλεοπτική παραγωγό Ρις Γουίδερσπουν στα χνάρια της άκρως επιτυχημένης “Big Little Lies”.