Άλλαι Τέχναι

Ζακ, Μάγδα, Ελένη, Αλέξης, Pinar. Μερικά μόνο από τα ονόματα που παρελαύνουν από την παλέτα του εικαστικού Δημήτρη Αστερίου. Μορφές που συγκλόνισαν την εποχή μας, σκληρές απώλειες και αντικατοπτρισμοί μιας εποχής απάνθρωπης, ελάχιστα ποιητικής. Ο δημιουργός με τα ματωμένα του πορτραίτα ανασύρει από την λήθη τα πρόσωπα των μικρών και των μεγάλων δραμάτων που έθεσαν σε αμφιβολία την πίστη μας στον άνθρωπο και τους σκοπούς του. Μορφές που χάθηκαν άδικα, άνθρωποι που αποθεώθηκαν μέσα από την τραγικότητα της ύστατης εμπειρίας τους, μόνο και μόνο για να καταστήσουν με την νιότη τους ακριβότερη την δική μας ζωή. Ο Ζακ που προβάρει την βιογραφία του πίσω από μια αθηναϊκή βιτρίνα, η Ελένη, ρεφραίν στα πικρά μπλουζ της Κομοτηνής, ο Παύλος που μετά τον θάνατό του συναντά το ρεύμα της καρδιάς μας, ξεσηκώνοντας συνειδήσεις, κερδίζοντας μια θέση ανάμεσα σε εκείνα που συγκολλούν την καινούρια μας συνείδηση· η Μάγδα, που βιώνει σαν τελετή τα γεγονότα του εφετείου, ο Νίκος Τεμπονέρας μες στις σχολικές αίθουσες, ένα σημάδι κόκκινο μες στην πόλωση της κοινωνικής μας ζωής και τόσοι άλλοι που μεταμορφώθηκαν σε καταστροφές μόνο και μόνο για να δείξουν τον δρόμο στην ζωή. Αυτές οι χαρακιές που αφήνει πάνω στα έργα του ο Αστερίου κάνουν κομμάτια το λούστρο και την διαφθορά ετούτης της εποχής. Μες στα έργα του χτυπούν οι καρδιές των αδικοχαμένων, τότε και τώρα, σπασμένες. Ο δημιουργός των «Ματωμένων Πορτραίτων» που φιλοξενούνται αυτήν την εποχή στο Γιαλί Τζεμισί της Κρήτης κατορθώνουν μια ρωγμή που αφήνει ελεύθερη την αλήθεια. Άνθρωποι καθημερινοί που κέρδισαν τόσο πικρά την αθανασία επαναφέρουν στο προσκήνιο της οριακές καταστάσεις της βιογραφίας τους, κατακτώντας μια θέση ανάμεσα στα πλέον ποιητικά πράγματα. Δίχως την γλώσσα που φαντάζει αδύναμη να παρακολουθήσει τον θάνατο του σώματος, μόνο με την σιωπή και τις αφοπλιστικές τους προσωπογραφίες οι μορφές του ζωγράφου προσφέρουν λίγο χώρο ποιητικό για να αναπτυχθεί το κοινό εκείνο αίσθημα που καμιά διατύπωση και καμιά περιγραφή δεν θα μπορούσε να εκπληρώσει. Τα πορτραίτα δεν χρειάζονται την ψυχρότητα του ορθού λόγου, εντός τους συνοψίζουν μεγέθη αδιόρατα, όπως το μέτρο, η εξόντωση, η ύβρις. Οι μορφές που εκθέτονται στο Γιαλί Τζεμισί μεταμορφώνονται σε ποιητές, αφού μόνον αυτοί μπορούν να κερδίσουν έναν τέτοιο ρόλο μες στον κόσμο που παλιώνει. Ίσως πια κανείς να μην τους θυμάται και μόνο σαν ειδήσεις να πλανώνται μες στις στοές της λήθης, ωστόσο οι προσωπογραφίες τους αναπαράγονται διαρκώς εμπρός από τις φωτεινές βιτρίνες, τις κουβέντες των μπαρ, την γρήγορη τροχιά των τραμ. Επειδή τα «Ματωμένα Πορτραίτα» είσαι εσύ με το άγριο κεφάλι του προβάτου που προβάλλει μέσα από τα σφραγισμένα παράθυρα των συρμών. Επειδή οι δημιουργίες του Αστερίου υπομνηματίζουν πρόσωπα που μας στιγμάτισαν και κρατήθηκαν από την ζωή σε πείσμα ενός δίχως ανταπόκριση καιρού, μιας προδομένης νιότης, μιας ζωής λιγότερο πλατιάς από ότι φαντάστηκε ετούτη εδώ η σκηνοθεσία. Η Ελένη, ο Βαγγέλης, ένας Αιγύπτιος ψαράς δεν κρατούν στυλωμένα τα μάτια τους στο άδειο της εποχής μας, αλλά κοιτούν επιδέξια και ευθύβολα αυτό το αίμα που επιστρέφει από την ανθρώπινη ζωή προς την ιστορία, μόνο και μόνο για της χαρίσει πορφύρα και μια θερμή αφοσίωσή του.

Το δρώμενο του Δημήτρη Αστερίου ανανεώνει την σχέση μας με την επικαιρότητα. Δίνει το στίγμα της ευαισθησίας που χαρακτηρίζει αυτόν τον καινούριο αιώνα. Ισοδυναμεί με μια γενναία και αδιαμφισβήτητη πράξη θάρρους. Σαν να εκφωνούν τους τραγικούς τους μονολόγους, αυτές οι μορφές πνιγμένες μες στο αίμα οδηγούν την καλλιτεχνική δημιουργία στην κατάκτηση ολόκληρου του χρόνου, αυτής της οριζόντιας πραγματικότητας που κάθε τόσο ανανεώνεται κάτω από το βάρος της ανθρώπινης εμπειρίας.

Οι μορφές του ζωγράφου τοποθετούνται πίσω από μια εγκατάσταση, άθροισμα και εκείνες στους νεκρούς της μάχης της Κρήτης που σήμερα, ογδόντα χρόνια μετά ξαναζούν μες σε βάθη ψυχικά, επαληθεύοντας την ύψιστη θέση που τους χάρισε για πάντα η ιστορία. Δεν είναι το κόκκινο χρώμα επάνω στα ξύλα της εγκατάστασης, μήτε οι αφοπλιστικές μορφές που μας κοιτάζουν καλά βαλμένες μες στο χαμόγελό τους, τότε και τώρα. Είναι πρωτίστως αυτό το είδος της αυθεντικής, τραγικής τέχνης που μας συγκλονίζει και μας αφυπνίζει έντρομους, τρεμάμενους, εμπρός στο πάθος της καταστροφής και την σκληρότερη εκδοχή της ανθρώπινης ψυχής. Αυτά τα πενήντα πορτραίτα, επιβεβαιώνουν όσους υποστηρίζουν πως η τέχνη μπορεί να υπερβεί το στοιχείο του τόπου, επαληθεύοντας έναν χαρακτήρα, όχι μόνο εθνικό αλλά περισσότερο διαπολιτισμικό. Η επέτειος της μάχης εναντίον του φασισμού συναντά την πιο μοντέρνα έκφανσή της, την στιγμή που με μια συγκαλυμμένη τρυφερότητα ο Δημήτρης Αστερίου δίνει λίγη ζωή ακόμη σε όσους χάθηκαν μες στην παραφροσύνη μιας ανείπωτης βίας.

Η έκθεση του Δημήτρη Αστερίου δεν φτιάχνει καμιά καινούρια πραγματικότητα. Μόνο αναπαράγει τις πιο τραγικές προβολές της τελευταίας δεκαετίας, σμίγοντας την έννοια της θυσίας των Κρητικών αγωνιστών με εκείνη την αλόγιστη που ενσαρκώνει σήμερα η Ελένη, ο Βαγγέλης, ο Ζακ, ο Παύλος. Μες στο κύλημα του χρόνου η ζωή που τέλειωσε εξαργυρώνεται σε ένα είδος επιβίωσης για τα πρόσωπα των πορτραίτων. Ο ζωγράφος Δημήτρης Αστερίου στήνει έναν σταυρό μες στην καρδιά του Γιαλί Τζαμισί και οργανώνει ένα εικαστικό δρώμενο που το καθοδηγεί ένα είδος βαθιάς, κοινωνικής συνείδησης. Την δυναμική της την δανείζεται από αυτόν τον σκληρό κόσμο. Η έγνοια του Αστερίου αφορά τον δικό μας καιρό αλλά και τις μέρες που μέλλονται. Εκείνος που θα επισκεφθεί το δρώμενο του Γιαλί Τζαμισί μπορεί να περηφανεύεται πως πλησιάζει τους γενναίους, πως προχωρά κοντύτερα προς αυτήν την σοβαρή απόφαση της μνήμης. 

O Δημήτρης Αστερίου γεννήθηκε το 1973 στη Δράμα, ζει και εργάζεται στα Χανιά. Χρησιμοποιεί τόσο λάδια, όσο και μικτά χρώματα, ενώ η θεματογραφία του αναφέρεται σε ονειρικά και φανταστικά σύνολα στην κατεύθυνση του σουρεαλισμού και της αυτόματης γραφής. Παράλληλα με τη ζωγραφική, ασχολείται με τις κατασκευές και τη γλυπτική

Ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής:

Ζωγραφική εγκατάσταση performance «Η επικράτεια της ακινησίας- Λυτρωτική αντιπαράθεση» Μπλόκο Κοκκινιάς. 2019, Exantas Artspace, «Somnium» Χανιά (2019), ArtSpace Bristol, Χανιά (2018), Αίθουσα τέχνης 24γράμματα, Χαλάνδρι (2018), Σωματείο ΑΜΕΑ, Δράμα (2018), Exantas Artspace, Χανιά (2018), Decadance art club, Ζωγραφική εγκατάσταση «Αυνανισμός και Δημοκρατία» Αθήνα (2018), Τίτα Μπρίκι, Ηράκλειο Κρήτης (2017), Exantas Artspace, Χανιά (2017), Γιαλί Τζαμισί, Ζωγραφική εγκατάσταση, Χανιά Κρήτης-υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης (2017), Φουαρ, Αθήνα (2016), Τίτα Μπρίκι, Ηράκλειο Κρήτης (2016), Κοχλίας Art space, Βέροια (2016), Σκάζη Art café, Αθήνα (2016), Exantas Artspace, Χανιά (2016), Παλαιοπωλείο «Ρετρό», Αθήνα (2015), Πύλη Αγ.Γεωργίου, Ηράκλειο Κρήτης (2006), Πινακοθήκη Ρεθύμνου, αίθουσα «Μουσούρη»(2005), Έκθεση Γλυπτικής Γιαλί Τζαμισί, Χανιά Κρήτης-υπό την αιγίδα της Νομαρχίας Χανίων (2004), Γιαλί Τζαμισί, Χανιά Κρήτης (2003), Γιαλί Τζαμισί, Χανιά Κρήτης (2002), Δημοτική Πινακοθήκη Ναυπλίου (2001), Αίθουσα τέχνης «Ξόμπλι», Βάμμος Χανίων (2001), Γιαλί Τζαμισί, Χανιά Κρήτης (2000), Καφέ «Ηλιοτρόπιο», Χανιά Κρήτης (1999), Δημοτική Πινακοθήκη Μυκόνου (1999)

Έχει λάβει μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής.

Επιμέλεια Εκθέσεων:

Δημοτική πινακοθήκη Νίκαιας, Ζωγραφική Μίμης Φωτόπουλος 2019, Σκοτεινοί χρόνοι, αντανακλάσεις 2019, Φεστιβάλ Art for change Vol.4. Μαρούσι, 2018, Eco Zone Art for change Vol.5 Αθήνα.

Σκηνικά σκηνογραφία:

Σκηνογραφία μουσικού video clip, Σπύρου Παπαδόπουλου (2019), Σκηνικά σκηνογραφία στη θεατρική παράσταση ¨05:05” (Α.Θηβαίος) στον πολυχώρο 24γράμματα,Αθήνα (2018), Σκηνικά και μάσκες θεάτρου ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης, Η ωραία και το τέρας (2004), Σκηνικά μουσικής παράστασης Ωδείο Χανίων (2004).

Έχει συνεργαστεί με τους εκδοτικούς οίκους 24 Γράμματα, Καστανιώτη και Σοκόλη για την εικονογράφηση βιβλίων.

Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές, δημοτικές και σχολικές αίθουσες.

Έχει παραχωρήσει έργα του για τις ανάγκες της τηλεοπτικής σειράς του Θ. Παπαδουλάκη «Η λέξη που δεν λες» (2016)