Maurits Cornelis Escher: Σχεδιάζοντας το παράδοξο
Ο Maurits Cornelis Escher ήταν ένας εικαστικός που σχεδίαζε το αδύνατο. Πράγματα που δεν μπορούν να υπάρξουν και κτίρια που δεν γίνεται να χτιστούν. Βασιζόμενος στην παρατήρηση του κόσμου γύρω του, πειραματίστηκε με το πώς μπορεί να ξεγελάσει το μάτι «κόβοντας» το δισδιάστατο επίπεδο και δημιουργώντας νέα οπτική. Παρά την ελάχιστη σχέση που είχε αρχικά με τα μαθηματικά -για την ακρίβεια ως μαθητής ήταν πολύ κακός σε αυτά- ασχολήθηκε με την επιστήμη και είναι γνωστός πλέον ως ένας καλλιτέχνης που ενσωμάτωσε τα μαθηματικά στις δημιουργίες του. Ο ίδιος δήλωνε γραφίστας και ασχολήθηκε κυρίως με τη λιθογραφία, τη ξυλογραφία και τη χαλκογραφία.
Τα πρώτα του σχέδια ήταν κυρίως ρεαλιστικές απεικονίσεις τοπίων και προσώπων. Ακόμη όμως και σε αυτήν την περίοδο το ενδιαφέρον του Escher για τη συμμετρία και τις οφθαλμαπάτες είναι εμφανές.
Όταν επισκέφτηκε την Αλάμπρα το 1937, ένα μαυριτανικό κάστρο του 14ου αιώνα στην Γρανάδα της Ισπανίας, γοητεύτηκε πολύ από τα διακοσμητικά μοτίβα που στολίζουν τα παλάτια και έτσι ξεκίνησε την εκτεταμένη μελέτη του σχετικά με τη συμμετρία, τον διαχωρισμό του επιπέδου, την απεικόνιση του απείρου.
Στην πορεία, όχι μόνο ασχολήθηκε με τα αδύνατα σχήματα αλλά διατήρησε ανοιχτό διάλογο με μεγάλους μαθηματικούς της εποχής, ανταλλάσσοντας απόψεις μαζί τους.
Τα αδύνατα σχήματα είναι μία κατηγορία σχεδίων σε χαρτί, που ενώ θυμίζουν υπαρκτές κατασκευές, στην πραγματικότητα δεν μπορούν να υπάρξουν. Στη δική μας πραγματικότητα τουλάχιστον.
Η πρώτη φορά που ο Escher απεικονίζει το αδύνατο είναι στο έργο “Still life and street” όπου ένα τραπέζι μεταμορφώνεται σε δρόμο. Κάπου εκεί αρχίζει και το πιο διασκεδαστικό κομμάτι του έργου του.
Με μία δόση επιστημονικής φαντασίας, η γεωμετρικότητα των σχεδίων του Escher πλάθει έναν άλλο κόσμο, όπου αυτά τα σχήματα υπάρχουν και οι διαστάσεις είναι διαφορετικές.
Έξτρα συμβουλή: δοκίμασε να γκουγκλάρεις “Escher tattoo”. Το μελάνι τον τιμάει μέχρι σήμερα!
Ο Escher, λοιπόν, βρήκε τον τρόπο να ξεγελάσει το μάτι κάνοντας απολύτως υπέροχα και απίθανα πράγματα να φαίνονται ρεαλιστικά. Αν κοιτάξεις βέβαια μία δεύτερη φορά η απάτη αποκαλύπτεται. Και είναι σίγουρο πως θα κοιτάξεις και τρίτη. Και τέταρτη. Είναι ωραία όλα αυτά.
Φωτογραφία εξωφύλλου: “Paradise”, 1920, ξυλογραφία, 494mm x 257mm.
Photo Sources
1. http://www.mcescher.com
