Άλλαι Τέχναι

Και το ψάρι τσίμπησε. Ο συνταξιούχος αλλά πάντα ενεργός Dr. Abraham Bredius παίνεψε σε τέτοιο βαθμό την πρόσφατη ανακάλυψή του, που δεν άφησε καμία αμφιβολία ως προς το ότι το έργο «Δείπνο στους Εμμαούς» ανήκει στην πρώμη καλλιτεχνική περίοδο του Vermeer. Εκστασιασμέμένοι οι φιλότεχνοι της εποχής θέλησαν να αποκτήσουν αυτόν το πίνακα. Ο εφοπλιστής Willem van der Vorm βοήθησε τη Rembrandt Society και μαζί ξόδεψαν ένα υπέρογκο ποσό που αντιστοιχεί σε 4.640.000 ευρώ σήμερα.

Περιχαρείς για το νέο τους απόκτημα και φέροντες την ευθύνη να μοιραστούν αυτό το μεγαλούργημα με τους λοιπούς ομοεθνείς το δώρησαν στο Museum Boijmans Van Beuningen του Ρότερνταμ, όπου πλήθος κόσμου συνέρρεε για να θαυμάσει από κοντά το χαμένο αυτό διαμάντι.

Εμ, κάτι ήξερε ο κύριος van Meegeren. Την υπογραφή είδαν στο έργο και εκθείασαν τις μοναδικές ικανότητες του Vermeer, το χαρακτηριστικό τρόπο απόδοσης σκηνών σε κλειστούς χώρους και τη λεπτότητα με την οποία χειρίζεται μία τέτοια ιερή στιγμή. Και ας έχει βασικά λάθη προοπτικής ο πίνακας (χαλάλι του καλλιτέχνη) και ας μοιάζει το τραπέζι να καταπλακώνει το θεατή (ε, μωρέ ήταν νέος ακόμα, δεν ήξερε) και ας φαίνεται ο έρμος ο μαθητής να έχει ένα χέρι σπασμένο (ναι αλλά δες τα χρώματα, θαύμασε αυτό το θείο φως και δες κάτω δεξιά την υπογραφή… ε;ε;ε;).

Αχ, άτυχε κύριε van Meegeren, παρόλη την ευστροφία σας και τη προνοητικότητά σας, δεν μπορέσατε να προβλέψετε τον Β’ Π. Π. και τις τραγικές του επιπτώσεις. Γιατί, αν δεν ξέσπαγε αυτός ο πόλεμος και ένας άλλος πίνακας με την ίδια πολύτιμη υπογραφή από τον ίδιο άσιμο ζωγράφο δεν κατέληγε στα αιματοβαμμένα χέρια του Hermann Göring, ηγητικού μέλους του κόμματος των Ναζί, ο κύριος van Meegeren δεν θα κατηγορούνταν ποτέ για συνεγασία με τον εχθρό και για εσχάτη προδοσία της πατρίδας του.

Και κάπως έτσι ο κύριος van Meegeren για να γλιτώσει τη θανατική ποινή, αναγκάστηκε να γκρεμίσει μόνος του το μύθο που έχτιζε τόσα χρόνια και να ομολογήσει πως όχι μόνο αυτός ο πίνακας αλλά και πολλοί άλλοι ήταν προϊόντα του δικού του ταλέντου. Και δεν τον πίστεψαν! «Αποκλείεται» σου λέει, «αυτός ο πίνακας είναι ξεκάθαρα Vermeer!» Ε, και τον έβαλαν και ζωγράφισε ο άνθρωπος ξανά έναν πίνακα, υπό την εποπτεία της αστυνομίας αυτήν τη φορά. Τελικά έβαλαν την ουρά στα σκέλια και προσπάθησαν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα και αλλάξανε τις κατηγορίες. Αλλά η ιστορία είχε γράψει ήδη με ολοστρόγγυλα γράμματα πως υπήρξε κάποια στιγμή που ακόμα και οι ειδικοί ξεγελάστηκαν και μη αυθεντικοί πίνακες δοξάστηκαν και κρεμάστηκαν στους φωτισμένους τοίχους μουσείων.

Και για να καλύψουν τις πομπές τους, ξεκρέμασαν τον πίνακα, τον τύλιξαν και τον έβαλαν στην ωραιότατη αποθήκη. Και αυτό γιατί κάποιοι ειδικοί συνέχισαν να στηρίζουν σθεναρά την προηγούμενη άποψή τους και φοβήθηκαν ότι θα καίγανε έναν αυθεντικό Vermeer και έτσι αποφάσισαν να τον κρατήσουν σαν την Κωσταλέξη!

Και κάπως έτσι γεννάται το ερώτημα, ποια ακριβώς στιγμή σταμάτησε αυτός ο πίνακας να είναι ένα αριστούργημα αξίας εκατομμυρίων και μεταλλάχτηκε ωσάν μία άλλη Σταχτοπούτα σε αυτό το έκτρωμα που ούτε για τις αποθήκες του μουσείου δεν είναι αρκετά άξιο;

Γιατί καλέ κυριε van Meegeren μας το κάνατε αυτό;