Φεστιβαλίζομαι, άρα υπάρχω! Το ημερολόγιο μιας φεστιβαλίστριας: Μέρος Α
Κάθε χρόνο την ημέρα πριν ξεκινήσει το φεστιβάλ πανικοβάλλομαι. Όταν πιάνω το πρόγραμμα στα χέρια μου θέλω να βάλω τα κλάματα. Τι θα πρωτοδώ, πότε, ποιο από τα δύο, ποιο από τα τέσσερα, τι να πιάσω, τι να αφήσω; Κυκλώνω, ξεκυκλώνω, τικάρω, διαγράφω. Να βγάλω κάρτα, να βγάλω voucher, να βάλω τους γονείς μου να μου πάρουνε εισιτήρια; Κι αν κλείσω όλα τα εισιτήρια και μετά μου πούνε για μια καταπληκτική ταινία που πρέπει οπωσδήποτε να δω κι εγώ έχω κλείσει άλλη, που αναμένεται να είναι επίσης καταπληκτική; Κι αν πέσω σε καμιά χαζομάρα; Αν δε βρω καν εισιτήριο μετά από ένα τέταρτο στην ουρά; Τρέξιμο από το λιμάνι στο Ολύμπιον και πίσω, ορθοστασία, ταινίες που θα βλέπω καθισμένη στα σκαλάκια της αίθουσας Τορνές. The things I do for art!
Όποιος παρακολουθεί το φεστιβάλ, δε χρειάζεται εξηγήσεις για το γιατί τα κάνω όλα αυτά. Κάθε Νοέμβρης είναι γιορτή στη Θεσσαλονίκη. Κάθε ταινία είναι δώρο, κάθε κουβέντα με έτερους φεστιβαλιστές είναι απόλαυση. Τι είδες, τι θα δεις, πώς σου φάνηκε, τα λες με φίλους, τα λες με αγνώστους. Όλη η πόλη κινείται στους ρυθμούς του φεστιβάλ, στους ρυθμούς του κινηματογράφου. Ενός κινηματογράφου που σου προσφέρει μια άλλη οπτική γωνία για την τέχνη, σου δίνει απλόχερα συγκίνηση και προβληματισμό, σε ταξιδεύει σε άλλες χώρες και άλλους τόπους.
Στο φετινό φεστιβάλ αποφάσισα να συγκρατήσω την ταραχή μου, να ακούσω προσεκτικά ανθρώπους που ξέρουν από σινεμά και να εμπιστευτώ το ένστικτό μου. Και ιδού! Οι πρώτες σελίδες του ημερολογίου μιας φεστιβαλίστριας!
ΗΜΕΡΑ ΠΡΩΤΗ
Jimmy P. – Psychotherapy of a Plains Indian, του Arnaud Desplechin
Η ταινία αυτή ανήκει στην ενότητα του αφιερώματος στον Γάλλο σκηνοθέτη A.Desplechin. Είναι βασισμένη σε πραγματική ιστορία, η οποία έχει καταγραφεί και σε βιβλίο του ανθρωπολόγου Georges Devereux. Πραγματεύεται τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας ενός Ινδιάνου που πάσχει από ισχυρούς πονοκεφάλους μεταπολεμικά. Στην πραγματικότητα, είναι η περιγραφή ενός εσωτερικού ταξιδιού ψυχανάλυσης, που περνάει μέσα από όνειρα και εξομολογήσεις. Βαθιά και ανθρώπινη, μια σπονδή στη δυνατότητα και την πραγμάτωση της επικοινωνίας. Bonus points: ο γίγαντας Benicio Del Toro. Παίζεται ξανά στις 12 του μηνός στην αίθουσα Κασσαβέτης.
Aferim!, του Radu Jude
Ο ρουμανικός κινηματογράφος έχει κατακτήσει το σινεφίλ κοινό εδώ και αρκετά χρόνια. Η ταινία “Aferim!” του Radu Jude έρχεται να προστεθεί στη σειρά των εξαιρετικών ρουμάνικων ταινιών που τυχαίνει να βλέπουμε στο φεστιβάλ. Τοποθετημένη στη Ρουμανία το 1835 και βασισμένη σε αποσπάσματα πρωτότυπων κειμένων της εποχής, περιγράφει την αναζήτηση ενός τσιγγάνου που έχει δραπετεύσει από τον χωροφύλακα της περιοχής και τον γιο του. Ασπρόμαυρη κωμωδία με δραματικά στοιχεία και σκηνές απίστευτης ομορφιάς. «Δεν κάνουμε ό,τι θέλουμε. Κάνουμε ό,τι μπορούμε. Και μια μέρα θα ξεκουραστούμε». Παίζεται ξανά στις 13 του μηνός στην αίθουσα Τορνές.
ΗΜΕΡΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
Almayer’s Folly, της Chantal Akerman
Η τελευταία ταινία της μεγάλης σκηνοθέτιδας Σαντάλ Άκερμαν, βασισμένη σε μυθιστόρημα του J. Conrad, είναι μια πολύ καλή ταινία που απαιτεί υπομονή από τον θεατή. Με πλάνα μεγάλης διάρκειας και τη ροή του χρόνου κάθε άλλο παρά γραμμική, πραγματεύεται το χάσμα μεταξύ των λευκών και μη λευκών στη Μαλαισία, την εμμονή ενός πατέρα με την κόρη του, την παρακμή και την τρέλα. Οι εξαιρετικές σκηνές δεν εμπόδισαν αρκετούς θεατές να αποχωρήσουν από την ταινία, ίσως επειδή ήταν αργή, ίσως επειδή θύμιζε Αγγελόπουλο, ίσως απλά επειδή έξω είχε πολύ ωραίο ήλιο. Η ταινία προβάλλεται ξανά στις 10 του μηνός στην αίθουσα Παύλος Ζάννας.
From Afar, του Lorenzo Vigas
Αναρωτηθήκαμε κατ’ αρχήν με τους φίλους μου γιατί το «Από μακριά» του Lorenzo Vigas βρίσκεται στο τμήμα του Διαγωνιστικού μας, δεδομένου ότι κέρδισε ήδη το χρυσό λιοντάρι στο φεστιβάλ της Βενετίας. Η ταινία πραγματεύεται το ζήτημα της εγγύτητας και της απόστασης μέσα από το χτίσιμο μιας αρκετά παράδοξης σχέσης μεταξύ ενός νεαρού αλήτη και ενός πενηντάρη οδοντοτεχνίτη. Έχει κλιμακούμενη ένταση και μεγάλο ενδιαφέρον, παρόλ’ αυτά δημιουργεί στον θεατή απορίες και τελειώνει κάπως απότομα. Προβλήθηκε δύο μέρες συνεχόμενες (είναι από αυτές) και δε θα ξαναπροβληθεί.
Son of Saul, του Laszlo Nemes
Η καινούρια ταινία του Laszlo Nemes γέμισε το Ολύμπιον από πάνω μέχρι κάτω, καθώς ήταν ένα από τα super sos του φεστιβάλ. Άρτια κινηματογραφικά και τεχνικά, πολύ βαριά πρακτικά. Θέμα της είναι η παράλληλη πορεία του προσωπικού δράματος ενός Εβραίου στα κρεματόρια με το συλλογικό δράμα όλων όσοι βρίσκονται φυλακισμένοι στα κρεματόρια. Η πλήρης απαξίωση της ανθρώπινης ζωής δοσμένη με έναν άλλο τρόπο, που παραπέμπει στην Αντιγόνη του Σοφοκλή. Ο Σαούλ αμελεί ίσως τους ζωντανούς για χάρη των νεκρών. Ίσως όμως αυτή ακριβώς η παραμέληση θα οδηγήσει την ψυχή του στη σωτηρία της. Θα προβληθεί στους κινηματογράφους.
ΗΜΕΡΑ ΤΡΙΤΗ
Jack, της Elisabeth Scharang
Ενταγμένη στην ενότητα του νέου αυστριακού σινεμά, η ταινία Jack ήταν από τις πολύ ευχάριστες εκπλήξεις. Βασισμένη στην πραγματική ιστορία του δολοφόνου Unterwaeger, ο οποίος έγινε δημοφιλής συγγραφέας καθώς άρχισε να γράφει στη φυλακή. Κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε ξανά ως κατά συρροή δολοφόνος γυναικών και αυτοκτόνησε. Η σκηνοθέτης, Elisabeth Scharang, παρευρέθη στην προβολή και έγινε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση. Πολύ δυνατό χαρακτηριστικό της ταινίας είναι η μουσική από τη μπάντα Naked Lunch που γράφτηκε ειδικά για αυτήν. Δεν θα προβληθεί ξανά δυστυχώς, αλλά κρατείστε το για την ιστορία.
Arabian Nights, Volume 1: The Restless One, του Miguel Gomes
Οι αραβικές νύχτες του πορτογάλου σκηνοθέτη Miguel Gomes ξεκινούν παραπλανητικά ως ντοκιμαντέρ, πράγμα που προκάλεσε τη φυγή ορισμένων τρομαγμένων φεστιβαλιστών από την αίθουσα Παύλος Ζάννας. Μετά το πρώτο μισάωρο ο ήρωας-σκηνοθέτης μας διηγείται μια ιστορία για τη Σεχραζάτ, η οποία διηγείται ιστορίες. To «The Restless One» είναι ένα χιουμοριστικό, κοινωνικό σχόλιο για την πολιτική της λιτότητας, την ανεργία και την Ευρώπη. Άλλοτε το χιούμορ πετυχαίνει το στόχο του, άλλοτε παραπαίει καθώς η ταινία γίνεται φλύαρη. Το πρώτο μέρος ξαναπροβάλλεται στις 12 του μηνός στην αίθουσα Π. Ζάννας. Το δεύτερο μέρος προβάλλεται στις 9 και τις 13, ενώ το τρίτο στις 10 και τις 14 του μηνός.
An, της Naomi Kawase
Μετά το περσινό Still the Water, όπου οι μισοί θεατές ζητούσαν χαρτομάντιλα από τους άλλους μισούς, η καινούρια ταινία της Naomi Kawase δε θα μπορούσε να μην έχει κυκλωθεί στο μικρό μου, τσαλακωμένο πρόγραμμα. Το Ολύμπιον ξαναγέμισε την Κυριακή το βράδυ και το κοινό απόλαυσε μια ταινία βαθιά ανθρώπινη, βαπτισμένη στο μεγαλείο της απλότητας. Πόσες πληγές μπορούνε να κλείσουνε και τι μπορεί να γεννηθεί μέσα σε ένα μικρό μαγαζί που φτιάχνει νταραγιάκι ανάμεσα στις ανθισμένες κερασιές; Προβάλλεται ξανά στις 15 του μηνός στο Ολύμπιον.
Το ημερολόγιο αυτό θα επανέλθει με Mircea Daneliuc, Aleksandr Sokurov, ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού, ταινίες που βραβεύτηκαν με το Βραβείο LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (είναι πάντα καλές!) και αρκετές άλλες. Ως τότε, φεστιβαλιστείτε σαν να μην υπάρχει αύριο!
