«Σεμνή κατά πάντα η μουσική…»
Ό,τι είμαστε σήμερα, οφείλεται στην ανακάλυψη του ήχου και της μουσικής. Ακούγεται κάπως ανώριμα «εύκολο» και όμως ισχύει. Ο ίδιος ο Δαρβίνος υποστήριζε πως ένα είδος μουσικής πρωτογλώσσας που αποσκοπούσε στην ερωτική προσέλκυση του αντίθετου φύλου (τι άλλο!) προϋπήρξε της ίδιας της γλώσσας. Εν ολίγοις πρώτα τραγουδήσαμε, μετά μιλήσαμε και κάπως έτσι εξελιχθήκαμε. Το καλύτερο από όλα; Αυτές τις αλλαγές τις βιώνουμε, τις νιώθουμε και τις εξελίσσουμε και εμείς με τη σειρά μας σχεδόν καθημερινά.
Ο ήχος είναι μνήμη. Είναι βίωμα. Για παράδειγμα, η πρωτότυπη εκτέλεση ενός τραγουδιού δεν μας αρέσει γιατί είναι καλύτερη, μας αρέσει γιατί απλά είναι η πρώτη που ακούμε. Το αγαπημένο σου τραγούδι γίνεται αγαπημένο γιατί έχει συνδεθεί άμεσα με ένα έντονο συναισθηματικό γεγονός. Η ίδια μας η καρδιά αλλάζει τον χτύπο της και μιμείται τον ρυθμό του τραγουδιού που «ακούει». Ακόμη και το είδος της μουσικής, που προτιμάει ο καθένας μας, αποτελεί βασική ένδειξη για τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Όσοι αθλητές έχουν συνδυάσει τη γυμναστική τους εκπαίδευση με μουσική, έχουν δει καλύτερα αποτελέσματα και επιδόσεις. Τα μωρά αντιλαμβάνονται τον κόσμο ως ένα μείγμα ήχων, εικόνων και μυρωδιών ενώ η απαλή και ήρεμη φωνή αυξάνει το άισθημα της ασφάλειας για εκείνα. Εξάλλου η μουσική είναι το φυσικό αναλγητικό για τον άνθρωπο. Μας κάνει να νιώθουμε λιγότερο πόνο. Είτε αυτός ο πόνος είναι ψυχολογικός είτε σωματικός. Οι ασθενείς που ακούνε μουσική μετά από εγχείρηση, χρειάζονται λιγότερα παυσίπονα ενώ έχουν και χαμηλότερη πίεση. Επίσης η μουσική είναι το καλύτερο παράδειγμα για να κατανοήσουμε τον Αϊνστάιν και τις θεωρίες του: μας κάνει να αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά τη ροή του χρόνου. Πριν γελάσεις σκέψου. Τράπεζες, εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, κέντρα εξυπηρέτησης, υπηρεσίες, ιατρεία... Όλοι σου βάζουν πάντα μουσική, όταν είσαι στην αναμονή και όχι τυχαία. Είναι ένα «τέχνασμα» της Απολλώνιας τέχνης που εκμεταλλεύονται, το ότι δηλαδή η μουσική «μπερδεύει» τους υπολογισμούς του μυαλού σχετικά με τον χρόνο και μας κάνει να πιστεύουμε πως έχει περάσει λιγότερος χρόνος απ’ ότι στην πραγματικότητα. Ακόμη και στις ταινίες. Δεν είναι ο ελλοχεύων φόβος στη σκηνή που διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας αυτός που μας κάνει να χοροπηδάμε έντρομοι στο κάθισμα του κινηματογράφου, αλλά η μουσική που τον συνοδεύει. Ο οποιοσδήποτε δυσάρεστος ήχος αποτελεί μια προειδοποίηση πώς κάτι κακό πρόκειται να συμβεί.
Η τεχνική αυτή δε χρησιμοποιείται μόνο σε ταινίες τρόμου και δεν ταυτίζεται μόνο με δυσάρεστους ήχους. Ο Andy Sorkin, σκηνοθέτης της ταινίας “The social network” ήθελε στην έναρξή της να ακούγεται το τραγούδι “Love of the common people”, τυλίγοντας την ιστορία και τον ίδιο τον (φρεσκοπαρατημένο) Zuckerberg σε ένα χαρούμενο κατά τα άλλα κλίμα αισιοδοξίας και επερχόμενης ευτυχίας, που θα φαινόταν κάπως έτσι στους θεατές:
«Σεμνή κατά πάντα η μουσική, θεών εύρημα ούσα» λέει ο Πλούταρχος και μαζί του θα συμφωνούσε και ο Πυθαγόρας, που παρατηρώντας τον έναστρο ουρανό, έγραψε για τη μουσική των ουράνιων σφαιρών και την σπουδαιότητά της τόσο για τις επιστήμες όσο και την ίδια τη ζωή. Πόσο άχαρη θα ήταν άλλωστε η ζωή χωρίς μουσική! Πόσο διαφορετικά όντα θα ήμασταν και εμείς οι άνθρωποι χωρίς εκείνη… τη βασική τροφή για το μυαλό και την ψυχή του ανθρώπου, που αποτελεί πηγή ενέργειας για τη χαρά αλλά και «ποτάμι» λήθης για τον πόνο που κρύβεται βαθιά μέσα στις καρδιές των ανθρώπων, και που μέχρι και τα αστέρια χορεύουν άγρια στο ρυθμό της…
Photo Sources
- «Μουσική αντίληψη και δημιουργία» – Μιχάλης Γρηγορίου
- http://www.cracked.com/article_19006_the-5-weirdest-ways-music-can-mess-with-human-brain.html
- http://www.science20.com/science_20/did_music_evolve_language
- http://bigthink.com/insights-of-genius/the-worst-song-in-the-world-music-evolution-and-a-challenger-to-readers
