Χίτσκοκ (2012)… ή αλλιώς καθυστερημένη κρίση μέσης ηλικίας
Αν η ταινία δεν ήταν επικεντρωμένη στον Χίτσκοκ, θα μπορούσε κάλλιστα να αποκαλείται «Καθυστερημένη κρίση μέσης ηλικίας και που σε οδηγεί». Η υπαρξιακή κρίση του Χίτσκοκ πάντως στην ηλικία των 60, σύμφωνα με το ομώνυμο φιλμ σε σκηνοθεσία Σάσα Τζερβάζι (σεναριογράφου του “The Terminal”), τον οδηγεί στη δημιουργία του «Ψυχώ», σε μία από τις σπουδαιότερες ταινίες της καριέρας του. Η ταινία είναι βασισμένη στο βιογραφικό βιβλίο του Stephen Rebello “Alfred Hitchcock and the Making of Psycho”.
Όταν αποφασίζεις να σκηνοθετήσεις μία ταινία για τον ίδιο τον Χίτσκοκ, ρισκάρεις. Διότι λόγω περιεχομένου και μόνο, θα την παρακολουθήσει πλήθος κόσμου -έστω και από απλή περιέργεια- οπότε αν η ταινία δεν είναι επιτυχημένη διακυβεύεται η τυχόν επαγγελματική σου σταδιοδρομία. Η συγκεκριμένη ταινία, που την παρακολούθησα από απλή περιέργεια, μπορεί να χαρακτηριστεί ως ουδέτερη. Αν δεν αφορούσε τον ίδιο τον Χίτσκοκ, θα την χαρακτήριζα -ίσως με επικριτικό τόνο- αδιάφορη… Παρόλα αυτά, αξίζει να αφιερώσεις μιάμιση ώρα για να παρακολουθήσεις τον Χίτσκοκ μέσα από μία κινηματογραφική κλειδαρότρυπα. Αφού η ταινία εστιάζει περισσότερο σε προσωπικές στιγμές –έχεις την τιμή να παρακολουθήσεις τον επιτυχημένο Άντονι Χόπκινς αλά Χίτσκοκ να αράζει στην γεμάτη νερό και μπουρμπουλήθρες μπανιέρα του, διαβάζοντας εφημερίδα-, εκκεντρικότητες και αδυναμίες του ιδιοφυούς σκηνοθέτη… σκιαγραφώντας έναν πιο ανθρώπινο και προσιτό Χίτσκοκ μεν, ολίγον τι κωμικοτραγικό και παρανοϊκό δε, αφού υπάρχουν κοντινά πλάνα και σκηνές που σε προδιαθέτουν, ότι, όντας επηρεασμένος από τα γυρίσματα του «Ψυχώ», θα σκοτώσει τη γυναίκα του. Και επειδή τριάντα χρόνια γάμου δεν είναι λίγα, η γυναίκα του Χίτσκοκ, Άλμα, που την ενσαρκώνει η Έλεν Μίρεν, συμπάσχει, περνώντας την προσωπική της υπαρξιακή κρίση. Με άλλα λόγια ο κεντρικός άξονας του φιλμ στηρίζεται στις υπαρξιακές κρίσεις του ζευγαριού που έχουν ως επακόλουθο τη δημιουργία του «Ψυχώ» και στο σημείο αυτό μονολογείς και σκέφτεσαι ότι μακάρι και οι δικές σου υπαρξιακές κρίσεις να καρποφορούσαν τίνι τρόπο…
Όταν όλοι σου φωνάζουν ένα βροντερό ΟΧΙ, αποδοκιμάζουν τις επιλογές σου -ακόμα και η γυναίκα σου- και για να ακολουθήσεις τα θέλω σου πρέπει να ξεπουληθείς, συνήθως ακολουθείς την κοινή λογική και οπισθοχωρείς. Προς ικανοποίηση των απανταχού σινεφίλ και της Έβδομης Τέχνης, ο Χίτσκοκ, όντας εγωκεντρικός και εγωπαθής, ακολουθεί το ένστικτό του και δημιουργεί μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Υποθηκεύει το σπίτι του, μετά την άρνηση της Paramount να χρηματοδοτήσει την ιδέα του, και βασισμένος σε μία νουβέλα του Robert Bloch, που με τη σειρά της είναι βασισμένη στην αληθινή ιστορία ενός σχιζοφρενή δολοφόνου σε ένα απομονωμένο μοτέλ στο Wisconsin, του Ed Gein, δημιουργεί το «Ψυχώ». Την ταινία προλογίζει και «επιλογίζει» ο πρωταγωνιστής, μνημονεύοντας την τηλεοπτική σειρά “Alfred Hitchcock Presents”, την οποία ο αληθινός Χίτσκοκ προλόγιζε επί μία δεκαετία και η οποία τον ανέδειξε σε cultural icon της εποχής λόγω της χαρακτηριστικής φωνής και φυσιογνωμίας του…
Μπορεί τo φιλμ να βασίζεται στο βιβλίο του Rebello, συγκεντρώνει όμως και αποδίδει στον χαρακτήρα όλες τις ανά καιρούς κουτσομπολίστικες μνείες και αναφορές που έχουν γραφτεί για τον πολυτάλαντο σκηνοθέτη. Αναπαριστά ένα εγωκεντρικό και απαιτητικό άνθρωπο… τον τύπο του άνδρα «γυναίκα θέλω τώρα την εθέλω», αφού ξυπνάει τη γυναίκα του μέσα στα άγρια χαράματα για απόψεις επί της νουβέλας του Μπλοχ και συγκεντρώνει από όλες τις βιβλιοθήκες και τα βιβλιοπωλεία της χώρας τα αντίτυπα της νουβέλας «Ψυχώ». Σκιαγραφείται ένα άτομο που έχει αδυναμία στο φαγητό –Ο Χίτσκοκ από μικρός είχε πρόβλημα παχυσαρκίας-, στο ποτό, «ποτίζοντας» λίγο και τα σκυλάκια του, όντας και φιλόζωος καθώς αναπολεί το παρελθόν του και στο γυναικείο φύλο με προτίμηση στις ξανθές πρωταγωνίστριες. Εμπλέκεται ακόμα και στην προσωπική τους ζωή, αλλά στο τέλος νιώθει ότι όλες τον προδίδουν… ακόμα και η γυναίκα του. Την Τζάνετ Λι, την αληθινή πρωταγωνίστρια του «Ψυχώ», υποδύεται άνευ περαιτέρω σχολίων η Σκάρλετ Γιόχανσον, που επαληθεύει ίσως τα ανέκδοτα για τις ξανθές.
Προβάλλεται ένας Χίτσκοκ καχύποπτος και ολίγον τι μπανιστιρτζής… αφού αναγκάζει το καστ των συντελεστών της ταινίας να δώσουν όρκο σιωπής, ώστε να αποφύγει τυχόν διάρρευση πληροφοριών και τους παρακολουθεί μέσα από μία τρύπα στον τοίχο, κυρίως δε τις ξανθές πρωταγωνίστριες, επιβεβαιώνοντας τις φήμες του εκκεντρικού Χίτσκοκ, που έχει τον απόλυτο έλεγχο της εκάστοτε ταινίας του, και πρεσβευτή της έκφρασης «Οι ηθοποιοί είναι γελάδια» (“Actors are cattle”), φράση που τον ακολουθούσε ως το τέλος της ζωής του και την οποία διέψευσε, λέγοντας ότι τα λόγια του παρερμηνεύτηκαν. Ο Χίτσκοκ σκιτσάρεται ως ο απόλυτος πρεσβευτής του σαρκασμού και του αγγλικού black humor, με πινελιές ευαισθησίας να ξεπετάγονται, καθώς εξιστορείται η δημιουργία του Ψυχώ, εξαίρετος μαρκετίστας και ολίγον ψυχονευρωτικός… χαρακτηρισμός που εμπλουτίζεται από τις άκυρες σκηνοθετικά, φανταστικές σκηνές του ιδίου και του πραγματικού δολοφόνου Εντ Γκέιν, στα εγκλήματα του οποίου βασίζεται το «Ψυχώ».
Κορυφαίες ερμηνευτικά στιγμές του φιλμ, που εστιάζουν στην ξακουστή σκηνή της δολοφονίας στη ντουζιέρα, μπορείς να δεις στο 59ο και 87ο λεπτό της ταινίας. Και επειδή είμαι γένος θηλυκού και «Πίσω από κάθε μεγάλο άντρα, υπάρχει μια ισχυρή γυναίκα» κλείνω με την παρακάτω αγαπημένη στιχομυθία του ζευγαριού καθώς αποχωρούν από την κινηματογραφική προβολή του «Ψυχώ»:
«Ξέρεις αγάπη μου αυτή είναι μάλλον η μεγαλύτερη επιτυχία στην καριέρα σου.»
«Στην καριέρα μας… Ξέρεις Άλμα δεν θα μπορέσω να βρω άλλη ξανθιά Χίτσκοκ τόσο όμορφη όσο εσύ…»
«Περίμενα 30 χρόνια για να σε ακούσω να το λες αυτό.»
«Και γι’ αυτό αγάπη μου με λένε Μάστορα της Αγωνίας!»
Trivia
Η ταινία "Hitchcock" (2012) ήταν υποψήφια στην 85η απονομή βραβείων Όσκαρ στην κατηγορία “Βest Makeup and Hairstyling” λόγω της φανερά επιτυχημένης μεταμόρφωσης του Άντονι Χόπκινς στον ιδιοφυή σκηνοθέτη.
Η μοναδική ταινία του Χίτσκοκ που κέρδισε Όσκαρ ήταν το πρώτο φιλμ που σκηνοθέτησε όταν μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες, η «Ρεβέκκα» (1940) (Oscar for Best Picture) αλλά το αγαλματίδιο καλύτερης ταινίας απονέμεται στον παραγωγό του φιλμ και όχι στο σκηνοθέτη. Ο Χίτσκοκ, ως κορυφαίος σκηνοθέτης, δεν κέρδισε ποτέ το χρυσό αγαλματίδιο και κάπου εδώ διαφαίνεται και η δικαιοσύνη των εκάστοτε βραβεύσεων.
Το 2006 το «Ψυχώ» ψηφίστηκε από την Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου του Σικάγο ως η πιο τρομακτική ταινία όλων των εποχών.
Το 1998, το «Ψυχώ» επίσης συμπεριλήφθη στην λίστα του Αμερικάνικου Ινστιτούτου Κινηματογράφου με τις 100 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών καταλαμβάνοντας τη 18η θέση, ενώ στην επετειακή ψηφοφορία του 2008, σκαρφάλωσε στη 14η θέση στην καινούργια λίστα με τις 100 καλύτερες ταινίες.
Photo Sources
- http://www.ropeofsilicon.com/new-pictures-johansson-as-leigh-mirren-as-reville-and-darcy-as-perkins-in-hitchcock/
- http://www.flickeringmyth.com/2013/02/second-opinion-hitchcock-2012.html
- http://imgace.com/pic/2012/11/hitchcock-2012-and-the-real-deal/
- http://www.theyoungfolks.com/film/this-month-in-film-november-new-releases/13035
