Scroll Top

Βιβλιοθήκη

Αισθητική της μουσικής, του Γιάννη Βουλιούρη

cover-aisthitiki-tis-mousikis-tou-gianni-bouliouri

Περί αισθητικής: Σημείωμα για την «Αισθητική της Μουσικής» του Γιάννη Βουλιούρη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός.

Καμιά φορά σκέφτομαι πως κάποιος μύθος, χαμένος στα βάθη του χρόνου, ερμηνεύει μοναδικά τον δεσμό μας με την μουσική. Σαν εκείνον του Ιξίονα που καταδικάστηκε να τριγυρνά δεμένος πάνω στο άρμα του ήλιου ολόκληρη την αιωνιότητα. Μόνο και μόνο επειδή αγάπησε, λέει την Νεφέλη. Έτσι και εμείς, τριγυρνάμε δεμένοι από την μουσική, με κάτι μελωδίες και με κάτι στίχους που όλο επανέρχονται, που κρέμονται από τα χείλη μας, μπερδεύονται με τις λέξεις μας, στήνουν μάχες εντός μας και κάνουν να χτυπήσουν κάτι χορδές που τις λογαριάσαμε για πέτρινες.

Έπειτα, πέφτουν τα αμερικάνικα από τα τρανζίστορ της ελληνικής δισκογραφίας, με βρίσκω να φέρνω βόλτες γύρω από τις λέξεις, τα κλασσικά  φωνάζουν μέσα από τους αιώνες και την τελειότητα τους, μορφές έρχονται φεύγουν, φημισμένοι μουσικοσυνθέτες και ροκ σταρ που χτυπήθηκαν από την επάρατο των ψευδαισθήσεων νόσο. Και έτσι λίγη σημασία έχουν πια οι μυθολογίες, αφού κάθε τραγούδι, κάθε μελωδία που μας συντροφεύει είναι πάνω από όλα ένα μέσο σωτηρίας, ένας τρόπος άμεσος να πει κανείς το πώς και το γιατί της ζωής του. Σκέφτομαι πως η μουσική είναι ένας τρόπος για να λυγίζεις κάποια δύναμη που σε κρατά δεμένο με την πραγματικότητα. Είναι ένας τρόπος για να προσευχηθείς η μουσική και άλλοτε μια χειρονομία που γκρεμίζει προσχήματα. Μελωδίες της στάνης, του χωραφιού και του καλυβιού, της ζωής, της αγάπης, της ξενιτιάς, έτσι όπως κατηγοριοποιήθηκαν από τον Κρυστάλλη της μεταφυσικής μας επαρχίας. Όλα να γδέρνουν τις καρδιές μας και να τις συγκινούν, αλλοτινά, μαρμάρινα γλυπτά, δεμένα πάνω στο άρμα του αιώνα. Η μουσική  απευθύνεται στα λάθη που δεν διορθώνει η επιστήμη και η θρησκεία.  Η μουσική που αρέσει και συγκινεί, έτσι όπως αποκαλύπτει την ομορφιά των λαών. Ετούτο ακριβώς στέκει η ουσία αυτής της παρουσίασης.

Αφορμή για όλα τα παραπάνω το βιβλίο του Γιάννη Βουλιούρη των εκδόσεων Αρμός που αν και προσεγγίζει αισθητικά την τέχνη της μουσικής, μας εμπιστεύεται την ίδια ώρα, ένα κλειδί μοναδικό. «Αφιερώνεται στον κάθε άνθρωπο που έχει νοιώσει , έστω και μια φορά, εκείνη τη μοναδική, απερίγραπτη και αξέχαστη συγκίνηση που μπορεί να προσφέρει η μουσική». Κάπως έτσι αυτή η ξεχωριστή έκδοση που γεννιέται από έναν αφοσιωμένο δάσκαλο, αποκτά μια προστιθέμενη αξία. Και μας αφορά, με τα κεφάλαιά του απλοϊκά δοσμένα, έτσι που να μπορεί να γεφυρωθεί το χάσμα που απομένει ως την γνώση. «Καταγωγή της Μουσικής», «Μελωδία», «Αρμονία», «Έκφραση και ύφος», «Ερμηνεία του μουσικού έργου». Μερικοί από τους τίτλους των κεφαλαίων που συνθέτουν αυτήν την συνοπτική παρουσίαση των βασικών αξόνων που διαμορφώνουν την τέχνη της μουσικής. Τις μεγάλες της σταθερές που αποκαλύπτουν και στερεώνουν την μοναδική, εκφραστική πληρότητα που μπορεί η μουσική να εκπληρώσει, στοχεύοντας στην ανθρώπινη ψυχή. Όλα τα στάδια, από την στιγμή που αφήνεται στα χέρια του ποιητή η ελαστικότητα των ήχων ως την μαγική στιγμή που αποκτούμε ρίζες με το άρρητο, παρουσιάζονται και φωτίζονται κάτω από την βαθιά, γνωστική επιμέλεια του κυρίου Γιάννη Βουλιούρη, ενός ξεχωριστού μουσικού και ερευνητή που σπούδασε Αρμονία και απασχολήθηκε ως πιανίστας, δίνοντας διαλέξεις σε διάφορα, πολιτιστικά ιδρύματα. Επιμελήθηκε και παρουσίασε σειρά εκπομπών στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, ενώ συμμετείχε επί  πολλά χρόνια ως πιανίστας, στο συγκρότημα Stigma Dixie Band στην Κόρινθο. Η ragtime μουσική στάθηκε το κυρίως ενδιαφέρον αυτού του ταλαντούχου δημιουργού και γνώστη της μουσικής. Απασχολήθηκε ως μηχανικός τηλεπικοινωνιών μα  αυτό δεν τον απέτρεψε να αποκτήσει μια πολυετή, μουσική εμπειρία που αποκαλύπτεται στην παρούσα έκδοση. 

Ρυθμοί και μέτρα που στα χέρια του ποιητή μεταμορφώνονται εν τάξει και μεγέθει, διαμορφώνουν το αχανές πεδίο της μουσικής αρμονίας, ενός πεδίου άσκησης για τα μεγάλα αισθήματα και τα λεπτά τους σαλέματα. Η μουσική μορφή στα χέρια του δημιουργού ανανεώνεται σε μορφή αντικειμενική, κοινή, ένα είδος ενέργειας και έμπνευσης που από το ατομικό εκτείνεται ως το συλλογικό και ως το ιδεώδες. Η «Αισθητική της Μουσικής» των εκδόσεων Αρμός παρέχει όλη την αναγκαία πληροφόρηση, ύλη της στέκει η ιερή απάντηση μας στην ρυθμική του κόσμου. Μονάχα η αρχιτεκτονική μπορεί να συγκριθεί μαζί της, επισημαίνει ο συγγραφέας Γιάννης Βουλιούρης και ευθύς φανταζόμαστε πως αρθρώνεται η γλώσσα της μουσικής, πώς κατακτά τα χάη και γεφυρώνει τα αντίθετα, πώς φθάνει σε κορυφές απάτητες και επιτυγχάνει το ανέφικτο, μιλώντας με τρόπους ψυχικούς, ισοδύναμους της ανεξιχνίαστης σύστασης των χρωμάτων, της εσωτερικής ζωής. Η μουσική εκπληρώνει έναν συλλογισμό.

Σκέφτομαι πως εκείνο το «νιώθεις λογικά» του Πικιώνη βρίσκει την εφαρμογή του στην ξεχωριστή  «Αισθητικής της Μουσικής» των εκδόσεων του Αρμού. Από τις σκοτεινές μπαλάντες του φόνου ως την 7η του Μπετόβεν και την ragtime μουσική, παντού η θεωρία της μουσικής και του χρόνου που ασκεί την καταιγιστική επιβολή του. Η εξέλιξη της μουσικής έφερε στο φως ολοκληρωτικές αναπαραστάσεις και διαμόρφωσε σύνολα οργανικά που φανέρωσαν το ασάλευτο αίσθημα. Πάντα με το αναγκαίο και το χρήσιμο, το μετρημένο που κατόρθωνε μια παραλλαγή και ευθύς ανανέωνε τον ήχο. Με την αίσθηση που υπακούει στην βαθύτερη συνείδηση, την αίσθηση που μετά την μουσική τίποτε δεν μπορεί να την εξαπατήσει. Γεμίζει την απέραντη σιωπή και μεγεθύνει την ανθρωπιά μας, καθώς μεταγγιζόμαστε στους κόλπους της, ολόψυχα όπως σε κάθε μεγάλο έρωτα.

Η «Αισθητική της μουσικής» του Γιάννη Βουλιούρη στέκει αντικείμενο αυτής της παρουσίασης. Πρόκειται για μια υπέροχη αφορμή, μια ευκαιρία να ανταποδώσει κανείς στην μουσική λίγη ευγνωμοσύνη με το ελάχιστο αυτών των λέξεων. Τούτο είναι και το κίνητρο για τον συγγραφέα των εκδόσεων Αρμός που μοναδικά το εκπληρώνει η παρούσα έκδοση.

Αισθητική της Μουσικής, του Γιάννη Βουλιούρη

Εκδόσεις Αρμός
σελ. 258

13
Μοιράσου το