Άλλαι Τέχναι

Πολύ πριν την έκδοση του «Άρχοντα των δαχτυλιδιών», του «Χόμπιτ» και του «Σιλμαρίλλιον» το πολυμήχανο μυαλό του τον οδήγησε στη δημιουργία μιας οικογενειακής χριστουγεννιάτικης παράδοσης, που διήρκεσε εικοσιτέσσερα χρόνια. Για τα παιδιά του, ο ρόλος του Πατέρα των Χριστουγέννων δεν περιοριζόταν απλώς στο να γεμίζει με δώρα τις κάλτσες που κρέμονταν στο τζάκι. Το 1920, όταν ο μεγαλύτερος γιος του John ήταν τριών ετών, αποφάσισε να γράψει ένα γράμμα εκ μέρους του Άγιου Βασίλη.

Τα ετήσια γράμματά του έφταναν στα παιδιά της οικογένειας ανήμερα τα Χριστούγεννα σκεπασμένα με νιφάδες από χιόνι, και ο φάκελος είχε πάντα ένα γραμματόσημο από τον Βόρειο Πόλο σχεδιασμένο από τον ίδιο. Άλλοτε κανόνιζε να τα παραδώσει ο ταχυδρόμος κι άλλοτε εμφανίζονταν ξαφνικά μέσα στο σπίτι, οπότε το γραμματόσημο είχε τη σφραγίδα «Αγγελιοφόρος Ξωτικό» ή «Ταχυδρομείο των Ταράνδων», ενώ τα γράμματα που του είχαν γράψει τα παιδιά εξαφανίζονταν μυστηριωδώς από το τζάκι.

Η γραφή του ήταν σχεδόν πάντα τσαπατσούλικη – «ήταν 1924, ωχ όχι, 1927 χρονών, και στο Βόρειο Πόλο είχε πολύ κρύο!». Το 1936, ανέλαβε χρέη γραμματέα ο Ίλμπερεθ το ξωτικό, αφού ο ίδιος ήταν πια πολύ κουρασμένος για αυτή τη δουλειά. Ο Άγιος Βασίλης περιέγραφε με λεπτομέρειες τη ζωή του, παρέα με την αδέξια πολική αρκούδα, ξωτικά, καλικάντζαρους, κόκκινους και πράσινους νάνους και αμέτρητους χιονάνθρωπους. 

Η αρκούδα έμπαινε συνέχεια σε μπελάδες και του προκαλούσε προβλήματα. Άλλοτε θα σκαρφάλωνε για να βουτήξει τον σκούφο του Άγιου Βασίλη, καταστρέφοντας τον Βόρειο Πόλο και το σπίτι του, άλλοτε θα έπεφτε από τα σκαλιά κι άλλοτε θα την έπαιρνε ο ύπνος στην μπανιέρα, πλημμυρίζοντας τα δωμάτια όπου τακτοποιούσαν τα δώρα.

Οι λεπτομερείς πολύχρωμες εικόνες ζωντανεύουν κάθε γράμμα που συνοδεύουν. Είναι πλημμυρισμένες από τη γοητευτική φαντασία του Tolkien, απέχοντας όμως πολύ από την πραγματικότητα, και η φιγούρα του Άγιου Βασίλη δεν είναι ιδιαίτερα αληθοφανής. Ήταν όμως δημιούργημα του Tolkien, και το μόνο βέβαιο είναι ότι η συγγραφή και η εικονογράφηση δεν θα ακολουθούσαν τα τετριμμένα.

Οι ιστορίες διανθίζονταν με στοιχεία ικανά να κινήσουν την περιέργεια των παιδιών, όπως προϊστορικές ζωγραφιές σε σπηλιές, πυροτεχνήματα, τοιχογραφίες με ήλιους, φεγγάρια, αστέρια και δέντρα. Καθώς πολλά από τα γράμματα συντάσσονταν από τον βοηθό του, ήταν γραμμένα στη γλώσσα των ξωτικών, στοιχείο που αργότερα θα ενσωματώσει και στην τριλογία του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών». Άλλες φορές, οι προτάσεις ήταν στη γλώσσα των καλικάντζαρων, όταν περιέγραφε ιστορίες στις οποίες εμπλέκονταν.

Παρατηρώντας πιο προσεκτικά τις εικόνες, διαπιστώνουμε πως η απόδοση των τοπίων, του σπιτιού στον λόφο και των εσωτερικών χώρων είναι πάρα πολύ καλή, σε αντίθεση με αυτή των ανθρώπων και των ζώων, αφού ο Tolkien δεν είχε πολλές γνώσεις ζωγραφικής και δη ανατομίας. Η πρόθεσή του, όμως, που γεννήθηκε από πατρική αγάπη καθώς και ότι ο ίδιος δεν σκόπευε να εκδώσει τα εν λόγω γράμματα αρκούν για να του «συγχωρήσουμε» τις όποιες ανακρίβειες.

Το βιβλίο “Father Christmas Letters” κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1976, τρία χρόνια μετά τον θάνατό του. Στην πρώτη έκδοση είχαν παραλειφθεί τα πρώτα γράμματα, αφού ήταν εξαιρετικά σύντομα, καθώς και αυτά που είχαν γραφτεί την χρονική περίοδο μεταξύ 1940-1944, επειδή περιείχαν δραματικά αποσπάσματα σχετικά με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 2004, κυκλοφόρησε η ολοκληρωμένη έκδοση, στην οποία προστέθηκαν και οι φάκελοι αποστολής. 

Αν λοιπόν αναρωτιόσασταν ποτέ πώς είναι να έχεις γονιό τον J.R.R. Tolkien, πώς ήταν τα παραμύθια που έλεγε στα παιδιά του προτού κοιμηθούν και τί τους απαντούσε όταν τον ρωτούσαν για τον Άγιο Βασίλη, δεν έχετε παρά να ξεφυλλίσετε τα γράμματα του πατέρα Tolkien στα αγαπημένα παιδιά του. Ίσως ανακαλύψετε στους ήρωές του πώς γεννήθηκαν οι μελλοντικοί χαρακτήρες Gandalf, Bilbo, και Frodo.