Άλλαι Τέχναι

Ο Dennis Villeneuve είναι πλέον κάθε άλλο παρά ξένος στο ευρύ κοινό. Αφού μας χάρισε ένα αξιομνημόνευτα αλλόκοτο δράμα για την αναζήτηση ταυτότητας (“Enemy”) και αποδήμησε τολμηρά το αστυνομικό δράμα (“Sicario”) καταπιάνεται με την επιστημονική φαντασία και χαρίζει στην γενιά των Millenials το δικό της «Στενές επαφές τρίτου τύπου».

Ο Villeneuve φαίνεται αποφασισμένος να μην υποτάξει την ιστορία του σε καμία από τις συνήθεις συμβάσεις του είδους, αντίθετα δίνει εξαρχής τον δικό του ελεγειακό ρυθμό, δημιουργώντας, με την ασφυκτικά γκρίζα φωτογραφία του, την αίσθηση πως όλα όσα βλέπουμε σηματοδοτούν όντως κάτι πρωτόγνωρο, κάτι σοκαριστικό για τους εμπλεκόμενους.

Από σκηνοθετική σκοπιά, ο Καναδός δημιουργός εντυπωσιάζει με μεγαλειώδη πλάνα των εξωγήινων σκαφών, που, σε μια εμπνευσμένη στιγμή καλλιτεχνικής διεύθυνσης, δεν θυμίζουν σε τίποτα ανθρώπινες κατασκευές, αλλά αποπνέουν μια απολύτως απόκοσμη αρχιτεκτονική και λογική. Αποκορύφωμα αυτής της ατμόσφαιρας, η πρώτη επαφή της πρωταγωνίστριας -και του κοινού- μαζί τους, καθώς εισερχόμαστε στο σκάφος, όπου οι νόμοι της φυσικής φαίνεται να λειτουργούν εντελώς διαφορετικά.

Τα δώδεκα εξωγήινα σκάφη προσγειώνονται σε δώδεκα διαφορετικά σημεία του πλανήτη και έρχονται σε επαφή με δώδεκα διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες. Κάθε κουλτούρα προσεγγίζει την επικοινωνία με τον δικό της τρόπο και ο Villeneuve, με υπομονή και αξιοθαύμαστη αφηγηματική ακρίβεια, περιγράφει το χτίσιμο της επικοινωνίας με τους εξωγήινους επισκέπτες, που μοιάζουν φιλικοί και πρόθυμοι να συνεργαστούν. Σύμμαχός του η εξαιρετική Amy Adams, που ισορροπεί ιδανικά ανάμεσα στο προσωπικό της δράμα και το ασύλληπτο βάρος που της έχει ανατεθεί. 

Ωστόσο, πέρα από τη δεδομένη σκηνοθετική μαεστρία και την αφηγηματική και σεναριακή λεπτοβελονιά που το χαρακτηρίζει, το “Αrrival” δεν θα ήταν πραγματικά σπουδαίο-και, πιστέψτε με, είναι από κάθε άποψη σπουδαίο- αν στην καρδιά του δεν αποτελούσε μια τόσο επιτυχημένη, αποτελεσματική και απολύτως διαυγή αλληγορία για τις πολιτισμικές διαφορές και πώς αυτές μας κρατούν ενίοτε αιχμάλωτους. Όπως όλα τα μεγάλα έργα επιστημονικής φαντασίας, έτσι και το “Αrrival” μιλάει για το μέλλον (ή έστω ένα εναλλακτικό παρόν) για να στοχαστεί για το σήμερα. Και έχει πραγματικά πολλά να πει και το κάνει με αυτοπεποίθηση και καθαρότητα πνεύματος, μιλώντας για την εποχή μας και όσα μας χωρίζουν. Απέναντι σε όσους οραματίζονται έναν Πόλεμο των Πολιτισμών, το “Arrival” αντιπροτείνει τη συνεργασία, την αλληλοκατανόηση, την κατάρρευση των πολιτισμικών συνόρων, και όλα εκείνα που θα μας βοηθήσουν να δούμε καλύτερα όσα μας ενώνουν παρά όσα μας χωρίζουν. Μιλάει για ζητήματα οικουμενικά, έχoντας όμως στο επίκεντρο του και μια ιστορία βαθιά προσωπική όσο και συγκινητική, που έρχεται να δέσει απρόσμενα και ιδανικά με τη μεγαλύτερη ιστορία. Φτιάχνει, κατ’ αυτόν τον τρόπο, ένα αφηγηματικό μωσαϊκό: περίπλοκο, αλλά ποτέ επιτηδευμένα ακατανόητο ή φλύαρο, πάντα διαυγές και με ξεκάθαρη δραματουργική κατεύθυνση.

Πέρα από τις απλοϊκές σημάνσεις στις οποίες θα μπορούσε να αναλωθεί, ο Villeneuve παραδίδει ένα πολύπλοκο σημειολογικά κινηματογραφικό κατασκεύασμα, που στους χαλεπούς, επικίνδυνους και γεμάτους μίσους καιρούς που ζούμε, φαντάζει όχι απλώς χρήσιμο, αλλά -όπως κάθε σπουδαίο έργο τέχνης- απαραίτητο.

Arrival, του Dennis Villeneuve
Είδος: Δράμα-Επιστημονικής φαντασίας
Διάρκεια: 116’