Η αστυνομική λογοτεχνία έχει αναμφίβολα επιστρέψει στο προσκήνιο, βγαίνοντας οριστικά από το περιθώριο που την είχαν εξορίσει παλαιότερα, το περιθώριο της λεγόμενης «παραλογοτεχνίας». Το αστυνομικό μυθιστόρημα έχει αντεπιτεθεί και διεκδικεί την αναγνώριση που του έχει στερηθεί για πολύ. Και εν πολλοίς έχει πάρει την εκδίκησή του.
Δαμιανός Τζούπης
Η αναγέννηση του ενδιαφέροντος για τον κόσμο της φανταστικής λογοτεχνίας είναι γεγονός, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, με το αναγνωστικό κοινό να διευρύνεται μέρα με τη μέρα. Τα έργα της φανταστικής λογοτεχνίας επίσης πληθαίνουν και «αναβαθμίζονται» –ας επιτραπεί ο όρος– από ένα περιχαρακωμένο είδος που πολλοί το ονόμαζαν «παραλογοτεχνία» –ό,τι κι αν σημαίνει αυτό–, σε ένα ζωντανό είδος που γίνεται διαρκώς πολυπλοκότερο, αντλεί από άλλα είδη και προσφέρει σε άλλα είδη. Μία από τις λογοτεχνικές σειρές φαντασίας που άφησε εποχή και σφράγισε το είδος αυτό υπήρξε και ο «Τροχός του χρόνου» (“The Wheel of Time”), που έρχεται εκ νέου στο προσκήνιο της δημοσιότητας λόγω της τηλεοπτικής διασκευής που ξεκίνησε η Amazon και που φιλοδοξεί να κατακτήσει το τηλεοπτικό τοπίο.
Σε έναν κόσμο πολυ-πολικό, χωρίς τις «σταθερές» δομές του παλιού, γνωστού δίπολου «δυτικός κόσμος/Σοβιετικά κράτη» -οι οποίες παρείχαν και μια «σιγουριά» για τα πολιτικά διακυβεύματα,– σε έναν κόσμο που οι ίδιες οι έννοιες τόσο του δημοσίου συμφέροντος όσο και της αλήθειας έχουν θολώσει, ποια είναι η θέση και η ηθική τοποθέτηση ενός κατασκόπου; Και ποιο είναι το τίμημα; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει ο Olen Steinhauer στο μυθιστόρημα «Ο τουρίστας», το οποίο έχει ως στόχο του και να διαπραγματευτεί το είδος του κατασκοπευτικού μυθιστορήματος.
Με το σύντομο τρόπο της νοβελιστικής γραφής, ο Δημήτρης Τανούδης φωτογραφίζει και σχολιάζει έναν υποθετικό μετα-αποκαλυπτικό κόσμο, εκεί όπου οι άνθρωποι που επέζησαν από κάποιο ακατανόμαστο Συμβάν έχουν οργανωθεί σε μια αυστηρής δομής κοινωνία και αγωνίζονται να χτίσουν το δικό τους, σπουδαίο πολιτισμό. Το κείμενο περιστρέφεται γύρω από αυτή την καινούργια κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα ασχολείται και με την ενστικτώδη παρόρμηση του ανθρώπου να ψάξει και να σχετιστεί –με διάφορους τρόπους και για διάφορους σκοπούς– με το Άλλον, με αυτόν που κινείται εκτός των δεδομένων κοινωνικών δομών, με αυτόν που παραμένει Ξένος και Εξωτικός.
Το φανταστικό, οι συνωμοσίες και η ηδονή της αφήγησης: Οι τυφλοί, του Ν. Μάντη.
Δυο αδελφοί στον πόλεμο, όπου όλα τα αίματα είναι μαύρα
Επιστροφή σε εκδόσεις του παρελθόντος με το μυθιστόρημα του Ιταλού Antonio Tabucchi για την φασιστική Πορτογαλία του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Το σύντομο μυθιστόρημα «Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα» «πιέζει» επί τον τύπον των ήλων της φασιστικής πληγής που ανοίγει στις κοινωνίες, επιμένοντας στο κρίσιμο ερώτημα περί της ατομικής ευθύνης και του ηθικού καθήκοντος.
Επιστρέφω στο πρόσφατο παρελθόν, σ’ ένα βιβλίο ιδιαίτερο, γεμάτο ζωντάνια αλλά και στοχαστική πρόθεση, ένα βιβλίο που αποπειράται να θίξει με ένα ιδιαίτερο ύφος ζητήματα υπαρξιακά, ζητήματα για τη ζωή και το πέρασμα μας από τον κόσμο, ζητήματα για την αξία που δίνουμε στη ζωή μας και τα αποτελέσματά της. Επιστρέφω σε ένα βιβλίο της Μαργαρίτας Καραπάνου, τον «δύσκολο» «Υπνοβάτη» (από τις εκδόσεις Καστανιώτη).
