Ό,τι και να ειπωθεί για τον Marcel Duchamp είναι λίγο, καθώς πρόκειται για έναν καλλιτέχνη με πρωτοποριακό έργο που καθόρισε όχι μόνο τη μοντέρνα προπολεμική περίοδο αλλά και τη μεταμοντέρνα σύγχρονη τέχνη. Οι περισσότεροι είναι εξοικειωμένοι με τα “readymades” του, έργα που βασίζονταν σε απλά καθημερινά αντικείμενα και εκτίθονταν στο πλαίσιο της ντανταϊστικής δράσης του. Εκτός από αυτά, όμως, υπάρχει ακόμη μία τεράστια δουλειά που εκτείνεται σε πολλούς τομείς της τέχνης και προσφέρει στον θεατή πληθώρα ερεθισμάτων, κυρίως εγκεφαλικών.
Θωμάς Λιούτας
Οκτώβριος του 2017 και η Θεσσαλονίκη κινείται στους ρυθμούς δύο σημαντικότατων εκδηλώσεων που έχουν εδραιωθεί στο καλλιτεχνικό προσκήνιο της πόλης. Πρόκειται για την 6η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης και τα 52α Δημήτρια, θεσμοί που προβάλλουν την εγχώρια καλλιτεχνική παραγωγή ενώ παράλληλα αποτελούν και πόλο έλξης για δημιουργούς από το εξωτερικό.
Ο Δήμος Συκεών φιλοξενεί στο Μουσείο Προσφύγων την έκθεση φοιτητών του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών με τίτλο «Από τον Καμύ στον Σαρτρ». Η εικαστική έκθεση παρουσιάζει έργα τελειόφοιτων σπουδαστών της σχολής, που προέκυψαν μέσα από τον δημιουργικό διάλογο με τα έργα «Κεκλεισμένων των Θυρών» του Sartre και «Ο ξένος» του Camus, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή της σχολής Χ. Σαββόπουλου. Η έκθεση αναδεικνύει τη βαθιά σχέση που συνδέει την τέχνη και τη φιλοσοφία.
Ο Caspar David Friedrich είναι ο ζωγράφος που χαρακτήρισε όσο λίγοι τον γερμανικό κλάδο του Ρομαντισμού, το κίνημα που κυριάρχησε από τα τέλη του 18ου μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα στις γερμανόφωνες χώρες. Το κίνημα που γέννησε μουσικούς όπως τον Wagner, τον Schubert, τον Liszt και τον Brahms αλλά και φιλοσόφους/λογοτέχνες όπως τον Goethe, τον Hegel και τον Heine, δημιουργώντας τις βάσεις για την πολιτιστική αναγέννηση και ενοποίηση της Γερμανίας, μακριά από τον διασπασμένο φεουδαρχισμό των προηγούμενων αιώνων στην ιστορία της. Εντούτοις, πέρα από τη γοητεία που άσκησε αρχικά, ο Ρομαντισμός δέχτηκε στη συνέχεια κριτική για τον εθνικισμό από τον οποίο διαπνέεται και καλλιεργεί. Με παρόμοιο τρόπο θα αντιμετωπιστεί και η πορεία του Caspar David Friedrich στον κόσμο της τέχνης.
Ο Μάριος Πράσινος είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, με πορεία και έργο στην avant-garde σκηνή της Γαλλίας που είναι αξιοζήλευτα και παρουσιάζουν έντονο εικαστικό ενδιαφέρον. Είναι ένας καλλιτέχνης που ποτέ δεν έγινε ευρύτερα γνωστός στους κύκλους της Ελλάδας, όπως οι εγχώριοι δημιουργοί ή άλλοι Έλληνες καλλιτέχνες του εξωτερικού που έγιναν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υστερούσε σε ικανότητες και εικαστική σκέψη.
Ο David Hockney είναι ένας από τους πιο σημαντικούς Βρετανούς εικαστικούς του 20ού αιώνα και από τους διασημότερους εν ζωή ζωγράφους, ηγετική φυσιογνωμία της Pop Art από τη δεκαετία του ’60 μέχρι και σήμερα. Παρότι οι περισσότεροι γνωρίζουν κυρίως το ζωγραφικό έργο του, είναι επίσης ικανότατος χαράκτης, φωτογράφος, σκηνογράφος αλλά και σχεδιαστής, ιδιότητα στην οποία επικεντρώνεται το παρόν αφιέρωμα.
Ο Marc Chagall αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κεφάλαια της εικαστικής κουλτούρας του περασμένου αιώνα, με καλλιτεχνική παραγωγή πολλών δεκαετιών, που δεν μαρτυρά μόνο ποσότητα αλλά και μεγάλο εννοιολογικό και τεχνικό βάθος. Είναι ένας από τους πατέρες του μοντερνισμού, ένας από τους καλλιτέχνες που συνέβαλαν στη μετάβαση από τον ακαδημαϊσμό του 19ου αιώνα στην καλλιτεχνική ελευθερία του 20ού.
Η Cornelia Parker είναι μία καλλιτέχνιδα που –από τη δεκαετία του ‘90 και μετά– αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά ονόματα στον τομέα της γλυπτικής και της εγκατάστασης. Το έργο της συχνά στοχεύει στην αναδιατύπωση της ύλης μέσα στον χώρο, δημιουργώντας εικόνες πρωτόγνωρες και συχνά ιδιαίτερα εντυπωσιακές.
Ο Βλάσης Κανιάρης είναι ένας εικαστικός με ξεχωριστή θέση στην τέχνη της Ελλάδας μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα από το έργο του, εξερεύνησε την κοινωνικοπολιτική ιστορία από τη δεκαετία του ’50 και έπειτα, προσφέροντας την προσωπική του ανάγνωση πάνω στα γεγονότα και τις καταστάσεις που διαμόρφωσαν την κοινωνία που έχουμε γνωρίσει. Αυτό σημαίνει ότι το έργο του επικεντρώνεται σε μία συγκεκριμένη προσέγγιση, που ακολούθησαν οι καλλιτέχνες τον 20ό αιώνα: στην πολιτική τέχνη.
Ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει τους ζωγράφους μέσα από το εικαστικό τους έργο, όπως παρουσιάζεται σε μουσεία, πολιτισμικούς χώρους, βιβλία, περιοδικά και ντοκιμαντέρ. Αυτό που αποτελεί μοναδικό προνόμιο της σύγχρονης εποχής είναι ότι μέσω της ελεύθερης διακίνησης πολιτιστικού υλικού στο διαδίκτυο, μπορεί κάποιος να θαυμάσει και να μελετήσει σημαντικούς ζωγράφους του 20ού αιώνα εν ώρα εργασίας, εικόνες που αποκτούν τρομερό ενδιαφέρον για τον κάθε φιλότεχνο άνθρωπο.