Λόγος + Τέχνη

1. “Dracula”, Bram Stoker, 1872: Δεν ήταν ακριβώς ο πρώτος λογοτεχνικός αρχιβάμπιρος, για την ακρίβεια, ήταν μάλλον ο τρίτος. Το βαμπίρ κάνει εμφάνιση στον λογοτεχνικό κόσμο κατά τον 18ο αιώνα μέσα από το “The Vampyre” του Polidori. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι το 1816 μαζεύτηκε η συγγραφική τσακαλοπαρέα των Lord Byron, John Polidori, Percy Bysshe Shelley, Mary Wollstonecraft Shelley, και Claire Clairmont και κάπου εκεί στη λίμνη της Γενεύης, κάτι το όπιο, κάτι που εκείνη την χρονιά η Ευρώπη υπέστη τρομερές κλιματικές αλλαγές, κάτι που μαζεύτηκαν πέντε χαρισματικοί εγκέφαλοι μέσα σε τέσσερις τοίχους… γεννήθηκε το πρώτο βαμπίρ, ο Lord Ruthven, καθώς και το έργο της Mary Shelley “Frankenstein or the modern Prometheus”.

Να σου πω σ’ αυτό το σημείο, άγνωστε, ότι ο Frankenstein δεν είναι το πράσινο τέρας-μωσαϊκό με το κεφάλι «στραυροβελονιά κοντοβελονιά» που όλοι λατρέψαμε μέσα από τον κινηματογράφο. Ο Frankenstein της Shelley ήταν ο σαλταρισμένος επιστήμονας, Victor Frankenstein, που έφτιαξε το ανώνυμο ανθρωποειδές το οποίο τρομοκράτησε τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης. Δεύτερη βαμπίρω είναι η “Carmilla” του Sheridan le Fanu η οποία είναι λίγο γκέι και προσπαθεί να ρουφήξει το αίμα της Laura. Όλα αυτά εν έτη 1872 και 25 χρόνια πριν ο Stoker μας χαρίσει τον πεθαμενατζίδικα γοητευτικό κόμη Dracula. Διάβασα τον Dracula στην ηλικία των 15 χρόνων και μέχρι και σήμερα τίποτα δεν έχει συγκριθεί με το συναίσθημα εκείνης της πρώτης ανάγνωσης. Πρόκειται για αριστούργημα αυθεντικού old school τρόμου, ένα καλογραμμένο βιβλίο με όλα τα ενοχλητικά ίσως κλισέ της εποχής, τα οποία πιθανότατα έκαναν αρκετούς να το περιφρονούν, αλλά παραμένει το δίχως άλλο ένα έργο μπροστά από την εποχή του. Εμπεριέχει ίσως την καλύτερη περιγραφή νεκροταφείου που έχω διαβάσει και έναν από τους καλύτερους και πιο cult χαρακτήρες βιβλίου, τον Renfield τον ψύχ που κάτω από την επιρροή του Κόμη υστεριάζει πως, “Blood is life!”. Είναι το πρώτο βιβλίο που θα όφειλες να βάλεις με ευλάβεια στον καταψύκτη σου. Εν ολίγοις, αν θες ποιοτικά δρακουλιάρικα αιματορουφήγματα 18ου αιώνα με τον άρχοντα του σκότους, προμηθεύσου το βιβλίο.

2. “The Exorcist”, William Peter Blatty, 1971: Θα χρειαστείς καταψύκτη από ατσάλι καθώς και ατσαλένια νεύρα για να φτάσεις μέχρι και την τελευταία σελίδα αυτού του βιβλίου. Η περιγραφή είναι σκληρή, ιδίως αυτή του εξορκισμού, το θέμα του βιβλίου φρικιαστικό, είτε πιστεύεις στον Θεό και στον Έξω-από-δω, είτε το βλέπεις απλά και μόνο σαν ένα μυθιστόρημα και τίποτε άλλο και ο Blatty σίγουρα φροντίζει να διατηρεί την τρίχα σου κάγκελο για σελίδες επί σελίδων.

Η γραφή του εν λόγω συγγραφέα είναι χαρακτηριστικά καλή, οπότε είναι αντικειμενικά αδύνατον να μην εκτιμήσεις το γεγονός ότι αυτό το βιβλίο βρίσκεται στα χέρια σου. Λέγεται ότι ο Blatty για να γράψει το βιβλίο βασίστηκε σε μία πραγματική ιστορία εξορκισμού ενός αγοριού από το Maryland της Αμερικής την δεκαετία του ’40 (για παραπάνω πληροφορίες συμβουλέψου τον κυβερνοχώρο για το “The exorcism of Ronald Doe” και δες το documentary “The Grip of Evil” το οποίο ασχολείται με την υπόθεση του αγοριού). Αν είσαι λίγο ευαισθητούλι και έχεις θέμα με δαιμόνια, Βελζεβούληδες και μικρά κοριτσάκια-ενσαρκώσεις του απόλυτου Κακού, να το αφήσεις ήσυχο το βιβλίο γιατί σε βλέπω να τρέχεις αλλόφρων στον παπά της ενορίας σου και να του ζητάς φυλαχτό φουλ έξτρα.

Για σένα ρε ψυχοβγάλτη που ακόμα δεν λες να πειστείς απ’ αυτά που σου λέω, να ξέρεις ότι ο Bret έχει παραδεχτεί σε συνέντευξή του ότι ο χαρακτήρας του Bateman δημιουργήθηκε λόγω της δικής του προσωπικής κρίσης που επέφερε ο καταναλωτισμός. Ο συγγραφέας παραδέχεται ότι υπήρξε μία περίοδος κατά την οποία είχε απομονωθεί νιώθοντας απελπισία, η οποία ευτυχώς για την λογοτεχνία μετουσιώθηκε σ’ αυτό το αρκετά αμφιλεγόμενο και βίαιο βιβλίο. Σαν να λύγισες κάπως τώρα; Άπλωσε το χέρι σου και άρπαξέ το, ντε.

Έχει όλα τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται ένα βιβλίο για να σε κάνει να κοιτάς δεξιά κι αριστερά σου ανήσυχα. Ένα νησί, μία αίρεση, ένας περίεργος δημοσιογράφος και μία νευρωτική αλλά εξαιρετική μεταπήδηση από τον ρεαλισμό στην μυθοπλασία και τούμπαλιν. Το βιβλίο δεν έχει συζητηθεί πολύ στην Ελλάδα, έως καθόλου για την ακρίβεια, αλλά μπορώ να σου πω ότι μάλλον αξίζει την προσοχή σου και τον καταψύκτη σου…

Ενοχλητικότατα τρομαχτικό βιβλίο για ένα στοιχειωμένο σπίτι, το οποίο αποφασίζουν να ερευνήσουν τέσσερις άνθρωποι οι οποίοι, τι περίεργο, αψηφούν το γεγονός ότι το εν λόγω οίκημα φημολογείται ότι είναι ένα από τα πιο ισχυρά στοιχειώματα και φυσικά, όπως φαντάζεσαι ο Matheson δεν το αποκαλεί “Hell House” επί ματαίω. Όπως επίσης φαντάζεσαι όλα πάνε κατά διαόλου εκεί μέσα… Εγώ λέω να το αφήσεις στον καταψύκτη και να διαβάσεις κανέναν Αρκά.

6. “Oryx and Crake”, Margaret Atwood, 2003: Πιο δυστοπικό, πεθαίνεις. Αν εξαιρέσεις ότι ήμουν, είμαι και θα είμαι φανατική οπαδός της Atwood ακόμα κι αν αποφάσιζε να εκδώσει την εβδομαδιαία λίστα για τα ψώνια της απ’ το σούπερ-μάρκετ, αν εξαιρέσεις το γεγονός ότι έχω διαβάσει σχεδόν όλα της τα βιβλία και δε μπορώ να βρω ψεγάδι ούτε σ’ ένα όσο κι αν προσπάθησα, αν τα εξαιρέσεις λοιπόν όλα δαύτα, θα σου πω ότι είναι ένα βιβλίο τρομαχτικό για έναν και μόνο λόγο… μπορεί να συμβεί.

Πολλές φορές έπιασα τον εαυτό μου να ασφυκτιεί στην ιδέα ότι μπορεί να ήμουν εγώ στην θέση του πρωταγωνιστή. Μόνος στον κόσμο, έναν κόσμο που δε μοιάζει να είναι ανθρώπινος πια και μία φύση να λυσσομανά για εκδίκηση για τις παρά φύσει ασέλγειές μας πάνω της. Η τελευταία σελίδα του βιβλίου είναι η συγκλονιστικότερη σελίδα που έχω διαβάσει. Θα καταλάβεις.

7. Ό, τι και να λέμε βέβαια, αγαπητέ μου άγνωστε, η αλήθεια είναι ότι αν δεν έχεις διαβάσει την «Αποκάλυψη του Ιωάννη», δεν έχεις ιδέα πώς ορίζεται η λέξη «τρόμος»… Καταψύκτες, φυλαχτά, και πράσινα άλογα, φίλε μου…