Captain Sensible: «Βασικά η μπάντα ήταν ένας τρόπος να αντιμετωπίσω το ζοφερό μου μέλλον»
Γεια σου Captain! Δώσε μας μια συνοπτική περιγραφή της ιστορίας των Damned. Πώς αποφασίσατε να φτιάξετε το συγκρότημα;
Αρχικά, καθάριζα τουαλέτες. Δεν απέκτησα ποτέ κάποια ιδιαίτερη μόρφωση και, σκεπτόμενος ότι η Βρετανία είναι μία ταξικά δομημένη κοινωνία, κατάλαβα ότι δεν θα μπορούσα να κάνω και πολλά για την υπόλοιπη ζωή μου. Ήμουν λίγο τεμπέλης, δεν γούσταρα να σηκώνομαι νωρίς το πρωί και σίγουρα δεν γούσταρα να κάνω αυτή τη δουλειά για το υπόλοιπο της ζωής μου. Έβλεπα όλους αυτούς τους τύπους να παίζουν κιθάρες και τα συναφή, τα κορίτσια να τους κυνηγάνε στον δρόμο και κατάλαβα ότι αυτή είναι δουλειά για μένα! Έπειτα, αγόρασα μια κιθάρα, εξασκήθηκα λίγο και μπήκα σε μπάντα. Αυτό ήταν βασικά το κίνητρό μου.
Μιλάμε για τα μέσα της δεκαετίας του ‘70;
Ναι, ναι, μέσα 70s.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα μέλη; Ποια είναι η δικιά τους ιστορία;
Απλά άτομα, με καταβολές από την εργατική τάξη. Δεν γνωρίζω πολλές λεπτομέρειες. Καταγόμαστε από διάφορες προαστιακές πόλεις: Crawley, Croydon, Redhill (κωμοπόλεις νότια του Λονδίνου, κοντά σχετικά στο Brighton). Ο Dave (Vanian, τραγουδιστής των Damned) κατάγεται από το Hemel Hampstead (κωμόπολη στα βορειο-δυτικά προάστια του Λονδίνου). Βαρετά μέρη, όπου ο κόσμος απλώς κατοικούσε εκεί αλλά δούλευε στο κεντρικό Λονδίνο.
Πώς θα περιέγραφες το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο της εποχής στη Βρετανία; Ήταν μία μάλλον συντηρητική κοινωνία; Υπήρχαν ευκαιρίες για τη νεολαία να εκφραστεί με όποιο τρόπο ήθελε;
Είχαμε μόλις βγει από τη δεκαετία του ‘60, η οποία ήταν απίστευτη! Τόσα πολλά πράγματα συνέβησαν στα 60s! Ό,τι και να πιστεύει ο κόσμος για τα 70s, τα 50s ήταν πολύ χειρότερα, και στα 60s εμφανίστηκαν κινήματα αμφισβήτησης, φεμινιστικά κινήματα, αντιπολεμικές εκδηλώσεις και εκδηλώσεις για τα δικαιώματα. Υπήρχαν τόσο πολλά που συνέβαιναν στα 60s, όχι μόνο η μουσική και η μόδα. Ήταν κατά κάποιο τρόπο μια επανάσταση ιδεών. Οι χίπηδες και «ειρήνη, όχι πόλεμος». Εγώ βέβαια ήμουν ακόμα στο σχολείο τότε, αλλά σίγουρα με επηρέασαν βαθύτατα. Ξέρεις, η όλη φιλοσοφία μου είναι ο πασιφισμός. Δεν μπορώ να συμμορφωθώ με την ιδέα του πολέμου και σιχαίνομαι να ξοδεύω έστω και ένα penny (υποδιαίρεση της λίρας) σε αυτόν. Είναι ότι πιο αποτρόπαιο σε αυτή την κοινωνία. Και τώρα έχουμε να αντιμετωπίσουμε όλους αυτούς τους πολέμους καθώς και τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» για τον οποίο κανείς δεν μιλάει… Ο οποίος είναι παντελώς ανοησία!
Συμφωνώ, αλλά υποθέτω αυτό είναι μία άλλη συζήτηση. Επομένως, η μπάντα είναι μέσο ώστε να εκφράσεις την αντίδραση και επαναστατικότητα που είχες μέσα σου;
Κατά βάση, η μπάντα ήταν ένας τρόπος να αντιμετωπίσω το ζοφερό μου μέλλον. Ήταν κάτι εντελώς προσωπικό. Ήμουν πολύ απογοητευμένος και νευριασμένος με αυτά που μας μάθαιναν στο σχολείο. Ήμουν απλώς ένας επαναστάτης χωρίς αιτία, μέχρι που γνώρισα τους Crass (Οι Crass ήταν μία από τις πιο πολιτικοποιημένες και επιδραστικές μπάντες στον τομέα του Βρετανικού anarcho-punk στα τέλη της δεκαετίας του ’70). Δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί ήμουν θυμωμένος, και οι άνθρωποι των Crass με βοήθησαν να αντιληφθώ τον πραγματικό λόγο.
Πώς αντέδρασε το οικογενειακό και φιλικό σου περιβάλλον στην απόφασή σου να σχηματίσεις μια πανκ μπάντα;
Αρχικά, πίστευαν ότι ήταν απλώς χάσιμο χρόνου, διότι δεν μπορούσαν ποτέ να φανταστούν ότι θα κάναμε επιτυχία. Πίστευαν ότι απλώς περνούσαμε καλά, φτιάχνοντας τη μουσική που θέλαμε να ακούμε, αφού κανένας τότε δεν έγραφε παρόμοια μουσική. Όλα ήταν απελπιστικά βαρετά πίσω στο 1975–1976. Το glam rock ήταν ωραία φάση, αλλά –όταν και αυτό ξέφτισε– οι μόνες μουσικές που ακούγονταν ήταν το progressive rock [αναφέρει μερικές μπάντες όπως Genesis, Emerson, Lake & Palmer και Yes] καθώς και το φριχτό country rock.
To 1976 κυκλοφορήσατε το πρώτο σας single, το “New Rose”. Τι προηγήθηκε της κυκλοφορίας;
Κάναμε μερικά live, κυρίως σε λονδρέζικες παμπ, στις οποίες έπρεπε να πούμε ψέματα στους ιδιοκτήτες για τη μουσική που παίζαμε. Θυμάμαι χαζεύαμε τις αφίσες στους τοίχους και τα περισσότερα συγκροτήματα έπαιζαν μπλουζ, ρέγκε και προγκ ροκ. Οπότε τους λέγαμε: «Ναι, τέτοιου είδους μουσική». Όταν καταλάβαιναν τι πραγματικά παίζαμε, συχνά μας έκλειναν το ρεύμα (γέλια)! Υπήρχε όμως μεγάλος αριθμός ατόμων που πήγαιναν σε τέτοιες συναυλίες, όπως επίσης και στο Μάντσεστερ, το Παρίσι αλλά και τη Μελβούρνη (αναφέρει το συγκρότημα των The Saints). Οπότε, καταλαβαίνεις, οι Pistols θα πήγαιναν να δουν το live των Clash και αυτοί το live των Damned, των Stranglers κτλ. Ήταν πολύ συχνό φαινόμενο άλλες μπάντες να βρίσκονται μεταξύ του κοινού. Επομένως, μια μικρή σκηνή ξεπήδησε μέσα από αυτά τα live, και έτσι μας προσέγγισε μια μικρή δισκογραφική και ζήτησε να εκδώσει το πρώτο μας σινγκλ. Μας έφεραν φαγητό, το οποίο ήταν σωστή κίνηση μιας και πεινούσαμε, και κατά τη διάρκεια του γεύματος υπογράψαμε. Οι Pistols περίμεναν τα μεγάλα φράγκα, εμείς όμως το κάναμε με τον «πανκ» τρόπο.
Επομένως, γνωριζόσασταν όλοι μεταξύ σας;
Ναι, ναι! Ήμασταν ανταγωνιστές! Ο καθένας ήθελε να ντύνεται καλύτερα από τον άλλον, και η κάθε μπάντα να παίζει καλύτερα από την άλλη.
Πάνω σε αυτό, νομίζω ότι είναι πλέον «κοινό μυστικό» ότι το πάνκ έχει χάσει προ πολλού την «απειλητική» του φύση. Ποιοι είναι κατά τη γνώμη σου οι λόγοι που πιθανώς να οδήγησαν σε αυτή την «ήττα»;
Υποθέτω ότι γεράσαμε (γέλια).
Τι απέγινε όμως στην ενέργεια που έβγαζαν μπάντες σαν τη δικιά σου, ή των Sex Pistols, των Ruts DC, Slits, Stiff Little Fingers κ.α. Τι απέγινε ο σκοπός; Δεν νομίζω ότι υπάρχει ιδιαίτερη αυθεντικότητα στις πανκ μπάντες πλέον, χωρίς φυσικά να το καταδικάζω αυτό απόλυτα.
Πιστεύω ότι ποτέ δεν αποτελέσαμε κάποιο κίνημα, ποτέ δεν συμφωνήσαμε σε κάτι. Δεν πολυσυζητούσαμε για αυτό, οπότε δεν νομίζω ότι μπορώ να σου πω τι ακριβώς ήταν το πανκ. Ο καθένας σκεφτόταν και κάτι διαφορετικό, και φυσικά δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους κανενός. Όταν ξεκινήσαμε, η κάθε μπάντα είχε και τον δικό της ήχο. Οι Pistols μουσικά δεν είχαν καμία σχέση με τους Buzzcocks, όπως και αυτοί καμία σχέση με τους Stranglers, οι οποίοι ακούγονταν τελείως διαφορετικοί από τους Damned, και βέβαια κανείς δεν ακουγόταν σαν τους Clash και ούτε σκόπευε. Κάποιες νέες μπάντες όμως έκαναν την εμφάνισή τους προς τα τέλη των 70s και έκτοτε το πανκ γενικοποιήθηκε (generic sound). Έδειχναν πανκ και ακούγονταν σαν πανκ. Παντού έβλεπες πέτσινα με καρφιά, κούρεμα μοϊκάνα και αρβύλες μέχρι το γόνατο. Εάν δεις φωτογραφίες των Pistols και των Clash από το 1976, κανένας τους δεν εμφανιζόταν έτσι. Πιστεύω ότι το πανκ έκτοτε άρχισε να εμπορευματοποιείται, να γίνεται πιο αργό και «τσιριχτό», οπότε και σταμάτησε να μου λέει πολλά. Μετά, το ανακάλυψαν φυσικά οι Αμερικανοί και το μετέτρεψαν σε ποπ πανκ. Δεν νομίζω ότι το πίστευαν. Απλά ήθελαν να γίνουν rock stars. Εάν η μόδα τότε πρόσταζε λαμπερά πορτοκαλί παντελόνια, μαλλί μέχρι τον κώλο και γούνες, είμαι σίγουρος ότι έτσι θα ντυνόντουσαν προκειμένου να γίνουν διάσημοι. Ξέρεις, μπάντες σαν τους Green Day θα εμφανίζονταν έτσι. Με εξαίρεση μια-δυο μπάντες, όπως τους Dead Kennedys και τους Black Flag, η πλειοψηφία έπαιζε ποπ πανκ.
Δεν άκουγες άλλες αμερικανικές πανκ μπάντες δηλαδή;
Σταμάτησα να ακούω αμερικανικό πανκ εδώ και καιρό. Ακούω μόνο τη μουσική με την οποία μεγάλωσα. Ξέρεις, μπάντες και δίσκους που άκουγες μέχρι τα 20 σου. Αυτός πιστεύω είναι ο ήχος που μένει για παντα μαζί σου (νομίζω έχει ένα δίκιο).
Επίσης, ανέφερες πριν ότι είχες γνωρίσει τους Bad Brains. Ποια η εμπειρία σου από αυτή τη συνάντηση; (με αφορμή ένα ραφτό Bad Brains που είδε πάνω μου)
Α, ναι! Απίστευτη μπάντα! Θέλαμε τόσο πολύ να τους φέρουμε στην Αγγλία και πιστεύαμε ότι το βρετανικό κοινό θα τους γούσταρε πολύ. Είναι εκρηκτική μπάντα με αυτό το «speed punk» που παίζουν. Θυμάμαι είχα πάει στο αεροδρόμιο του Gatwick για να τους προϋπαντήσω και περίμενα σχεδόν δύο ώρες, μέχρι που κάποιος υπεύθυνος με ενημέρωσε ότι αναγκάστηκαν να τους στείλουν πίσω (τους Bad Brains) επειδή δεν είχαν εργασιακή βίζα! Ήταν μεγάλη απογοήτευση, γιατί θεωρούσα ότι θα είχαν μεγάλη απήχηση στο βρετανικό κοινό.
Περάσατε όμως χρόνο μαζί τους κατά τη διάρκεια της αμερικανικής περιοδείας σας;
Ναι, κάναμε κάποιες εμφανίσεις μαζί τους. Ήταν καταπληκτικά! Απλώς καθόμασταν μπροστά, παρακολουθώντας τους. Και ο HR (τραγουδιστής) έκανε τις κωλοτούμπες του!
Πολλοί ισχυρίζονται ότι η πρώτη σας περιοδεία επί αμερικανικού εδάφους αποτέλεσε και ισχυρότατη επιρροή για πολλές αμερικανικές πανκ μπάντες. Συμφωνείς με αυτό;
(Γέλια). Δεν γνωρίζω, δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους τους. Απλώς είχαμε κάποιες αξιοπρεπέστατες εμφανίσεις εκεί. Και ήμασταν και λίγο κωλόπαιδα τότε. Δημιουργούσαμε φασαρίες, ήμασταν πάντα μεθυσμένοι και παίζαμε σε γρήγορους ρυθμούς τρελαίνοντας τον κόσμο. Ίσως αυτό να γούσταραν περισσότερο.
Ποιες ήταν οι δικές σου προσωπικές επιρρόες ως έφηβος;
Ο Jimi Hendrix. Αυτός ήταν το νούμερο ένα και, βασικά, δεν νομίζω ότι μπορείς να δεις πέρα από αυτόν.
Ήσουν οπαδός της βρετανικής ψυχεδελικής σκηνής; Γιατί σίγουρα πρόκειται για μια πολύ ισχυρή σκηνή.
Ήταν απίστευτη! Εγώ ήμουν στο σχολείο και δεν μπορούσα να πάω σε τέτοια κλαμπ ή σε βραδιές ″freakout″ (αναφερόμενος σε βραδιές ψυχεδελικής και garage μουσικής). Δεν μπόρεσα καν να πάω να δω τον Hendrix στο Isle of Wight (Isle of Wight Festival, 1970). Η μεγαλύτερη απογοήτευση της ζωής μου! Αλλά τη βίωσα την όλη κατάσταση μέσω της μουσικής και των βίντεο που έδειχνε η τηλεόραση. Μόλις το 1971 ξεκίνησα να πηγαίνω σε φεστιβάλ. Η διαφορά στη μουσική πριν και μετά το 1967 είναι δραματική.Ακόμα και φλώρικες (square) μπάντες όπως οι Hollies έβγαζαν εξαιρετικά ποπ ψυχεδελικά άλμπουμ. Και οι Bee Gees έβγαλαν έναν πολύ ωραίο δίσκο το 1967, με τίτλο ″First″. Τον ακούω ακόμα πολύ συχνά!
Γιατί ανέφερες το 1967 ως σημείο καμπής;
Επειδή τότε η μουσική άλλαξε για μένα. Πριν από εκείνη τη χρονιά δεν θα έλεγα ότι υπήρχε ψυχεδέλεια, ίσως με εξαίρεση το ″Tomorrow Never Knows″ (1966) των Beatles που ήταν και το πρώτο ψυχεδελικό κομμάτι που άκουσα. Και ξαφνικά, το 1967, όλοι έγραφαν ψυχεδελικά άλμπουμ! Είχαμε το ″Piper at the Gates of Dawn″ (Pink Floyd), το ″Are you Experienced″ του Hendrix –κορυφαίο άλμπουμ–, το ″Sgt Peppers″ των Beatles, το ″Pet Sounds″ (Beach Boys, δεν κατάλαβα γιατί το θεωρεί ψυχεδελικό άλμπουμ), το ″First″ των Bee Gees. Όλοι αφιέρωναν χρόνο στο στούντιο, πειραματιζόμενοι με τον ήχο τους. Ξέρω πολύ καλά πόσο πλάκα έχει αυτό. Είναι αστείο να βλέπεις τον τεχνικό ήχου να λέει “Oh dear…”, γιατί ήξερε ότι θα του ζητούσαμε να κάνουμε κάτι που δεν προβλέπεται από τους κανονισμούς ή τα τετριμμένα. Αλλά πάντα αυτό θέλαμε να κάνουμε και με τους Damned. Θέλαμε κάτι πολύ ξεχωριστό όσον αφορά τον ήχο μας.
Αποφεύγατε δηλαδή την απλότητα και αμεσότητα τύπου Ramones. “Here are three chords, now form a band!”
Ναι, κάπως έτσι. Μου άρεσε προφανώς και αυτό, απλώς η ιδέα μας ήταν να ενσωματώσουμε κάπως και τις ψυχεδελικές επιρροές μας. Αυτός ήταν πάντοτε ο σκοπός της μουσικής μας.
Πάντα αναρωτιόμουν τι είδους εμπνεύσεις είχαν οι μπάντες της βρετανικής ψυχεδελικής ροκ σκηνής, όπως οι The Open Mind ή οι July. Πώς κατάφερναν και έγραφαν αυτούς τους «θησαυρούς»;
Μιλάμε για τα 60s. Ξέρεις, όταν φτάνεις σε μια κάποια ηλικία, κοιτάς τη μουσική μέσα από τις δεκαετίες. Και προς τα τέλη των 60s, όλη αυτή η μαγεία έλαβε χώρα. Τα 70s χαρακτηρίζονται από τόσο πολλές και γρήγορες αλλαγές στις μόδες και το στυλ. Από τα βρετανικά μπλούζ των τελών της δεκαετίας του ‘60 και το βαρύ ροκ των Led Zeppelin και των Black Sabbath στο glam rock στα μέσα των 70s και μετά στο προγκ ροκ και την απαίσια country rock! Παράλληλα, η ντίσκο γινόταν όλο και πιο δημοφιλής. Μετά το πανκ ροκ εμφανίστηκε. Εννοώ ότι όλα αυτά συνέβησαν μέσα σε ένα διάστημα 10 ετών, 10 απίστευτων ετών! Δύσκολα συμβαίνει κάτι αντίστοιχο πλέον.
Ίσως γιατί απουσιάζει η αυθεντικότητα στις μέρες μας. Πάντα με ενδιέφεραν οι ρίζες των πραγμάτων και των μουσικών που ακούω και πάντα προσπαθώ να βλέπω πώς αντικατοπτρίζονται στις σημερινές μουσικές νόρμες. Για παράδειγμα, αν δεν υπήρχε η πανκ δεν θα υπήρχε η shoegaze ή η post-punk.
Συμφωνώ. Και αν δεν εμφανιζόταν ο Chuck Berry με τα ″Johnny Be Good″ και ″Maybelline″ τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο. Το παίξιμο κιθάρας θα ήταν τόσο διαφορετικό σήμερα. Ήταν ο πρώτος solo κιθαρίστας! Ο κιθαρίστας του Elvis (Scotty Moore) ήταν βαθιά επηρεασμένος και έπαιζε ένα είδους τζαζ skiffle (μουσικό είδος με κύριες επιρροές την τζαζ και μπλουζ, όπου ο μουσικός ουσιαστικά χρησιμοποιεί αυτοσχέδια ή χειρoποίητα μουσικά όργανα). Ο Berry ήταν αρκετά ευθύς στο μουσικό του παίξιμο, το οποίο συχνά δεν ξεπερνούσε τις δύο νότες (μιμείται μερικά ακόρντα). Και αυτή την επιρροή (εννοεί του ήχου που εισήγε ο Chuck Berry) την ακούω σχεδόν παντού σήμερα. Μπορεί να ήταν ένας μαλάκας, αλλά σίγουρα η μουσική δεν θα ήταν η ίδια χωρίς αυτόν (γέλια).
Και στη δικιά μου αντίληψη η αρχή των πάντων έγινε με τα μπλουζ.
Ναι! Λατρεύω τα μπλουζ. Και είναι και ένας λόγο που δε γουστάρω τον Έλβις. Ξέρεις, λευκό ομορφόπαιδο και όλοι τον γούσταραν. Εάν ήταν κάποιος άσχημος, γέρος μαύρος θα ήταν άραγε τόσο διάσημος; Προφανώς και δεν θα ήταν! Και πολλοί από αυτούς που εφηύραν την μπλουζ και το ροκ εντ ρολ δεν έλαβαν ποτέ την αναγνώριση που άξιζαν. Πάρε για παράδειγμα τον Little Richard, μια απίστευτα ριζοσπαστική μορφή. Ένας γκέι μαύρος που έπαιζε ροκ εντ ρολ (γέλια). Πρέπει να ήταν ο χειρότερος εφιάλτης της λευκής, συντηρητικής αμερικανικής κοινωνίας.
Ακόμα και ο Jerry Lee Lewis, παρότι ήταν λευκός ήταν ένας απίστευτος πιανίστας!
Όντως. Τον άκουγα πολύ στα 60s όταν ήμουν ″wannabe″ μηχανόβιος. Και οι υπόλοιποι της συμμορίας με τους οποίους άραζα άκουγαν πολύ Jerry Lee Lewis.
Σε τραβούσε η κουλτούρα των μηχανόβιων;
Απόλυτα! Το μόνο που ήθελα να κάνω ήταν να είμαι μέλος συμμορίας μηχανόβιων! Ήμουν 15 χρονών και δεν ήξερα σχεδόν τίποτα για αυτό. Απλώς γούσταρα την όλη «επαναστατικότητα»: εμείς εναντίον του κόσμου και δεν μας νοιάζει τίποτα. Κάτι αντίστοιχο, δηλαδή, με το πανκ ροκ αργότερα.
(Σε αυτό το σημείο η κουβέντα πήγε στις συμμορίες μηχανόβιων και στα γεγονότα του Monterrey Festival).
Ποια είναι η άποψή σου για τους χαρακτηρισμούς που θέλουν τους Damned ως υπεύθυνους για το παρακλάδι της Goth punk;
Δεν ήμουν μέλος των Damned σε εκείνη τη φάση. Έφυγα από το συγκρότημα γύρω στο ’84 με’85, και οι υπόλοιποι συνέχισαν και δημιούργησαν την γκοθ περίοδό τους. Μάλιστα γνώρισαν αρκετά μεγάλη επιτυχία, πιθανώς γιατί δεν ήμουν εγώ εκεί (γέλια).
Ίσως γιατί πολλοί έκριναν και από την εμφάνιση του τραγουδιστή σας;
Οι Damned μαζί με άλλα δύο–τρία σχήματα ξεκίνησαν αυτόν τον ήχο. Αλλά, όπως είπα, δεν ήμουν μέλος του συγκροτήματος σε εκείνη την περίοδο και δεν έχω άποψη. Σίγουρα όμως οι Damned ήταν 100% goth στα μέσα της δεκαετίας του ’80.
Και τι ακολούθησε την αποχώρησή σου από τους Damned;
Ακολούθησα σόλο καριέρα. Έγραψα δύο synth pop άλμπουμ, πολύ όμορφα κομματάκια. Ξέρεις, πριν το 1980, αν ήθελες να γράψεις ένα άλμπουμ έπρεπε να παρακαλάς στα γόνατα την εταιρεία σου να σου κλείσει στούντιο και να πληρώσει για τα έξοδα. Μιλάμε για πάνω από χίλιες λίρες τη μέρα για μερικές ώρες στο στούντιο. Κάποια άλλα μικρότερης εμβέλειας στούντιο χρέωναν πάνω-κάτω το μισό, αλλά και πάλι 500 λίρες στα 70s ήταν ένα τεράστιο ποσό. Ιδιαίτερα, αν αναλογιστείς ότι έβγαζα περίπου 10 λίρες τη βδομάδα ως καθαριστής, το 500άρικο ήταν ένα εξωφρενικό ποσό! Οπότε ήταν απαραίτητο να έχεις μια δισκογραφική για να βγάλεις άλμπουμ. Το 1980, όμως, η τεχνολογία έκανε την εμφάνισή της. Φτηνά synthesizers, drum machines και τα cassette portastudios (η πρώτη συσκευή ηχογράφησης 4 καναλιών σε κασέτα. Το ντεμπούτο της συσκευής χρονολογείται το 1979). Και έτσι μπορούσες να κάνεις ένα ολόκληρο άλμπουμ στο δωμάτιό σου με λιγότερο από 500 λίρες. Γάμα τις δισκογραφικές! Μιλάμε για μουσική επανάσταση, και το μόνο που χρειαζόσουν ήταν μια καλή ιδέα. Δεν χρειαζόσουν λεφτά για να δημιουργήσεις έναν καλό δίσκο. Πήρα λοιπόν ένα synthesizer, έγραψα μερικά τραγούδια, και το αποτέλεσμα με εξέπληξε. Και βέβαια, αμέσως με προσέγγισε μια δισκογραφική και υπογράψαμε χάρη στα synth pop κομμάτια μου. Ούτε που κατάλαβα πώς βρέθηκα στα Top of the Pops (μουσικά chart του BBC). Όλα συνέβησαν τόσο γρήγορα. Βρήκα τον εαυτό μου μεταξύ των Damned και της synth καριέρας μου. Και τα έκανα και τα δύο για μια διετία. Ήταν μια πολύ απαιτητική και κουραστική φάση της ζωής μου, οπότε έπρεπε να αποφασίσω πού θα αφιερώσω τον περισσότερο χρόνο. Και επέλεξα αυτό που θα μου έφερνε τα περισσότερα χρήματα.
Που ήταν βέβαια η καριέρα σου ως Captain Sensible.
Ναι, ναι, βγάζοντας πολλά λεφτά! Οι Damned δεν έβγαζαν λεφτά. Πάντα σπάγαμε πράγματα. Το μόνο που είχαμε ήταν λογαριασμοί προς εξόφληση (γέλια).
Υπάρχει κάποιο κόνσεπτ πίσω από την καριέρα σου ως Captain Sensible;
Όχι. Ήθελα απλώς να γράψω το τέλειο ποπ τραγούδι.
Και το κατάφερες;
Όχι (γέλια). Από τη στιγμή που υπάρχουν ποπ θρύλοι όπως οι Lennon, McCartney, Brian Wilson, ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος. Κανείς δεν μπορεί να αναμετρηθεί μαζί τους! Εγώ απλώς χαίρομαι να γράφω όμορφες, απλές μελωδίες, ίσως με λίγη 60s αισθητική, καθώς λατρεύω αυτή τη δεκαετία. Βασικά, μόλις ολοκλήρωσα μία σύνθεση την προηγούμενη βδομάδα την οποία συνέθεσα κατά κύριο λόγο καθώς περίμενα στην ουρά σε ένα κατάστημα φαγητού. Η μουσική μού άρεσε πολύ, το ίδιο και οι στίχοι. Αισθάνθηκα σαν να ήθελα να γράψω κάτι σαν κι αυτό τα τελευταία 20 χρόνια! Αναφέρεται στο μυστήριο γύρω από τους θανάτους των φαλαινών και των δελφινιών, όταν ξεβράζονται στις ακτές ή παγιδεύονται εντός ποταμών. Τι κρύβουν άραγε; Γιατί το κάνουν αυτό; Τι είναι αυτό που συμβαίνει στους ωκεανούς και δεν τους αρέσει;
Δίνεις κάποια απάντηση σε αυτό το ερώτημα; Προσωπικά, έχω κάποιες πρόχειρες απαντήσεις.
Ασφαλώς. Μία στοιχειώδη έρευνα να κάνει κανείς, η απάντηση που θα λάβει είναι τα σόναρ. Σόναρ για στρατιωτικούς σκοπούς ή γεωγραφικούς/γεωλογικούς. Τα σόναρ τα χρησιμοποιούν για την καταγραφή του βυθού, αλλά κυρίως για τα γεωπολιτικά παιχνίδια που παίζονται μεταξύ ηγετικών δυνάμεων. Ξέρεις, ο Αμερικανός κυνηγάει το ρωσικό υποβρύχιο και το αντίστροφο. Ο θόρυβος από τα σόναρ είναι τόσο έντονος που τρελαίνει τα δελφίνια και τις φάλαινες, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν στα ρηχά για να γλιτώσουν. Έτσι λοιπόν αποφάσισα να ονομάσω το κομμάτι ″The Sonar Deceit″ (Η απάτη του σόναρ), αφού όλοι αναρωτιούνται γιατί αυτοκτονούν αυτά τα ζώα. Όμως ξέρουμε. Ξέρουμε μια χαρά!
Πώς ήταν η ασιατική περιοδεία; (Στα πλαίσια της επετείου για τα 40 χρόνια τους, η μπάντα οργάνωσε tour στην ανατολική Ασία, συγκεκριμένα: Hong Kong, Κίνα και Ιαπωνία, εντός Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2017)
Τέλεια! Μου αρέσει πολύ να ταξιδεύω και να γνωρίζω νέους ανθρώπους, να τρώω διαφορετικό φαγητό, να παίρνω δημόσιες συγκοινωνίες και να μένω μακριά από τουρίστες οπουδήποτε και αν είμαι. Επιχειρώ πάντα να βιώνω το νέο περιβάλλον όπως θα έκανε και ένας ντόπιος. Και φυσικά μαθαίνεις ακόμα καλύτερα το μέρος καταγωγής σου, συγκρίνοντάς το με αυτό που επισκέπτεσαι.
Πώς ήταν το κοινό εκεί; Πώς ανταποκρινόταν κατά τη διάρκεια των συναυλιών σας;
Πολύ ωραία, πολύ διαφορετικά! Νεανικό κοινό σε αντίθεση με τη Βρετανία. Διότι εδώ οι νέοι δεν ακούν πανκ μουσική, οπότε δεν τους αρέσει κιόλας. Ακούνε αυτά που τους πλασάρει το ραδιόφωνο και η τηλεόραση. Αν κάποιος νέος ακούει πανκ, είναι γιατί το έχει ψάξει μόνος του. Σε άλλες χώρες τα πράματα είναι διαφορετικά. Στην Ιαπωνία, δηλαδή, το κοινό ήταν κυρίως νέοι. Στην Αυστραλία επίσης. Αλλά όχι στη Βρετανία, διότι το πανκ δεν ενθαρρύνεται. Είναι ένα βρώμικο μυστικό.
Το πανκ είναι ένα αστικό προϊόν, συμφωνείς; Οι περισσότερες μπάντες μιλάνε για τη ζωή στην πόλη και τους αγώνες που κατά καιρούς λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιό της.
Σίγουρα ναι. Δεν ήξερα κανέναν που να ασχολείται με το πανκ ροκ και να μην κατάγεται από κάποια μεγάλη πόλη. Όλες οι μπάντες που γνωρίζω είναι από μεγάλα αστικά κέντρα.
(Σε αυτό το σημείο η κουβέντα πήγε σε πολιτιστικά και ψυχογεωγραφικά θέματα, καθώς και στο νέο αστικό τοπίο του Λονδίνου).
Μπορείς να ανακαλέσεις στιγμές πολιτικών ή/και κοινωνικών αγώνων κατά τις δεκαετίες του 1970 και 1980, στις οποίες είτε ήσουν μάρτυρας είτε συμμετείχες;
Σίγουρα οι κινητοποιήσεις για τον κατά κεφαλήν φόρο (poll tax: ένα φορολογικό μέτρο που εισηγήθηκε η συντηρητική κυβέρνηση Θάτσερ στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 και αποσκοπούσε στην ενιαία φορολόγηση φυσικών προσώπων χωρίς καμία φοροελάφρυνση για τα αδύναμα στρώματα. Επακόλουθη εξέλιξη ήταν ευρείας κλίμακας διαδηλώσεις και συγκρούσεις, τα λεγόμενα “Poll Tax Riots”). Και φυσικά το θέμα με τους skinheads, αν ρωτάς αυτό. Υπήρχε το κίνημα ″Rock Against Racism″. Επίσης, και ο Eric Clapton έλεγε κάποιες νεοφιλελεύθερες βλακείες τότε, κάτι το οποίο θεωρούσαμε πoλύ φτηνό εκ μέρους του. Ο τύπος έκλεψε τη μουσική των μαύρων bluesmen και έβγαλε εκατομμύρια από αυτό (εδώ, ο Captain αναφέρεται προφανώς στην μετά–Cream περίοδό του (1968 κ μετά), ως σόλο μπλουζ καλλιτέχνη). Οπότε χαρακτηρίστηκε ομόφωνα ως ρατσιστής. Αλλά καλύτερα να το κοιτάξεις, γιατί δεν θυμάμαι και πολλά για αυτό.
Οι Cream παρόλα αυτά ήταν μια πολύ μεγάλη μπάντα.
Ναι, αλλά δεν έκανε και τίποτα το σπουδαίο μετά από αυτούς [αναφερόμενος στον Clapton]. Καθόταν απλώς στη σκηνή, παίζοντας τα σόλο στην κιθάρα. Υπήρχαν αρκετοί κιθαρίστες τότε στη Βρετανία που θα μπορούσαν να κάνουν το ίδιο πράγμα. Οι ιδιοφυΐες της μπάντας ήταν ο Jack Bruce, με την καταπληκτική του φωνή και τη βιρτουόζικη τεχνική του στο μπάσο και ο Ginger Baker, εξαιρετικά εφευρετικός ντράμερ. Ο Clapton έπαιζε σόλο που ο καθένας θα μπορούσε να παίξει, τουλάχιστον μεταξύ 10 ή 15 δυνατών παιχτών όπως οι: Jeff Beck, Tony Iommi, Jimmy Page, Pete Townsend. Για μένα, ο αδύναμος κρίκος των Cream ήταν ο Clapton. Οι άλλοι δύο ήταν πραγματικά ιδιοφυείς. Επομένως… χέστον! (γέλια)
Ποια είναι η άποψή σου για τη σημερινή κατάσταση της πανκ ροκ μουσικής;
Δεν έχω ιδέα (γέλια).
Έχω δει διάφορα live από παλιές Βρετανικές μπάντες όπως οι Vibrators, οι Stiff Little Fingers και οι Alternative TV και σε όλες τις συναυλίες μού έκανε εντύπωση ο μεγάλος μέσος όρος ηλικίας. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Αν ήταν κάποια αμερικανική πανκ μπάντα, ο χώρος θα ήταν εντελώς γεμάτος, γιατί θα προωθούνταν από την καλωδιακή τηλεόραση και τα σχετικά. Ξέρεις, υπάρχουν δύο διαφορετικά είδη πανκ. Το ένα πριν το πάρουν οι Αμερικανοί και το άλλο αφότου. Αυτές οι αμερικανικές μπάντες είναι απίστευτα δημοφιλείς! Οι Vibrators θα μάζευαν γύρω στα 100 άτομα, ενώ οι Green Day 100.000!
Παρ’ όλα αυτά με ενθουσιάζει το γεγονός ότι βλέπω άτομα που άκουγαν αυτή τη μουσική από τότε να παρευρίσκονται ακόμα και σήμερα σε πανκ συναυλίες.
Η βρετανική μουσική τότε ήταν κάτι σαν επανάσταση, ένας παροξυσμός, και όλος ο κόσμος παρακολουθούσε! Και το πανκ ροκ ήταν μέρος αυτής της επανάστασης και μεταδόθηκε σχεδόν παντού. Είναι όμως η Βρετανία περήφανη για αυτό; Όχι. Δεν προωθείται, δεν παίζεται από τα ραδιόφωνα και σπανίως συζητούν για αυτό. Υπό άλλες συνθήκες, θρύλοι όπως ο Mick Jones [The Clash] θα έπρεπε να βρίσκονται συνεχώς στην τηλεόραση. Είναι όμως; Όχι. Τα μίντια σου δίνουν την εντύπωση ότι διέπονται από έναν άγραφο κανόνα που λέει ότι δεν πρέπει να ενθαρρύνεται τίποτα σαν το πανκ. «Δεν θέλουμε άλλες ταραχές στους δρόμους σαν εκείνες των πανκς». Αν ο κόσμος πίστευε ότι θα είχε κάποια επιτυχία η όλη φάση, σίγουρα θα το έκαναν ακόμα. Επομένως, πανκ ροκ; Μπα, ας μην μιλάμε για αυτό. Δεν παίζεται ποτέ στην τηλεόραση, με εξαίρεση ίσως ένα–δυο προγράμματα.
Πιστεύεις ότι το “fuck off” του Johnny Rotten σε ζωντανή μετάδοση να συνέβαλε σε αυτή τη στάση των μίντια;
Μπα, δεν είχε καμία σχέση με αυτό. Το γεγονός ότι άτομα της εργατικής τάξης ενώθηκαν και δημιούργησαν κάτι από το τίποτα ώθησε το κατεστημένο να μην ενθαρρύνει αντίστοιχες δράσεις. Το πανκ ροκ θα έπρεπε να γιορτάζεται σε αυτή τη χώρα. Υπήρχαν εξαιρετικές μπάντες από το Λονδίνο ή το Μάντσεστερ, που όμως δεν τις άκουγες ποτέ στο ραδιόφωνο. Δεν υπάρχει πανκ στο ραδιόφωνο. Στη Γερμανία, αντίθετα, τα ραδιόφωνα παίζουν πολύ πράμα. Μπάντες–μεγαθήρια, όπως οι Die Ärzte (Βερολίνο) και οι Die Toten Hosen (Ντίσελντορφ), παίζονται διαρκώς και είναι τεράστιοι! Τα μίντια ελέγχονται από κυβερνητικά χέρια και δεν θέλουν να παίζεται μουσική η οποία έχει όντως κάτι να πει. Πιστεύουν ότι η μουσική δεν θα έπρεπε να έχει πολιτική χροιά. Εδώ σταμάτησαν να παίζουν ακόμα και τα αντιπολεμικά τραγούδια του Lennon! Για να έχεις ραδιόφωνο στη Βρετανία θα πρέπει να ακολουθείς αυστηρά τους κανόνες. Να λες αυτά που θέλει η κυβέρνηση. «Περισσότεροι στρατιώτες στη Μέση Ανατολή», «νέες ιδιωτικοποιήσεις που θα αποφέρουν περισσότερα κέρδη στον μέσο Βρετανό» και άλλα παρόμοια «θαυμάσια» νέα. Δεν μπορείς να παίζεις μουσική με πολιτικό μήνυμα.
Ίσως μόνο μέσω των πειρατικών σταθμών.
Δεν υπάρχουν πλέον πειρατικοί σταθμοί. Τους θυμάμαι όμως καλά, τους άκουγα από το τρανζιστοράκι που έκρυβα κάτω από το μαξιλάρι μου. Τουλάχιστον έχουμε πλέον το ίντερνετ που επιτρέπει τη μετάδοση εναλλακτικών ιδεών.
Κάποια ενδιαφέρουσα μουσική που άκουσες τελευταία;
Μπα, δεν πολυακούω μουσική που γράφτηκε μετά το 1980. Έχω όσους δίσκους είχα ποτέ ανάγκη, τους αγαπώ, ψάχνω για πρώτες εκτελέσεις, τους ακούω διαρκώς και είμαι ικανοποιημένος με αυτό. Έχω 70 δίσκους και αυτό μου είναι αρκετό.
Θα μπορούσες να μας δώσεις ένα προσωπικό σου top 5;
Μπορείς να βρεις τις 10 αγαπημένες μου κυκλοφορίες στη σελίδα των Quietus. (Δεν θα βρείτε ούτε έναν πανκ δίσκο!)
Οι Damned είναι ακόμα δισκογραφικά δραστήριοι;
Θα κυκλοφορήσουμε κάτι αυτή τη χρονιά. Ένα άλμπουμ.
Υπέροχα! Το περιμένω εναγωνίως. Σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου Captain και για τις εμπειρίες που μοιράστηκες μαζί μας! Τα τελευταία σχόλια δικά σου.
Χαίρομαι που είμαι εδώ, πίνουμε την μπύρα μας, ζωντανοί και υγιείς. Ακούω κατά καιρούς ανθρώπους να γκρινιάζουν είτε για τον καιρό, είτε για κάποια κακή συναυλία που πήγαν, είτε για το ότι δεν έχουν λεφτά. Θα έπρεπε απλώς να είμαστε ευγνώμονες που είμαστε ζωντανοί και να εκτιμούμε την κάθε στιγμή. Δεν θα είμαστε για πολύ ακόμα εδώ! Η ζωή κυλάει! Σε ευχαριστώ και εγώ!
Η συνέντευξη έγινε με αφορμή τα 40 χρόνια από την πρώτη full length κυκλοφορία της μπάντας το 1977 ονόματι “Damned, Damned, Damned”.
Συνέντευξη: Αλέξανδρος Δανιηλίδης