Σε μια χώρα που βιώνει μια βαθιά οικονομική κρίση, το μόνο σίγουρο είναι ότι ο εγχώριος κινηματογράφος περνά δύσκολες ώρες. Παρόλ' αυτά, το ελληνικό σινεμά τη δεκαετία 2010-2019 μας χάρισε πολύ καλές ταινίες, που γνώρισαν επιτυχία τόσο στις αίθουσες όσο και σε φεστιβάλ. Ιδού μερικές από αυτές που μας έκαναν να γελάσουμε, να δακρύσουμε, να μείνουμε αισιόδοξοι για το μέλλον του ελληνικού κινηματογράφου.
In a Cinemanner of Speaking
Σε αυτή τη στήλη θα μιλάμε για σινεμά. Για ταινίες, καινούριες και παλιές, γνωστές και άγνωστες, μέτριες, καλές, αριστουργηματικές και απογοητευτικές. Για ταινίες που αγαπάμε και για ταινίες που αγαπάμε να μισούμε. Κι όπως είναι ατέλειωτη η φύση της έβδομης τέχνης, έτσι είναι και η δίψα μας γι' αυτή.
Μετά από ένα δεκαήμερο τρεξίματος και εναγώνιας προσμονής σε ουρές εισιτηρίων ύστερα από μιάμιση εβδομάδα που η πόλη της Θεσσαλονίκης έδειχνε πιο όμορφη και λίγο ψηλότερη κατά Σεφέρη, γεμάτη με ταινίες, εκθέσεις, συζητήσεις, workshops και καφέδες (κυρίως καφέδες), το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, η λαμπρότερη σινεφιλική γιορτή της χώρας έριξε την αυλαία του το βράδυ της Κυριακής. Σε μια ζεστή και κατάμεστη από κόσμο αίθουσα, στο ιστορικό ΟΛΥΜΠΙΟΝ της Αριστοτέλους, η τρέλα του σινεμά έκλεισε υπό τη συνοδεία του «Jojo Rabbit» του Νεοζηλανδού Taika Waititi, απευθείας από τις προβολές του στο Τορόντο. Κι ήρθε λοιπόν η ώρα της καταμέτρησης και του απολογισμού. Να δούμε τι έμεινε, τι βραβεύτηκε, τι αποκομίσαμε.
Ξανά λοιπόν εδώ, με 2-3 ταινίες που είδαμε το Παρασκευοσάββατό μας!
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ημέρα 1η. Κι οφείλουμε σ’ αυτήν τις σύντομες σπονδές μας, με το ίδιο ηθικό χρέος που οφείλει κάποιος τις ευχές του στη μεγαλύτερη γιορτή της πόλης (και της Ελλάδας!). Ένα μικρό οδοιπορικό σε φιλμ και θεματικά τμήματα, σαν στάση ταξιδιώτη «κάτω από σκιερό δεντρί». Κι ο πιο προσιτός κι «ευανάγνωστος» τρόπος για να πάρετε μια κάπως αντιπροσωπευτική δόση αυτής της λαμπρής τελετής του σινεμά, είναι να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον σας με μερικές φράσεις-κλειδιά και κάποιες σκόρπιες, άτακτες ιδέες που ξυπνούν μονάχα μέσα σε μια αίθουσα προβολής. Κάθε ταινία έχει τις συνδηλώσεις της! Αυτές είναι που μαζεύουμε στο τέλος κάθε μέρας και καταστρώνουμε με απέραντη αγάπη ένα μικρό ψηφιδωτό στιγμών. Ένα μικρό αλλά αχανές πέλαγος τυχαίων σκέψεων για (σχεδόν) τυχαίες συμμετοχές του Φεστιβάλ.
Γιατί γιορτάζεται άραγε ο Κινηματογράφος; Γιατί μια πόλη να δονείται στους ρυθμούς του σελιλόιντ; Είναι μάλλον γιατί το Σινεμά, η υψίστη των Τεχνών μέσα σ’ ολόκληρη την ποιητική διαδρομή του ανθρώπου, είναι και η πιο ισχυρή φιλοσοφική απόδειξη που διαθέτουμε για την ύπαρξη του Εγώ και της πραγματικότητας των άλλων. Επειδή το κινηματογραφικό μέσο θα ήταν αδιανόητα κενό χωρίς τους ανθρώπους που το συναποτελούν. Από την παραγωγή μέχρι το δέκτη, από την τεχνική επιμέλεια μέχρι τη σκοτεινή αίθουσα, από την ανυπαρξία στην ύπαρξη, μια ταινία μετουσιώνεται και σχηματοποιείται διαρκώς ώστε να χωρέσει στα μάτια των θεατών της. Γίνεται ένας γρίφος με τόσες λύσεις όσοι κι οι άνθρωποι που μπαίνουνε στην προβολή.
Καλοκαίρι, φως και θάλασσα θυμίζουν πράγματι Ελλάδα! Ιδού μερικές ταινίες που γυρίστηκαν στα νησιά μας – και το αποτέλεσμα είναι φυσικά μαγευτικό!
Υπάρχουν μητέρες στοργικές, μητέρες cool, μητέρες που προστάτεψαν τα παιδιά τους, μητέρες άξιες θαυμασμού, μητέρες τρομακτικές που δε θα θέλαμε να έχουμε, μητέρες που πόνεσαν πολύ. Τις έχουμε δει όλες στη μεγάλη οθόνη! Ιδού 10 κινηματογραφικές μαμάδες που αγαπήσαμε και μισήσαμε!
Για 10 μέρες η Θεσσαλονίκη γέμισε με ταινίες, με κόσμο, με πάρτυ, με πολιτισμό. Για 10 μέρες μια ολόκληρη πόλη κινούνταν στους ρυθμούς ενός Φεστιβάλ που φαίνεται πως, χρόνο με το χρόνο και διοργάνωση με τη διοργάνωση, διεκδικεί όλο και μεγαλύτερο κομμάτι δημόσιου πολιτισμικού χώρου. Που πλέον φαίνεται πως δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από το «μεγάλο αδελφάκι του», το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, αφού φέτος ξεπέρασε τον εαυτό του και τις προσδοκίες μας τόσο στην προσέλευση του κόσμου όσο και στην πληρότητα του προγράμματος.
Πού θα μας οδηγήσει η συνεχής ανάπτυξη της τεχνολογίας; Θα φτάσει η εποχή που οι μηχανές θα αντικαταστήσουν τον άνθρωπο ή, πολύ χειρότερα, θα απειλήσουν τη ζωή του; Η ιστορία δεν έχει δώσει ακόμα απαντήσεις, ο κινηματογράφος όμως έχει δώσει πολλές! Ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη, με φονικά ένστικτα ή με συναισθήματα αγάπης, ρομπότ που ταξιδεύουν στο χρόνο, που δεν ξέρουν ότι είναι ρομπότ ή που θέλουν να γίνουν άνθρωποι – η έβδομη τέχνη έχει να επιδείξει απίστευτη ποικιλία και αστείρευτη φαντασία. Ιδού εφτά ταινίες που μας καθήλωσαν, μας προβλημάτισαν, μας συγκίνησαν.
Εδώ και μερικές μέρες, μια ολόκληρη πόλη κινείται στους ρυθμούς ενός φεστιβάλ που φέτος μοιάζει πιο αποφασισμένο από ποτέ να την γεμίσει με την πολύχρωμη παρουσία του. Φτάνοντας στην 21η διοργάνωση του, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει πλέον ενηλικιωθεί για τα καλά, και έχει καθιερωθεί ως ένα ιδιαιτέρως σημαίνον πολιτιστικό γεγονός στις συνειδήσεις όλων των σινεφίλ της πόλης, και όχι μόνο.