O Kώστας Βάρναλης, σπουδαίος ποιητής της περιόδου του μεσοπολέμου, έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα το 1974. Ιδεολόγος, με ποικίλη δραστηριότητα, όχι μόνο λογοτεχνική, συντροφεύει ακόμη και σήμερα πολλές εκφάνσεις της ζωής μας. Ας πάμε, όμως, να τον γνωρίσουμε λίγο καλύτερα.
Λόγος + Τέχνη
Τζαμάικα. Ήλιος, ζέστη, καλοκαίρι, θάλασσα, χαρά, διασκέδαση, ξεγνοιασιά, ζωή, βροχή, κρύο, χειμώνας, βάλτοι, λάσπες, λύπη, στεναχώρια, πνιγμοί, θάνατος…
“There is no friend as loyal as a book” μας λέει ο αείμνηστος Ernest Hemingway και η συνταντική ομάδα του Artcore Magazine διαλέγει τους καλύτερους φίλους του Νοεμβρίου.
Από την ποιητική σύνθεση «Η Πέτρα του Ήλιου και άλλα ποιήματα» (Ίκαρος, 1993), σε μετάφραση του Τάσου Δενέγρη.
Τι σχέση μπορεί να έχει ένα λογοτεχνικό έργο όπως “Το μάτι” του Vladimir Nabokov με την Κβαντική Φυσική; Φαινομενικά, καμία. Κι όμως, το σύντομο μυθιστόρημα του Ρώσου master έχει μεγάλη σχέση, καθώς μπορεί να θεωρηθεί μια λογοτεχνική απεικόνιση του πασίγνωστου νοητικού πειράματος της γάτας του Schrödinger. Στο σενάριο του πειράματος που επινόησε το 1935 ο Αυστριακός φυσικός Erwin Schrödinger παρουσιάζεται μία γάτα μέσα σε ένα κουτί. Σύμφωνα με την κβαντική θεωρία, η γάτα μπορεί να είναι ταυτόχρονα και ζωντανή και νεκρή, με την κατάστασή της να συνδέεται με ένα προηγούμενο τυχαίο γεγονός. Στο μυθιστόρημα του Nabokov, το τυχαίο γεγονός είναι η απόπειρα αυτοκτονίας του αφηγητή και ο ίδιος ο αφηγητής, η γάτα.
Η ιστορία ενός σούπερ μάρκετ του Δημήτρη Σωτάκη είναι ένα μυθιστόρημα παρωδία, που αντικατοπτρίζει –με τον πλέον αλληγορικό τρόπο– τη μύχια επιθυμία κάθε ανθρώπου για οικονομική ευμάρεια και κοινωνική καταξίωση. Ένα συμβολικό βιβλίο για το κυνήγι της επίπλαστης ευτυχίας, για τον εγκλωβισμό του ανθρώπου στον μικρόκοσμο που επιβάλλει η τεχνολογία και ο σύγχρονος τρόπος ζωής, στερώντας του την ελευθερία να εκφράσει τα «προσωπικά θέλω» και να εκπληρώσει τα όνειρά του.
Η μικρή Carrie περιπλανιόταν στους δρόμους της σκοτεινής πόλης. Το πρόσωπό της ήταν γεμάτο μουτζούρες απ’ τους καπνούς, ενώ οι άκρες των μαλλιών της ελαφρώς καψαλισμένες. Στρίβοντας σε μια γωνία, σταμάτησε απότομα. Αν και δεν υπήρχε ίχνος υγρασίας και βροχής στην ατμόσφαιρα, εκείνη άκουγε νερό να στάζει. Στάθηκε ακίνητη και αφουγκράστηκε. Και τότε, οι σταγόνες του νερού μετατράπηκαν σταδιακά σε ψίθυρο. Ένα ψίθυρο που την καλούσε με τ’ όνομά της.
Ποίημα από το «Janina Degutyté, Ποιήματα» (Περισπωμένη, 2013), σε μετάφραση του Γιώργου Χαβουτσά.
Ο κάτοχος του φετινού Νόμπελ Λογοτεχνίας, Kazuo Ishiguro, γίνεται σήμερα 62 ετών και θυμόμαστε μια από τις κορυφαίες στιγμές της συγγραφικής του διαδρομής: «Τα απομεινάρια μιας μέρας», ένα μικρό λογοτεχνικό παγόβουνο που αναμετράται με τη μνήμη, το καθήκον και τον χρόνο που περνάει, ενώ σε δεύτερη ανάγνωση κοιτάει μέσα από την κλειδαρότρυπα τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα της αγγλικής αριστοκρατίας λίγο πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όλα αυτά μέσα από την ματιά ενός αξέχαστου ήρωα, ενός μπάτλερ-σαμουράι, του ιδανικού υπηρέτη κυρίου Στίβενς.
Πριν ο Ρικ Ντέκαρντ πάρει την μορφή του Harrison Ford και πριν το «Ηλεκτρικό Πρόβατο» γίνει “Blade Runner”, ο μετρ της επιστημονικής φαντασίας Philip K. Dick υπογράφει ένα βαθύ, υπαρξιακό και πολυσύνθετο φουτουρουστικό νουάρ. Εκεί, ο ήρωάς του θα εξερευνήσει τα πολύ λεπτά σύνορα ανάμεσα στην ηλεκτρική και την κανονική ζωή.