Church of Saint John Coltrane: Mια κατήχηση με alto σαξόφωνο
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, ένα κείμενο σαν και αυτό θα έπρεπε να ξεκινάει με ένα who is who για τον John Coltrane. Αλλά δεν πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο. Όχι επειδή ο Trane ήταν τόσο, μα τόσο σημαντικός για την αμερικανική jazz, που είναι αυταπόδεικτο ότι γνωρίζουν τα βασικά για αυτόν ακόμα και οι πέτρες, όσο επειδή τα βιογραφικά δεν είναι σημαντικά στη δική μας περίπτωση. Το θέμα μας είναι η επίδραση που είχε και έχει η μουσική και η φιγούρα του στις ζωές των ανθρώπων. Αυτός είναι ο ένας λόγος. Ο δεύτερος είναι ότι πρόσφατα χρειάστηκε να μιλήσω με κάποιον στη δουλειά, ξεκινώντας από απολύτως μηδενική βάση, σχετικά με τον Coltrane και η εμπειρία ήταν σουρεαλιστική.
Ήταν ένα ήσυχο μεσημέρι, όταν, ενώ τακτοποιούσα τους δίσκους μου, έρχεται ένας συμπαθής κύριος κάπως διστακτικά. Φαινόταν να ψάχνει κάτι, χωρίς να είναι σίγουρος, τι θα ήταν αυτό. Μου εξηγεί ότι θέλει να πάρει ένα βινύλιο, κάτι σε jazz, όχι για δώρο αλλά για τον ίδιο, ενώ ταυτόχρονα δεν είχε ιδέα για αυτό το είδος της μουσικής. Εξαίρετα μέχρι εδώ, δεν είμαστε τίποτα γελοίοι ελιτιστές όπως στο “High Fidelity” (όχι;), ευχαρίστως να τον βοηθήσουμε τον άνθρωπο. Επιλέγοντας 3-4 βασικά πράγματα για να ακούσει και να δει τι του κάθεται στο αυτί ευκολότερα, προφανώς έπιασα και το “Soultrane”.
Η δοκιμαστική ακρόαση δε βοήθησε και πολύ, όλα του φαίνονταν το ίδιο εξωγήινα, επέμενε όμως να πάρει κάποιο. Πεισματάρης. Καλό στοιχείο για μουσικόφιλο. Αλλά και δύσπιστος. Το χειρότερο χαρακτηριστικό για πελάτη δισκοπωλείου.
«Οπότε λες να πάρω αυτόν τον Coltrane ε;»
«Ναι, βέβαια».
«Είναι καλός αυτός δηλαδή;»
«Είμαι αρκετά βέβαιος ότι είναι ο καλύτερος».
«Σίγουρα ε;»
Έχω όλη την καλή διάθεση, αλλά δε θα έπρεπε ποτέ κανείς να χρειαστεί να πείσει κάποιον ότι ο Coltrane είναι «καλός». Ναι μωρέ, τρώγεται, φυσάει εκεί την καραμούζα του, τίμιο παλικάρι. Αυτό είναι απλά λάθος. Και σίγουρα είναι κάτι που δε θα συνέβαινε ποτέ στο 1286 της Fillmore Street, του San Francisco. Εκεί που ο επίσκοπος Franzo King λειτουργεί την Αφρικανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου John Coltrane.
Μετά τον θάνατό του, το 1967, ένα εκκλησίασμα στην Καλιφόρνια με το όνομα The Yardbird Temple, άρχισε να λειτουργεί στο όνομά του, θεωρώντας τον ενσάρκωση του Θεού. Έχοντας πάρει το όνομά τους απο το προσωνύμιο "bird", που η παλαιότερη jazz σκηνή είχε αποδώσει στον Charlie Parker, και αφού ήταν εμφανώς αρκετά κλωτσημένοι, προοδευτικά συνενώθηκαν με την αφρικανορθόδοξη εκκλησία, οπότε και άλλαξαν το επίσημο status του Coltrane σε άγιο, και έκτοτε συμπεριλαμβάνουν τη μουσική και τους στίχους του στο καθημερινό τους κήρυγμα.
Ακρογωνιαίος λίθος του μηνύματος είναι το “A Love Supreme” album που αντιπροσωπεύει τη στροφή του σαξοφωνίστα σε πνευματικά μονοπάτια, αν και ο ίδιος δεν ακολούθησε καμία οργανωμένη θρησκεία εκείνη την περίοδο και υιοθέτησε μια πιο συμπαντική εκδοχή του Θεού. Αυτό δεν τον εμπόδισε βέβαια να δημιουργήσει ένα ακόμα αριστούργημα και φυσικά να κάνει τη ζωή του επισκόπου King πολύ ευκολότερη, παρέχοντας εξαίρετη μουσική που κάνει το έργο του απείρως ελκυστικότερο από εκείνο του μητροπολίτη της γειτονιάς μου.
Και όταν μιλάμε για τη δική μου περιφέρεια, της οποίας ηγείται εκείνος ο Άνθιμος, στην απίθανη περίπτωση που έχω μια θρησκευτική επιφοίτηση, είμαι απόλυτα βέβαιος ότι θα ετοιμάσω με χαρά βαλίτσες για San Francisco.
