In a Cinemanner of Speaking

Βρήκα εισιτήριο για “11 minutes” τρεις ώρες πριν την προβολή, στις ακυρώσεις. Όσο και να στήθηκα στην ουρά για το «Ηφαίστειο», απέτυχα παταγωδώς να το δω. Ήταν η πρώτη φορά μέσα σε επτά χρόνια στο φεστιβάλ που δεν κατάφερα να μπω σε ταινία έχοντας επιδείξει υπομονή εντελώς κόντρα στη φύση μου, και γι’ αυτό ήταν βαρύ το πλήγμα και ακόμα βαρύτερη η προδοσία του μαγικού πεντάλεπτου.

11 minutes, του Jerzy Skolimowsky

Η νέα ταινία του μεγάλου Πολωνού σκηνοθέτη Skolimowsky είναι έντεκα ιστορίες, φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους, που συνδέονται μόνο στην τελευταία σκηνή, στα πλαίσια ενός απίθανου ατυχήματος. Αν κανείς δε θέλει να σταθεί μόνο στην τεχνική αρτιότητα αυτής της τελευταίας σκηνής, αντιλαμβάνεται επίσης ότι ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Skolimowsky επιθυμεί να θίξει την έννοια του τυχαίου και του ατυχήματος στις ζωές μας, είτε αυτό είναι τραγικό είτε όχι. Το τυχαίο δηλαδή ως γεγονός που «δεν ήταν προορισμένο να συμβεί», σύμφωνα πάντα με τα δικά μας σχέδια. Παρόλο το ενδιαφέρον της σύλληψης, δεν είμαι σίγουρη ότι δικαιώνεται από αυτήν μια ταινία μιάμισης ώρας, που μέχρι την τελευταία σκηνή δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή συνοχή.

Minus points: ακόμα πονάνε τα αυτιά μας από τη σκηνή με το αεροπλάνο.

The Snails’ Senator, του Mircea Daneliuc

Πήγα στον Τορνέ το μεσημέρι του Σαββάτου να δω τη δεύτερη ταινία μου από το αφιέρωμα στον Daneliuc, νομίζοντας ότι θα είναι κωμωδία. Εντάξει, ο τίτλος παραπέμπει εκεί. Στην πραγματικότητα, είναι ένα δράμα με αρκετά κωμικά στοιχεία, που διαγράφει με εξαιρετικό τρόπο την κατάσταση στη Ρουμανία λίγα χρόνια μετά την πτώση του Κομμουνισμού, όταν όλοι νομίζουν ότι «μπορούν να είναι σαν τον Τσαουσέσκου». Ο γερουσιαστής Βιρτόσου, θέλοντας να δημιουργήσει καλή εντύπωση σε ένα τηλεοπτικό συνεργείο που έχει έρθει από την Ελβετία, αναγκάζει τους χωρικούς της περιοχής να μαζέψουν σαλιγκάρια από τους αγρούς για να κάνει στους Ελβετούς το τραπέζι. Τα πράγματα όμως θα πάρουνε μια απρόσμενη, τραγική και πολύ ανεπιθύμητη τροπή για τον γερουσιαστή… Η ταινία βραβεύτηκε το 1995 στο φεστιβάλ του Montpellier με το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας ενώ το Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου απονεμήθηκε στον πρωταγωνιστή, Dorel Visan.

Me and Earl and the Dying Girl, του Alfonso Gomez-Rejon

Μια ταινία του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου, που βραβεύτηκε με το Βραβείο Κοινού στο Sundance Festival της Αμερικής, αλλά και στο δικό μας, στο τμήμα «Ανοιχτοί Ορίζοντες». O Greg είναι ένας αρκετά δυσπροσάρμοστος έφηβος που έχει ως χόμπι την παρωδία κλασικών ταινιών μαζί με τον «συνεργάτη» του, τον Earl. Όταν γίνει φίλος με την Rachel, μια συμμαθήτριά του που έχει λευχαιμία, η ζωή του θα αλλάξει ριζικά. Μια ενδιαφέρουσα ταινία, σε σημεία πολύ γλυκιά, σε άλλα λίγο μελό. Κάνει μια μεγάλη προσπάθεια να είναι πρωτότυπη κινηματογραφικά με παράξενα πλάνα, ευρυγώνιες λήψεις και άλλα τέτοια τερτίπια, σε σημείο που καταλήγει ίσως φορτωμένη και όχι τόσο πρωτότυπη. Δεν παύει όμως να είναι μια ταινία που μιλάει για τη φιλία και την αγάπη, μια ταινία λοιπόν προορισμένη να συγκινήσει το κοινό.

Σε αυτό το σημείο οφείλω να διηγηθώ τι μου συνέβη το βράδυ του Σαββάτου αποκαλύπτοντας χωρίς ντροπή το μέγεθος της χαζομάρας που κατά καιρούς με διακατέχει ή, αν θέλω να είμαι πιο ήπια με τον εαυτό μου, πόσο λάσπη μπορεί να γίνει το μυαλό ενός ανθρώπου μετά από εννιά μέρες νον-στοπ φεστιβάλ: Αποφασισμένη να δω τις «Ορκισμένες Παρθένες» πηγαίνω μισή ώρα πριν στην αποθήκη Δ και περιμένω, περιμένω, περιμένω. Έρχεται η ώρα που φτάνω στο ταμείο, δεν το πιστεύω, τα κατάφερα! Και ακούω τον μπροστινό μου να λέει: «Για το Ημερολόγιο μιας έφηβης». Παγώνω. Λέω «Συγγνώμη, για τις Ορκισμένες Παρθένες δε βγάζω από εδώ;» «Όχι, βγάζετε στην αποθήκη 1».

Ωραία, λέω από μέσα μου, μπράβο Κατερίνα. Κι έχω δύο επιλογές: α) Μπαίνω σε αυτό το «Ημερολόγιο», που μπορεί να μην είναι κακό, ή β) τρέχω στον Τορνέ, όπου έχω μια πιθανότητα 1% να δω τις Ορκισμένες Παρθένες, ανάθεμα την ώρα τους. Σα χαζή λοιπόν, αποφασίζω το δεύτερο, τρέχω στον Τορνέ, η ουρά είναι προφανώς πιο μεγάλη από του Ημερολογίου και για να μην τα πολυλογώ, ούτε Ημερολόγιο είδα ούτε Παρθένες είδα. Το «Ημερολόγιο» είπαν ότι ήταν καλό. Κατάρα. Πήγα στο πάρτι της Αποθήκης Γ και ήπια τζάμπα Fisher για να ξεχάσω τη βλακεία μου. Αυτό συνήθως έχει αντίθετα αποτελέσματα, αλλά δεν πειράζει, όλα για τον άνθρωπο είναι.

Κρύα ξημέρωσε η τελευταία μέρα του φεστιβάλ. Το ξέρω, γιατί ήμουν ξύπνια όταν ξημέρωσε. Με τσίμπλες στα μάτια και καφέ στο χέρι, πηγαίνω να δω το…

Queen of Earth, του Alex Ross Perry

Μια ακόμα ταινία που με έκανε να αισθανθώ αμήχανα. Η Κάθριν μόλις έχασε τον πατέρα της και χώρισε από τον σύντροφό της με τον οποίο διατηρούσε μια σχέση αλληλεξάρτησης. Πηγαίνει λοιπόν στο εξοχικό της φίλης της, Βιρτζίνια, για να συνέλθει με τη βοήθειά της. Εκεί συμβαίνουν δύο πράγματα: α) η Κάθριν αρχίζει σιγά-σιγά να οδεύει προς την τρέλα β) ο θεατής αντιλαμβάνεται ότι οι δύο φίλες δεν είναι και τόσο φίλες, γιατί δε χάνουν ευκαιρία να πληγώσουν η μία την άλλη. Πρόκειται για μια ταινία γκροτέσκα, με καλές στιγμές και πολύ ενδιαφέρουσα κινηματογράφηση. Παρόλα αυτά, την βρήκα υπερβολική και αρκετά επιφανειακή, ενώ και η μουσική της επένδυση ήταν προβλέψιμη. Όσον αφορά την εμφανέστατη επιρροή της ταινίας “Persona” του μεγάλου σκηνοθέτη I. Bergmann, θα τολμήσω μόνο την εξής σύγκριση: αν η “Persona” ψιθυρίζει και μπαίνει κάτω από το δέρμα, το “Queen of Earth” φωνάζει και απλά χτυπάει μανιωδώς την επιφάνεια.

In the Shadow of Women, του Philippe Garrel

Το “In the Shadow of Women” είναι μια πολύ ωραία ταινία, που μπορεί να μη διεκδικεί δάφνες πρωτοτυπίας, αλλά θίγει ενδιαφέροντα ζητήματα με αναμφισβήτητα γοητευτικό τρόπο. Ο Pierre και η Manon είναι ένα ζευγάρι που ζει και εργάζεται μαζί πάνω σε ένα ντοκιμαντέρ. Όταν ο Pierre αποκτήσει ερωμένη, θα καθησυχάζει τον εαυτό του και τις τύψεις του αποδίδοντας την απιστία του στην ανδρική του φύση. Δε θα μπορέσει όμως να συγχωρήσει την Manon, όταν ανακαλύψει ότι έχει και εκείνη εραστή. Τι σημαίνει λοιπόν αυτό για ένα ζευγάρι; Όταν και τα δύο μέρη του οδηγούνται στην απιστία, είναι όντως η σχέση τους καταδικασμένη; Μια ασπρόμαυρη ταινία, που κυλάει όμορφα και σχεδιάζει πάνω σε θέματα που μας έχουν όλους κατά καιρούς απασχολήσει: εκείνα της απιστίας, της συντροφικότητας και του εγωισμού.

In your arms, του Samanou A. Sahlstrom

Επέλεξα να κλείσω το φεστιβάλ με μια ταινία που θα με έκανε να κλάψω. Τελικά δεν έκλαψα, ίσως γιατί μετά από τριάντα ταινίες γίνεται κανείς αναίσθητος, ίσως και όχι. Ο Niels πάσχει από μια ανίατη ασθένεια και αποφασίζει να υποβληθεί σε εκούσια ευθανασία. Στο ταξίδι του για την Ελβετία θα τον συνοδεύσει η μοναχική νοσοκόμα, Maria. Παρότι υπάρχουν στιγμές έντασης και στιγμές ενδιαφέροντος στη σχέση των δύο προσώπων, δεν νομίζω ότι η ταινία εμβαθύνει στον τρόπο με τον οποίο σπάει το φράγμα μεταξύ τους. Παραμένει όμως μια ταινία ενδιαφέρουσα, η οποία προβάλλει κατανόηση σχετικά με το δικαίωμα στη ζωή και το θάνατο, ενώ δείχνει πώς ένας άνθρωπος μπορεί να μάθει να αγαπάει τη ζωή από κάποιον που αποφασίζει να πεθάνει. Η ταινία βραβεύτηκε στη Σουηδία με το Βραβείο «Δράκος» ως η Καλύτερη Σκανδιναβική Ταινία και στις Βρυξέλλες με το Βραβείο «Ίρις» της Καλύτερης Πρώτης Ταινίας.

Το λοιπόν. Finito la musico, passata la fiesta! Μέχρι το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ μπορούμε όμως όλοι να παρηγορούμαστε με το νέο ότι «το φεστιβάλ μένει λιμάνι», αφού η αίθουσα Σ. Τορνές θα φιλοξενεί τις προβολές της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης, ενώ η αίθουσα Τ. Κασσαβέτης θα λειτουργεί ως arthouse αίθουσα με ταινίες πρώτης προβολής. Θα ξαναβρεθούμε στο λιμάνι!