Scroll Top

Βιβλιοθήκη

Φιλικά Πυρά, του Αβραάμ Γεοσούα

feature_img__filika-pira-tou-abraam-geosoua
Πριν από περίπου έναν χρόνο τελείωνα την «Ρετροσπεκτίβα» του Αβραάμ Γεοσούα και χαιρόμουν που ανακάλυπτα έναν πραγματικά σπουδαίο συγγραφέα. Το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του είχα πλέον την ευκαιρία να το διαπιστώσω και στα «Φιλικά Πυρά», τα οποία μου κράτησαν συντροφιά το τελευταίο διάστημα σαν ένα εξαιρετικό κρασί, που το πίνεις όσο γίνεται πιο αργά, προκειμένου να κρατήσει πιο πολύ.

Στο επίκεντρο βρίσκονται πάλι οι ανθρώπινες σχέσεις, πλαισιωμένες απ' την απώλεια, αλλά και απ' τη διάθεση του συγγραφέα να αμφισβητήσει μέσω των ηρώων του τη δεδομένη -απ' τις γραφές- Σοφία του Θεού.

Η ιστορία αρχίζει και τελειώνει σ΄ένα αεροδρόμιο. Εκεί που το ζευγάρι του Άμοτς και της Ντανιέλας χωρίζει για πρώτη φορά έπειτα από 37 συναπτά έτη για μια εβδομάδα. Η Ντανιέλα ταξιδεύει στην Τανζανία, για να βρει τον άνδρα της νεκρής αδελφής της, πρώην διπλωματικό υπάλληλο, ο οποίος αρνείται να επιστρέψει στο Ισραήλ μετά τον θάνατο τόσο της συζύγου του, όσο και του μονάκριβου γιου τους, του Εγιάλ.

Ο Εγιάλ σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια μιας Ισραηλινής επιχείρησης στα κατεχόμενα εδάφη της Παλαιστίνης από δικούς του. Σκοτώθηκε από φιλικά πυρά.

Στα κεφάλαια που ακολουθούν μετά το πρώτο και πριν το τελευταίο, η αφήγηση είναι μοιρασμένη ισόποσα. Εναλλάσσεται ανά κεφάλαιο μεταξύ του Άμοτς και της Ντανιέλας, μεταξύ Ισραήλ και Αφρικής. Κάπως έτσι, κομμάτι κομμάτι, ο Γεοσούα συνθέτει την ιστορία της οικογένειάς τους, η οποία έχει σημαδευτεί απ' το θάνατο του ανιψιού τους την ώρα του καθήκοντος. Και κάπως έτσι, μέσα απ' την οικογένεια αυτή, ο συγγραφέας αναδεικνύει με σπουδή και τέχνη την ιστορία κάθε οικογένειας του Ισραήλ που θα μπορούσε να βρεθεί στη ίδια θέση.

«Είναι πατέρας πεσόντα από φιλικά πυρά». Η φράση αυτή είναι ιερή στο Ισραήλ. Ωστόσο, ο Γεοσούα δεν χαρίζεται στην μιλιταριστική κυβέρνησή του και δεν διστάζει να μιλήσει για κατοχικά εδάφη, τα οποία οι συμπατριώτες του κατέλαβαν βίαια, αλλά ουδέποτε θέλησαν να εντάξουν ουσιαστικά στην κοινωνία τους.

Γι' αυτό και είναι συγκλονιστική μια σκηνή που περιγράφει, όπου ο πατέρας του νεκρού Εγιάλ, έχει βρεθεί στην ταράτσα του σπιτιού του κατεχόμενου χωριού που βρήκε τον θάνατο ο γιος του, προκειμένου να επανασυνθέσει το σκηνικό, να καταλάβει πως έγιναν όλα. Οι ένοικοί του είναι Άραβες που βλέπουν στο πρόσωπό του τον απόλυτο εχθρό. Του προσφέρουν μια κανάτα καφέ. «Για να μην κοιμηθείς και μου δώσεις την ευκαιρία να σε σκοτώσω», του λέει η γυναίκα που ζει στο σπίτι.

Αλλά και με τον Θεό του Ισραήλ τα βάζει ο συγγραφέας. Ο πατέρας του Εγιάλ, που ουσιαστικά ζει αυτοεξόριστος στην Αφρική δεν θέλει να ακούσει ή να δει οτιδήποτε του θυμίζει τη χώρα του, τον περιούσιο λαό. Αναθεματίζει τις γραφές των προφητών, τις οποίες καταγγέλει για μίσος και βία, καίει τις εβραϊκές εφημερίδες που του φέρνει η αδελφή της γυναίκας του και παράλληλα της απαγορεύει να του πει οτιδήποτε γι΄ αυτήν τη χώρα, που ούτε το όνομα του πρωθυπουργού της δεν γνωρίζει.

Έχουν ενδιαφέρον οι ήρωες του Γεοσούα κι εκείνος -ως δημιουργός τους- δεν διστάζει να τους ξεγυμνώσει, όπου χρειάζεται, προκειμένου να υποστηρίξει την ιστορία του αφηγείται.

Έχουν ενδιαφέρον τα «φιλικά πυρά» μέσα σε μια οικογένεια, γιατί κι εκεί υπάρχουν, είναι μπόλικα και μπορούν ν' αφήσουν ανοιχτούς λογαριασμούς μεταξύ των μελών της. Λογαριασμούς ίδιους με ανοιχτές πληγές που πυορροούν. 

Φιλικά Πυρά, του Αβραάμ Γεοσούα
Μετάφραση: Μάγκυ Κοέν
Eκδόσεις Καστανιώτη
σελ. 391

1
Μοιράσου το