Graffiti Palace, του A.G. Lombardo
O Αμέρικο Μονκ –ούτε λευκός μα ούτε και μαύρος– είναι ένας ερασιτέχνης «γραφολόγος του άστεως», ένας «σημειολόγος των graffiti», ένας άνθρωπος χωρίς σταθερή κατεύθυνση στη ζωή του. Περιπλανιέται στην πόλη με ένα σημειωματάριο πάντα στο χέρι, αφήνοντας πίσω του –σε εκείνα τα κλειστοφοβικά κοντέινερ που χρησιμοποιούν για σπίτι– την Κάρμαν, την έγκυο σύντροφό του. Εκείνη υπομένει τον εκκεντρικό χαρακτήρα του και περιμένει καρτερικά την επιστροφή του. Άντρες τη διεκδικούν, εκείνη όμως αντιστέκεται, γιατί τον αγαπάει. Και παρόλο που ο Μονκ, στη διάρκεια των περιπλανήσεών του, προσδοκά να γυρίσει σπίτι, όλο κάποιο νέο Tag (υπογραφές συμμοριών) του κεντρίζει το ενδιαφέρον και καθυστερεί λίγο ακόμη την επιστροφή του. Ένας περίεργος Οδυσσέας και μια πιστή Πηνελόπη, η οποία με τη βελόνα του πικάπ κεντάει μουσικές περιμένοντας.
Ο Μονκ έχει τις άκρες του παντού, το σημειωματάριό του αποτελεί διαβατήριο για τα μυστικά περάσματα της πόλης. Οι συμμορίες εμπιστεύονται τις γνώσεις του για να «αποκρυπτογραφούν» τα μηνύματα άλλων συμμοριών. Η αστυνομία, με τη σειρά της, κάνει τα στραβά μάτια, με αντάλλαγμα τη βοήθειά του. Ο Μονκ έχει πρόσβαση σε κάθε μικρό στενό, σε κάθε απόμερο βρώμικο σοκάκι. Περιπλανώμενος στους δρόμους αυτούς, παρατηρώντας και σημειώνοντας αναλυτικά κάθε graffiti, πασχίζοντας να επιστρέψει στο λιμάνι (του) –εκεί όπου τα κοντέινερ έχουν μετατραπεί σε χίπικες κατοικίες– θα βρεθεί εν μέσω συμπλοκών στο εξεγερμένο Los Angeles.
Ο Lombardo, στο ντεμπούτο του, μας ταξιδεύει στα άδυτα μιας μητρόπολης, βομβαρδίζοντάς μας με εικόνες και σημειολογικές αναφορές. Ισορροπώντας απόλυτα ανάμεσα στον κοφτό λόγο και στις λεπτομερείς περιγραφές, συνθέτει μια γρήγορη πλοκή και δημιουργεί μια πνιγηρή αίσθηση, όμοια με εκείνη που θα πρέπει να ένιωθε κανείς την εποχή των 60s στα στενά της «Πόλης των Αγγέλων».
Δεν γνωρίζω για την ακρίβεια των όσων παραθέτει, όσον αφορά τις ιστορικές πληροφορίες και τις περιγραφές του Los Angeles, το μόνο σίγουρο είναι ότι κατάφερε να με πείσει πως βρίσκομαι μαζί με τον Μονκ στους δρόμους της πόλης, κατά τη διάρκεια των ταραχών του Watts το 1965. Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, το οποίο πιστεύω ότι υπήρξε και μια μεταφραστική πρόκληση (όροι, περιοχές, καταστάσεις που έπρεπε να αποδοθούν ανάλογα) για την Κάλλια Παπαδάκη.
Το “Graffiti Palace” χαρακτηρίζει η χειμαρρώδης γλώσσα του, η αφήγηση είναι γεμάτη περιγραφές μιας άλλης εποχής και μιας πόλης πολύ έξω από τα ελληνικά δεδομένα. Ίσως, κάποιες στιγμές, ένας αναγνώστης που δεν είναι εξοικειωμένος με την εποχή και την πόλη του Los Angeles, να χαθεί μέσα στις εκτενείς περιγραφές άγνωστων -για πολλούς από εμάς- όρων και σημείων αναφοράς της τότε κουλτούρας. Παρόλ’ αυτά, οι «περιπέτειες» του Μονκ κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της επιστροφής, οι άνθρωποι που συναντάει και οι ιστορίες τους που τον «καθυστερούν», οι περιγραφές των graffiti που καταγράφει και η κατάσταση δοσμένη (και) από την οπτική της Κάρμαν, συνθέτουν ένα εξαιρετικό ανάγνωσμα με ζωηρή γραφή που γρήγορα θα σας παρασύρει.
Υ.Γ Μια παλιά λαϊκή σοφία λέει: μην κρίνεις ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του. Στην περίπτωση όμως του “Graffiti Palace” αυτό καθίσταται αδύνατο. Το εξώφυλλο, θέλοντας και μη, σου κινεί την περιέργεια: είναι πορτοκαλί με κίτρινο το εσωτερικό του και ο τίτλος έχει διατηρηθεί στα αγγλικά (κάτι που επικροτώ σε δύσκολες περιπτώσεις όπως αυτή). Η εξωτερική εικόνα του βιβλίου έρχεται σε αντίθεση με το σκοτεινό περιεχόμενο: εξεγέρσεις, φωτιές, συμπλοκές μεταξύ Αφροαμερικανών και αστυνομικών, καπνοί, σειρήνες, εκρήξεις…
*Ο A.G. Lobardo είναι γέννημα θρέμμα του Los Angeles. Διδάσκει αγγλικά σε σχολεία πάνω από είκοσι χρόνια. Ζει με την γυναίκα του Echo και την κόρη του Dominique. To “Graffiti Palace” είναι το πρώτο του βιβλίο.
Graffiti Palace, του A.G. Lombardo
Μετάφραση: Κάλλια Παπαδάκη
Εκδόσεις Μεταίχμιο
σελ. 544