Άλλαι Τέχναι

Tο “Her/She Senses: Imag(in)ed Malady Project” δημιουργήθηκε από την προσωπική και την καλλιτεχνική ανάγκη να εξερευνηθούν τα εύθραυστα όρια μεταξύ του πάσχοντος και του υγιούς σώματος, του Εγώ και του άλλου, της διαφοράς και της ταύτισης. Ξεκίνησε το 1993 από τις Angela Ellsworth και Tina Takemoto, όταν η πρώτη διαγνώστηκε με λέμφωμα. Με αφορμή την πάθηση της Ellsworth, το καλλιτεχνικό project εξερευνά τις συναισθηματικές, ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές που υπήρξαν τόσο στην πάσχουσα Ellsworth όσο και στην υγιή Takemoto.

Η διαδικασία είχε ως εξής: μετά από κάθε θεραπεία, η Ellsworth φωτογράφιζε τα σημάδια που αυτή άφηνε στο σώμα της. Με τη σειρά της, η Takemoto χρησιμοποιούσε καθημερινά αντικείμενα για να αναπαραγάγει τα σημάδια της Ellsworth πάνω στο δικό της σώμα και ύστερα τα φωτογράφιζε. Κατά την τελική διαδικασία, οι καλλιτέχνιδες τοποθετούσαν τις φωτογραφίες τους τη μία δίπλα στην άλλη δημιουργώντας «οπτικούς ρυθμούς» (“visual rhymes”), δηλαδή φωτογραφικά έργα όπου το υγιές σώμα προσπαθούσε να μιμηθεί το πάσχον.

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το “Neck Marks” (1994). Για το συγκεκριμένο έργο η Ellsworth φωτογράφησε την τομή που της άφησε η χειρουργική διαδικασία της βιοψίας. Με σκοπό να μιμηθεί το τραύμα, η Takemoto τοποθέτησε στο ίδιο σημείο του σώματός της ένα σελιδοδείκτη και κολλητική ταινία, ενώ σε προηγούμενες προσπάθειες είχε χρησιμοποιήσει και βδέλλες. Σε ένα άλλο έργο, η Takemoto χρησιμοποίησε ζελέ σε μπλε χρώμα για να μιμηθεί τις τραυματισμένες φλέβες της Ellsworth.

Το 1995, οι γιατροί ανακοίνωσαν ότι o καρκίνος της Ellsworth βρισκόταν σε ύφεση, και η καλλιτέχνιδα αποφάσισε να κάνει ένα ταξίδι στην Ευρώπη. Η συσσωρευμένη θλίψη για την πάθηση της φίλης της και ο φόβος μήπως εκείνη αρρωστήσει ξανά κατά τη διάρκεια του ταξιδιού οδήγησαν την Takemoto σε ένα συναισθηματικό ξέσπασμα. Στο πλαίσιο μιας performance, κόλλησε στο χέρι της σπίρτα με κολλητική ταινία και στη συνέχεια τα άναψε, με αποτέλεσμα να μεταφερθεί στα επείγοντα, ενώ κόντεψε να νοσηλευτεί στην ψυχιατρική πτέρυγα του νοσοκομείου. Το συμβάν αυτό προκάλεσε ρήξη στη συνεργασία καθώς και στη φιλία των δύο καλλιτέχνιδων.

Δύο δεκαετίες μετά, η Ellsworth και η Takemoto παραμένουν φίλες και συνεργάτιδες, ωστόσο, το περιστατικό της Takemoto συνεχίζει να τους απασχολεί, ιδιαίτερα την τελευταία. Οι καλλιτέχνιδες υποστηρίζουν ότι το “Her/She Senses: Imag(in)ed Malady Project” μπορεί να θεωρηθεί queer art, διότι στηρίζεται σε μία ιδιαίτερη διαπροσωπική σχέση, η οποία δεν είναι ούτε ερωτική ούτε απόλυτα επαγγελματική. Όπως και να έχει, το project έθεσε ερωτήματα σχετικά με την ενσυναίσθηση, τη θλίψη και τον φόβο μπροστά στην απώλεια. Επιπλέον, τόνισε τη χρήση της τέχνης ως «Στρατηγικής της Επιβίωσης», αφού η υλοποίησή του κατά την περίοδο της θεραπευτικής διαδικασίας κράτησε την Ellsworth ζωντανή.

Σε ένα πρόσφατο κείμενο-απολογισμό του “Her/She Senses: Imag(in)ed Malady Project”, η Takemoto υποστηρίζει ότι παρά τις προβληματικές που αναδύθηκαν τόσο από την ίδια όσο και από την πλευρά της Ellsworth, τελικά, το καλλιτεχνικό αυτό εγχείρημα διαπραγματεύεται το ζήτημα της αγάπης και του τρόμου μπροστά στην πιθανή απώλεια του αγαπημένου προσώπου.