Βιβλιοθήκη

Ο Χάρι Χόλε, ένα τραγικό πρόσωπο που βρίσκεται μονίμως αμφίρροπο αναμέσα στο φως και στο σκοτάδι, στη ζωή και στον θάνατο, στην αυτοκαταστροφή και στην αυτοσυντήρηση, στον έρωτά του για μια γυναίκα και στο πάθος του για το αλκοόλ και το κυνήγι δολοφόνων. Ένας ήρωας που «έχει ζωντανέψει» στη φαντασία των αναγνωστών που τον έχουν αγαπήσει, τον έχουν ερωτευτεί, τον έχουν μισήσει, τον έχουν συμπονέσει, λες και πρόκειται για οικείο άτομο, για έναν φίλο τους, και περιμένουν πώς και πώς να διαβάσουν ακόμα μια ιστορία της πολυτάραχης ζωής του. Ιδωμένος ως το alter ego του διάσημου δημιουργού του, είναι τόσο έντονα ταυτισμένος με το πρόσωπο του Jo Nesbø, που αρκετοί φαν αναγνώστες, μετρημένης της υποφαινόμενης, δεν ανταποκρίνονται με την ίδια θέρμη στα βιβλία του Νορβηγού συγγραφέα, που δεν ανήκουν στη σειρά του Χόλε, όχι επειδή είναι συγγραφικά υποδεέστερα, αλλά γιατί η απουσία του πρώην αλκοολικού, αντικοινωνικού, στενόμυαλου, πλην γοητευτικού και ευαίσθητου επιθεωρητή σε ιστορία του Nesbø, είναι τόσο κραυγαλέα που ξενίζει. 

Παράλληλα, νέοι φόνοι συγκλονίζουν τους κατοίκους του Όσλο και ο Nesbø δεν παύει να μας καταπλήσσει με τις ανοίκειες, ευφάνταστες και ανατριχιαστικές ιστορίες δολοφονίας που παρουσιάζει στα βιβλία του. Εγκλήματα, που για ακόμα μια φορά, φανερώνουν στον αναγνώστη εφιαλτικές πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης «από τα βαθύτερα και σκοτεινότερα υπόγεια της ψυχιατρικής». Κατά τα φαινόμενα, ο δολοφόνος βρίσκει τα θύματά του μέσω της εφαρμογής γνωριμιών του Tinder και αφού τα σκοτώσει, πίνει το αίμα τους όπως ένα βαμπίρ. Μια ιστορία, δηλαδή, που εγγυάται ένα πρώτης τάξεως κινηματογραφικό σενάριο τρόμου, που προκαλεί φρίκη και αξέχαστους εφιάλτες, και αυτό γιατί στηρίζεται στις πραγματικές ιστορίες εγκλημάτων των κατά συρροήν δολοφόνων Peter Kürten και Richard Trenton Chase που συνήθιζαν να πίνουν το αίμα των θυμάτων τους. Τα γεγονότα αυτά, τα οποία και παραθέτει ο Nesbø στη «Δίψα», οδήγησαν στην επινόηση του όρου «βαμπιρισμός», και όπως μας εξομολογείται ο συγγραφέας*, διάλεξε αυτόν τον άξονα αφήγησης, γιατί συνδέει τον βαμπιρισμό με τον αλκοολισμό του Χάρι Χόλε:

Ο δολοφόνος της «Δίψας» φαίνεται να κουβαλάει άλλο ένα σημαντικό χαρακτηριστικό, αφού πρόκειται για τον μοναδικό άνθρωπο που δεν κατάφερε να συλλάβει ο Χάρι Χόλε στην καριέρα του, το άτομο που στοιχειώνει με τις φωνές του τους εφιάλτες του, γεγονός που δίνει μία επιπλέον διάσταση στην ιστορία που μετατρέπεται σε ένα προσωπικό ανθρωποκυνηγητό.

Παλιά και νέα πρόσωπα πλαισιώνουν τον Χάρι στη νέα του περιπέτεια, φίλοι και παλιοί εχθροί του: ο Όλεγκ, η Κατρίνε Μπρατ, ο Γκούναρ Χάγκεν, ο Μπγιορν Χολμ, ο ψυχίατρος Στούλε Άουνε αλλά και ο Μίκαελ Μπέλμαν και ο Τρουλς Μπέρντσεν, ήρωες που μας έχουν αγγίξει συναισθηματικά, πρόσωπα αρκετές φορές βασανισμένα, έρμαια των προσωπικών τους δαιμόνων, τις ιστορίες των οποίων ο Nesbø προχωράει στη «Δίψα» ένα βήμα παραπέρα. 

Ο Νορβηγός συγγραφέας αφιερώνει σημαντικό μέρος των βιβλίων του για να φανερώσει τη δυναμική των ηρώων που είναι μέρος της καθημερινότητας του Χάρι. Σαν σεκάνς τηλεοπτικής σειράς, από βιβλίο σε βιβλίο, παρακολουθούμε πώς εξελίσσονται οι ζωές και οι χαρακτήρες τους, οι αδυναμίες και τα πάθη τους, οι σκέψεις και οι εσωτερικές τους συγκρούσεις, και είναι τόσο πλούσιο αυτό το μωσαϊκό προσωπικοτήτων που δεν γίνεται να μην ταυτιστείς με κάποιον ήρωα και να μην βρεθείς αντιμέτωπος με τις δικές σου εμμονές και τα δικά σου «ηθικά διλήμματα και ερωτήματα». Στη «Δίψα», ο Nesbø εμπλουτίζει αυτό το μωσαϊκό και με άλλα «δεύτερα» και «τρίτα» πρόσωπα που εξυπηρετούν τόσο την πλοκή της ιστορίας, όσο και τη δημιουργία μίας λογοτεχνικής αναπαράστασης της ζωής στη νορβηγική πρωτεύουσα: Τούρκοι μετανάστες, φοιτητές που ζουν με φοιτητικά δάνεια και δουλεύουν σε προχειροδουλειές, εύποροι πολίτες που τους απασχολεί μόνο η φυσική τους κατάσταση και οι κοινωνικές συναναστροφές· διεφθαρμένοι αστυνομικοί, πολιτικοί, δημοσιογράφοι που κινούν τα γρανάζια του κρατικού μηχανισμού κατά το δοκούν και εκθέτουν ανθρώπινες ζωές σε θανάσιμο κίνδυνο προκειμένου να γεμίσουν την τσέπη τους και να ταίσουν τη ματαιοδοξία τους· νεαρές, μοναχικές, σκληρά εργαζόμενες γυναίκες που η ζωή τους είναι μια διαρκής επανάληψη του τρίπτυχου δουλειά-γυμναστήριο-σπίτι που ξορκίζουν την αφόρητη μοναξιά τους με τις γνωριμίες και τα ραντεβού μέσω Tinder· απλοί πολίτες, βυθισμένοι στην πραγματικότητα των social media, όπου η φωτογραφία του προφίλ αντανακλά την εικόνα που προβάλλουμε στον κόσμο. Μέσα από τα μάτια των ηρώων αυτών ξεπροβάλλουν οι γειτονιές, τα κτίρια, οι δρόμοι του Όσλο, καθώς μετακινούνται στις περιοχές μίας πόλης που ο Nesbø κατορθώνει και ζωντανεύει στις σελίδες των βιβλίων του 

Όπως αποκαλύπτει ο Nesbø, η αφηγηματική σύνδεση μεταξύ του Tinder και των φόνων στη «Δίψα», έγινε με αφορμή μια συζήτηση που έτυχε να ακούσει μεταξύ ενός άνδρα και μίας γυναίκας στο διπλανό τραπέζι του συνοικιακού καφέ που συχνάζει, την οποία πέρασε αρχικά για συνέντευξη εργασίας. Και όπως σημειώνει:

«Η δίψα» χωρίζεται σε τρία κεφάλαια, και καθένα από αυτά σε μικρές ενότητες που τιτλοφορούνται ανάλογα με την ώρα και την ημέρα που διαδραματίζονται τα εκάστοτε γεγονότα της ιστορίας («Δευτέρα βράδυ», «Τρίτη πρωί», «Τρίτη, αργά το απόγευμα» κτλ.). Το γεγονός αυτό εντείνει ακόμα περισσότερο την αγωνία του αναγνώστη, καθώς οι εξελίξεις και οι ανατροπές διατρέχουν η μία την άλλη με καταιγιστικό ρύθμο, και φυσικά εξυπηρετεί τη δημιουργία ενός ενδεχόμενου μελλοντικού σεναρίου. Μικρές ιστορίες ξεπηδούν ανα τις σελίδες και αλληλομπλέκονται με αριστοτεχνικό τρόπο, σαν κομμάτια ενός μεγάλου παζλ, η λύση του οποίου αποκαλύπτεται στον αναγνώστη μόνο όταν του την φανερώσει ο συγγραφέας, ο οποίος χρησιμοποιεί διάφορες τεχνικές παραπλάνησης και αποπλάνησης για να μας ξεγελάσει και να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον μας ως την τελευταία σελίδα. 

Και ο Χάρι; Όταν ζυγώνει η μέρα που η πολυπόθητη ευτυχία του κινδυνεύει να γκρεμιστεί, θα χρειαστεί να αποφασίσει αν θα πρέπει να σταθεί στο πλευρό της οικογένειάς του ή στο πλάι του κοινωνικού συνόλου, να διαλέξει μεταξύ της απέραντης αγάπης του για τη Ράκελ και της ψυχαναγκαστικής του ανάγκης να κυνηγήσει τον δολοφόνο και να αποδώσει δικαιοσύνη. Τα φαντάσματα της ψυχής του πληθαίνουν, κρυμμένα σε μία γωνία, έτοιμα να ξεπροβάλλουν ανά πάσα στιγμή για να τον καταπιούν. Ένας σκοτεινός ήρωας σε μία σκοτεινή πόλη, ο επιθεωρητής με το «αιμόστικτο βλέμμα» θα λιποψυχήσει, θα ανασυνταχθεί και θα δει να καθρεφτίζεται στο πρόσωπο του δολοφόνου η πιο εφιαλτική εικόνα του εαυτού του, αυτή που μονίμως προσπαθεί να ξορκίσει, αυτή που μονίμως προσπαθεί να προσεγγίσει.

Δείτε τη συνέντευξη του Nesbø:

-«Η δίψα» κυκλοφόρησε ήδη (από τις 21 Μαρτίου) στη Νορβηγία, τη Σουηδία και τη Δανία ταυτόχρονα σε 300.000 αντίτυπα. 
– Φέτος το φθινόπωρο θα απολαύσουμε τον γοητευτικότατο Michael Fassbender στον ρόλο του Χάρι στην κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου «Ο χιονάνθρωπος» με συμπρωταγωνίστρια την Rebecca Ferguson («Το κορίτσι του τρένου») σε παραγωγή του Martin Scorcese. Στη σκηνοθετική καρέκλα βρίσκεται ο Σουηδός Tomas Alfredson.

*Από το άρθρο: Jo Nesbo, Η ΔΙΨΑ: Για τη γραφή, τον Χάρι και τα τζάμπο τζετ, μετάφραση: Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη