Scroll Top

Λόγος + Τέχνη

Ιστορία των Κόμικς: Μέρος Ε

feature_img__istoria-ton-komiks-meros-e
Το κενό που άφησαν εταιρείες σαν την EC ήρθε να καλύψει το είδος των υπερηρώων. Οι υπερήρωες είχαν ήδη αρχίσει να αποστασιοποιούνται από οποιοδήποτε είδος κοινωνικής και πολιτικής κριτικής από την περασμένη δεκαετία. Οι λόγοι για αυτή τη κίνηση ήταν η επιθυμία του αμερικανικού κοινού για ιστορίες που θα τους επέτρεπαν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα και να ταυτιστούν με χαρακτήρες που ζουν περιπέτειες δίχως έγνοιες, πάθη ή μόνιμες συναισθηματικές ή υλικές πληγές. 

Κατά ένα τρόπο, η τάση αυτή έγινε ουσιαστικά νόμος το 1950· η επιτροπή McCarthy μπόρεσε να ανθήσει χάρη στην απεγνωσμένη ανάγκη των Αμερικανών να πεισθούν ότι ο αμερικανικός τρόπος ζωής ήταν η μοναδική λύση. Πλέον η όποια κριτική προς το status quo θεωρείτο πράξη προδοσίας. O λαός, φοβισμένος από το γεγονός ότι βγαίνοντας από έναν πόλεμο πέρασε κατευθείαν σε έναν άλλο, θεώρησε πλέον ότι εχθρός του ήταν οτιδήποτε διαφορετικό, οποιαδήποτε αλλαγή από την καθημερινότητά τους. Μέσα στον φανατισμό του, ο Μακαρθισμός έδειξε ένα νέο πρόσωπο της Αμερικής – ένα πρόσωπο το οποίο, μέσα στην αγωνία του να διατηρήσει την υποτιθέμενη ελευθερία του, την καταπατούσε, καταπνίγοντας οποιαδήποτε μορφή ελεύθερης σκέψης.

Υποχρεωμένα από την Comics Code Authority να αποφεύγουν από οποιοδήποτε είδος «προσβολής» της κοινωνίας (και μαζί με αυτό οποιοδήποτε είδος κριτικής), τα comics είχαν πλέον μόνο μια οδό: να εγκαταλείψουν οριστικά την «πραγματικότητα». 

Ασφαλώς, το καλύτερο μέσο για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο ήταν η υπερήρωες και συγκεκριμένα, άτομα στο πρότυπο του Superman, με απίθανες υπερδυνάμεις. Από τους πρωτοπόρους αυτού του νέου κύματος υπερηρώων υπήρξε ο Stan Lee, ο οποίος σε συνεργασία με τον σχεδιαστή Jack Kirby (Συν-δημιουργό του Captain America της δεκαετίας του ’40) έφεραν την «επανάσταση» με το πρώτο τεύχος των Fantastic Four, το 1961.

Οι δύο δημιουργοί σκέφτηκαν ότι μια νέα και ενδιαφέρουσα κατεύθυνση θα ήταν να κάνουν επίκεντρο του comics όχι τόσο την πλοκή όσο τις προσωπικότητες των ηρώων. Έτσι, σε αντίθεση με τις παλιές φόρμουλες, οι σούπερ-ήρωες της Marvel ήταν πιο ανθρώπινοι. Προβληματίζονταν για τον ρόλο τους και είχαν αμφιβολίες για τις δυνάμεις τους.

Ήδη, οι διαφορές με προηγούμενους υπερήρωες γίνονται εμφανείς. Κατ’ αρχήν, οι Fantastic Four είναι ουσιαστικά μια οικογένεια από υπερήρωες, κάτι που δεν είχε εμφανιστεί ξανά. Δεύτερον, οι τέσσερίς τους αποφασίζουν να μην διατηρήσουν την ταυτότητά τους κρυφή, αλλά εμφανίζονται δημοσίως. Τρίτον, το comic επιχειρεί να καταπιαστεί με τους υπερήρωες με έναν πρωτότυπο τρόπο για την εποχή, δίνοντας βάρος στους χαρακτήρες και τις μεταξύ τους σχέσεις. Το καθένα από τα τέσσερα μέλη είναι ένα ξεχωριστό άτομο, με την δική του προσωπικότητα, αδυναμίες και προβλήματα.

Με την προσθήκη μερικών τρομερών εχθρών, όπως ο Puppet-Master και ο Dr Doom, το comic βρήκε τον ρυθμό του και συγκέντρωσε φανατικούς οπαδούς. Λίγο αργότερα, η Marvel εξέδωσε το “The Incredible Hulk”. Η ιστορία είχε ως έμπνευση τον Τζέκιλ και Χάιντ, και στηριζόταν επίσης στους φόβους της εποχής για την «ατομική απειλή». Το 1962 εμφανίστηκε άλλος ένας ήρωας που η επιτυχία του ήρθε πιο γρήγορα. Ήταν ο Mighty Thor, με ήρωα έναν ψηλό και αδύνατο γιατρό, που πηγαίνει για διακοπές στη Νορβηγία και βρίσκει το σφυρί του θεού Thor σε μια σπηλιά. Όταν το πιάνει, μεταμορφώνεται οε σούπερ-Βίκινγκ, αποκτώντας μέχρι και μακριά ξανθά μαλλιά.

Όμως, η μεγαλύτερη επιτυχία της Marvel ήρθε το 1963: “The Amazing Spider-Man”. Ήταν μία ακόμη δημιουργία των Lee-Kirby, αλλά η εικονογράφηση ήταν του Steve Ditko. Ήρωας της σειράς ήταν ένας βιβλιόφιλος έφηβος, ο Peter Parker, που στη διάρκεια μιας επιστημονικής επίδειξης τον τσιμπά μια ραδιενεργός αράχνη. Γρήγορα διαπιστώνει ότι έχει αποκτήσει την ικανότητα να σκαρφαλώνει σε τοίχους, να κρέμεται από ταβάνια και να υφαίνει ιστούς. Η επιτυχία αυτής της φαινομενικά απλής ιστορίας στηριζόταν στο γεγονός ότι οι αναγνώστες μπορούσαν να ταυτιστούν με το εφηβικό άγχος του πρωταγωνιστή, που προσπαθεί να κάνει το σωστό, έστω και αν η ζωή του είναι πολύ μπερδεμένη.

Η Marvel συνέχισε να δημιουργεί νέους ήρωες. Από τους πιο φημισμένους είναι οι: X-Men (1963), The Avengers (1963 και ο Silver Surfer (1968). Αυτό το νέο κύμα σούπερ-ηρώων πλασαρίστηκε με διαφημιστικές υπερβολές από τη Marvel, με μια ένταση που ήταν πρωτοφανής μέχρι τότε. Η τακτική αυτή δημιούργησε ένα σύμπαν με ένα πλήθος από σούπερ-ήρωες, που αργότερα θα ονομαζόταν «Σύμπαν της Marvel». «Νομίζω ότι τελικά αντιμετώπισα την όλη σειρά των εκδόσεων ως μια τεράστια διαφημιστική καμπάνια», ομολόγησε ο Stan Lee αργότερα. Η επιτυχία της Marvel αναζωογόνησε όλο τον τομέα.

Η DC Comics απάντησε αναβιώνοντας τους δύο μεγαλύτερους χαρακτήρες της, τον Superman και τον Batman. Στις νέες εκδόσεις προστέθηκαν καινούργια στοιχεία στη μυθολογία του Superman, ενώ η εικονογράφηση ανανεώθηκε με τη δημιουργική δουλειά του Curt Swan. Ο Batman, από την άλλη μεριά, ωφελήθηκε από την τηλεοπτική σειρά που άρχισε να προβάλλεται το 1966 και είχε πολύ μεγάλη ακροαματικότητα. Τα νέα comics του Batman σε γενικές γραμμές ακολουθούσαν το κακόγουστο, μάλλον γκροτέσκο στυλ της τηλεοπτικής σειράς, καταφέρνοντας όμως έτσι να κερδίσουν μια νέα γενιά αναγνωστών.

Οι σούπερ-ήρωες συνέχισαν να έχουν επιτυχία μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '60. Αυτό οφείλεται, εν μέρει, και στην επιρροή της pop art, που έκανε συχνές αναφορές στα comics, ενώ τα ίδια τα comics της Marvel είχαν τη φράση «A Pop Art Production!» («Μια Παραγωγή Pop Art!»).

Content Sources

  • Sabin, Κόμικς ή Κόμιξ
  • Wetham, Seduction of the Innocent
  • Lee, Stan (σενάριο), Kirby, Jack (σχέδιο), Fantastic Four #1, Marvel, 1961
  • Daniels, Les, Marvel: Five Fabulous Decades of the World’s Greatest Comics
  • Wright, Bradford W. Comic Book Nation
1
Μοιράσου το