Λόγος + Τέχνη

Σημειώνω – ξεσημειώνω στο τετράδιο, φυσάμε – ξεφυσάμε και κάπου εκεί ανάμεσα σε ανυπομονησία και χαρά ο Αύγουστος έρχεται, κάθεται και μοιράζεται μαζί μας τσιγάρα, καφέ και σκέψεις. Ιδού οι σκέψεις…

Λοιπόν, γράφουμε… είμαστε έτοιμοι. Ας ξεκινήσουμε με τη μουσική! Θυμάσαι πότε ήταν η πρώτη φορά που ένιωσες ότι ερωτεύτηκες τη μουσική ή το πρώτο άλμπουμ το οποίο άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεσαι τη μουσική;

Δεν ήταν ένας συγκεκριμένος δίσκος απλά μεγαλώνοντας ήταν διάφορα τραγούδια τα οποία αγάπησα… Όταν μεγάλωνα ήταν η εποχή της κασέτας και η μάνα μου πήγαινε στο δισκάδικο της γειτονιάς κι έγραφε μία κασέτα η οποία μπορεί να είχε γραμμένο μέσα από Police και Eurhythmics μέχρι Βίσση. Στο σπίτι ακούγαμε τα πάντα. Αν εξαιρέσουμε δηλαδή τα σκυλάδικα. Η μάνα μου άκουγε αρκετή κλασική μουσική, άκουγε και Χατζηδάκη… Εγώ με τον Χατζηδάκη έφαγα την πετριά τη μεγάλη στη μουσική, να σου πω την αλήθεια, κάπου εκεί στην πρώτη γυμνασίου όταν άρχισα ν’ ακούω και πιο συστηματικά μουσική. Εκεί κόλλησα πολύ με τον Χατζηδάκη… με το «Χαμόγελο της Τζοκόντα», τον «Μεγάλο Ερωτικό», «15 Εσπερινούς» και άλλα. Οι δίσκοι που πρόλαβα ν’ αγοράσω πριν εξαφανιστούν με τον ερχομό του cd ήταν του Χατζηδάκη.

Βινύλια έχεις;

Ναι, έχω είναι όλα εδώ στη Θεσσαλονίκη.

Στην εποχή του ipod πιστεύεις ότι υπάρχει ακόμα χώρος για βινύλια και πικάπ;

Κοίταξε, θεωρώ ότι οι άνθρωποι που ασχολούνται με το βινύλιο έχουν μία βάσιμη επιχειρηματολογία υπέρ του βινυλίου, για παράδειγμα ότι η απόδοση του ήχου μπορεί να είναι καλύτερη, αλλά έχει και τα θέματά του. Το μεγάλο πρόβλημα για μένα είναι το θέμα της αποθήκευσης. Όταν πήγα στην Αθήνα και είχα κατεβάσει τα cd που έχω από κλασική μουσική ήταν περίπου 1.000, τα οποία είναι 2 βαλίτσες χωμένες στην αποθήκη γιατί δεν υπάρχει πουθενά χώρος, ούτε στις βιβλιοθήκες γιατί στο σπίτι υπάρχουν παντού βιβλία. Οπότε θυμάμαι ν’ αναρωτιέμαι, «να σηκωθώ να ψάξω το cd που θέλω για καμιά ώρα ή να κατεβάσω το άλμπουμ τώρα;». Στην ουσία πλέον ακούω μουσική από τα αρχεία mp3 που έχω στον υπολογιστή και αυτό πιο πολύ οφείλεται στην άνεση που σου προσφέρει.

Παρ’ όλα αυτά θεωρείς ότι η αίσθηση που σου προσφέρει το βινύλιο στην εμπειρία της μουσικής είναι διαφορετική από το σύγχρονο Mp3;

Εγώ παρ’ όλο που το πρόλαβα το βινύλιο δεν έτρεφα ποτέ ρομαντικά αισθήματα γι αυτό, δηλαδή για μένα ήταν καθαρά το μέσον για να φτάσω στη μουσική.

Έχεις σκεφτεί ποτέ ποια μουσική θα ήθελες να παίζει στην κηδεία σου;

Κοίταξε… δε ξέρω… Είναι πάρα πολλές οι μουσικές που θα ταίριαζαν. Δε με νοιάζει και πολύ το τι θα μου έκαναν στην κηδεία μου αλλά σίγουρα θα φρόντιζα να μην έχει κάτι το θρησκευτικό. Θα προτιμούσα να μαζευτούν άνθρωποι που με γνώριζαν κάπου και να έκαναν ένα πάρτυ. Κάτι σαν τις αγρυπνίες που κάνουν οι Ιρλανδοί κατά τις οποίες γίνονται τύφλα και χορεύουν και τραγουδούν. Αυτό μου φαίνεται πιο ενδιαφέρον από τα κλαψιάρικα με τις κηδείες και τα μνημόσυνα.

Η ιεροτελεστία της κηδείας δηλαδή έτσι όπως έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα δε σου αρέσει;

Είναι μωρέ ψυχοβγαλτική και κάπως σαδιστική για συγγενείς και φίλους. Πρέπει δηλαδή να μείνεις μέσα στην εκκλησία και να υπομείνεις όλο αυτό το τελετουργικό… Ακόμα και σε γάμους φίλων που πηγαίνω, δεν μπαίνω καθόλου μέσα στην εκκλησία γιατί τη βαριέμαι την εκκλησία, δεν μπορώ να καπνίσω… Είναι και το ότι δεν έχουμε ακόμα τα αποτεφρωτήρια στην Ελλάδα το οποίο είναι αισχρό. Πρέπει δηλαδή οπωσδήποτε να δεις τον αγαπημένο σου άνθρωπο στο φέρετρο. Αυτό είναι τυραννία…

Αν μπορούσες στην ζωή σου να επιλέξεις ένα soundtrack θα μπορούσες να καταλήξεις ενδεικτικά σε κάποια κομμάτια; Σου έρχονται κάποια άλμπουμ ή κάποια κομμάτια στο μυαλό;

Πάει ανάλογα και με τη φάση της ζωής μου. Άλλες φάσεις θα είχανε 80s, άλλες φάσεις θα είχαν Schubert…

Σε αυτή τη φάση τι θα επέλεγες; Ποια μουσική σε παιδεύει τώρα;

Σ αυτή τη φάση έχω κόλλημα με τους Muse πολύ άσχημο, αλλά αυτά τα κολλήματα, ξέρεις τώρα, έρχονται και παρέρχονται. Πριν περίπου ένα μήνα είχα κολλήσει άσχημα με τον Mika, είχα περάσει φάση Amy Winehouse, Lady Gaga…

Ποιο είναι το άλμπουμ το οποίο θα ήθελες να είχες γράψει εσύ;

Πολλά. Από τον «Μεγάλο Ερωτικό» μέχρι το “Confessions on the Dance floor” της Madonna, το οποίο είναι από τα αγαπημένα μου άλμπουμ γιατί το ακούσαμε για πρώτη φορά με τον φίλο μου στο Βερολίνο και είναι ενδιαφέρον γιατί σ’ αυτό το άλμπουμ δε χωρίζονται τα κομμάτια μεταξύ τους, είναι ενιαίο.

Σε συναυλίες πηγαίνεις;

Σε συναυλίες δεν πηγαίνω ποτέ. Είναι μεγάλη ταλαιπωρία…

Πώς σου φαίνεται η εμπειρία του ραδιοφώνου;

Πλάκα έχει…! Βοηθάει το γεγονός ότι είναι ιντερνετικό ραδιόφωνο οπότε δεν έχω playlist, δεν έχω διαφημίσεις και δεν έχω να φοβάμαι για τη λογοκρισία και τι θα γίνει αν τραβήξω κανένα μπινελίκι στον αέρα.

Είχες ξανακάνει ραδιόφωνο;

Όχι, ποτέ και μάλιστα ήμουν και κάπως κομπλεξαρισμένος γιατί όπως θα παρατήρησες έχω έναν ελαφρύ ψευδισμό. Όταν ήμουν πιο μικρός ήταν ακόμα χειρότερο… Συν του ότι δε μ’ αρέσει καθόλου ο ήχος της φωνής μου. Τέλος πάντων, ο Amagi, ο σταθμός στον οποίο έχω εκπομπή κάθε Σάββατο, φτιάχτηκε από δύο φίλους Θεσσαλονικιούς, τον Κυριάκο Αθανασιάδη και τη Λίανα Γερασοπούλου που έκαναν μία εκπομπή το «Θέμα» […]


Τι σε δαιμονίζει; Tι είναι αυτό το οποίο σε ντοπάρει πνευματικά;

Αφενός η μουσική. Ακούω πάρα πολύ μουσική. Ακούω μουσική όταν γράφω, όταν μεταφράζω, ακούω μουσική συνέχεια. Το πρωί όταν σηκώνομαι ακούω δύο ώρες μουσική για να μπορέσω να ξυπνήσω, για να μπορέσει να λειτουργήσει το μυαλό μου, για να καθαρίσει… Τι άλλο με φτιάχνει; Οι καλές σειρές καλή ώρα το Breaking Bad που το βλέπω και απέναντί μου – πολύ στενάχωρο αλλά πολύ ωραίο. Το πιο περίεργο απ΄ όλα είναι οι κωμικοτραγικές συμπτώσεις… Του Τάσου, του φίλου μου η μάνα είχε μόλις πεθάνει από καρκίνο όπου μου λέει: «Καλά ρε μαλάκα, πώς θα δούμε σειρά τώρα με καρκινοπαθή;» Λέω εντάξει ας δούμε ένα δύο επεισόδια και κολλήσαμε μετά. Εντάξει είναι φοβερός ο τύπος. Γι' αυτό έχει πάρει ένα κάρο EMMY και Χρυσές Σφαίρες. Τώρα περιμένω να τελειώσει το “Game Of Thrones” για να το δούμε όλο μαζί. Γιατί κάποιες σειρές περιμένουμε να τελειώσουν για να τις δούμε όλες μαζί.

Ποια θα ήταν η σειρά που θα πρότεινες τώρα σε έναν φίλο σου;

Είναι πάρα πολλές. Για όποιον δεν το έχει δει πρέπει να δει απαραιτήτως το “Sopranos”, είναι για μένα από τις πιο κορυφαίες σειρές που φτιάχτηκαν ποτέ. Εγώ λάτρευα Νοικοκυρές, δηλαδή τις βλέπαμε με τον Τάσο ανελλιπώς. Όλο το “West Wing”, σαφώς το “Six Feet Under” αλλά υπάρχουνε τόσες σειρές και παλιές, από το “Deadwood” ας πούμε μέχρι καταπληκτικές κωμωδίες όπως ήταν το “Boston Legal”, ή όπως ήταν το “30 Rock”, ή όπως είναι το έργο “Parks and Recreation”, το “Modern Family”… Υπάρχουν κωμωδίες απίστευτες δηλαδή να κοιλιέσαι στα πατώματα.

Έχεις ταυτιστεί αρκετά με κάποιον ήρωα από κάποια ταινία ή κάποια σειρά;

Κοίταξε, περισσότερο απ΄ όλα επειδή είναι έτσι αλλοπρόσαλλος ο ψυχισμός μου, είμαι επιρρεπής σε υστερίες, γρήγορους ενθουσιασμούς, είμαι τρομερά ανώριμος, ταυτίζομαι πάρα πολύ με τον Peter Griffin από το “Family Guy”. Δεν ξέρω ίσως φταίει το ότι είμαστε και συνονόματοι, το πραγματικό μου όνομα είναι Πέτρος και ο Τάσος πολλές φορές με φωνάζει Peter Griffin σε φάσεις. Είχα ταυτιστεί πολύ με τη Susan στο “Desperate Housewives” γιατί είμαι και εγώ ένας άνθρωπος άχαρος, γκαφατζής, πάρα πολύ επιρρεπής σε ασυναίσθητες χοντράδες. Πολύ ανώριμος για ενήλικας. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι είμαι 34 χρονών. Δεν είναι για το θέμα της ηλικίας όσο πως στο μυαλό μου είχα ότι ο 35άρης είναι πιο συγκροτημένος άνθρωπος απ' ότι είμαι εγώ… Ξέρω ‘γω; Δεν ξέρω..

Μάλλον αυτά είναι στερεότυπα όμως.


Σαφώς και είναι στερεότυπα. Αλλά…

Υπάρχει κάτι το οποίο νοσταλγείς πολύ;

Νοσταλγώ τη φάση των παχιών αγελάδων πριν από 5-6 χρόνια, πριν βαρέσει η κρίση. Που η αγορά άκμαζε ακόμα, που είχαν πολύ περισσότερα λεφτά όλοι και τα γαμούσαμε τη μάνα δηλαδή τρώγαμε ένα κάρο λεφτά. Μιλάμε για φέσια σε κάρτες και τέτοια που ακόμα τα ξεπληρώνουμε. Αλλά αφενός δεν το 'χω μετανιώσει ποτέ αφετέρου μ' άρεσε, ήτανε πολύ ωραία εκείνη η εποχή που δε σ' ένοιαζε. Ο Τάσος δούλευε τότε σε Law Firm τεράστιο, και εγώ… ήταν η εποχή που μπορούσες να γράφεις σε 3-4 περιοδικά και να βγάζεις 2-3 χιλιάρικα το μήνα δηλαδή ήταν πολλά τα λεφτά. Δηλαδή έγραφα στο FREE, στο ForHiM, στο ΒΗΜΑ life σε ένα σωρό κωλοπεριοδικά, σε ό,τι περιοδικό έχει βγάλει ο ΔΟΛ εγώ έχω γράψει κάποια στιγμή. Ήταν 3 κατοστάρικα αυτό το κείμενο, 5 κατοστάρικα εκείνο το κείμενο.

Ευτυχία και δυστυχία. Υπάρχουν για σένα αυτοί οι όροι; Μπορείς να βάλεις εσύ κάτι ως ευτυχία ή ως δυστυχία;

Ευτυχία είναι αυτό που ζω με τον σύντροφό μου εδώ και πολλά χρόνια. Δυστυχία για μένα όπως την έχω βιώσει είναι η κατάθλιψη. Η αρρώστια. Η σωματική, η ψυχική αδυναμία η δυσφορία. Έχω περάσει τρεις φορές κατάθλιψη οπότε την ξέρω καλά και είναι γάμησέ τα. Όλος ο συναισθηματικός μας κόσμος στο μυαλό διαδραματίζεται και γεννιέται και διακυμαίνεται, όταν μιλάμε για μια αρρώστια που χτυπάει το θυμικό μοιραία.

Μιλάς όμως πολύ ανοιχτά για την κατάθλιψη. Δεν συνηθίζεται πλέον ακόμα στη χώρα μας.

Αφενός το κάνω γιατί ήταν μια πολύ οικεία κατάσταση λόγω της μητέρας μου. Η μητέρα μου είχε διπολική διαταραχή, αυτό παλιά το λέγανε μανιοκατάθλιψη. Οπότε η εικόνα του ψυχιάτρου ήταν κάτι πολύ οικείο από πολύ μικρή ηλικία. Όπως και τα φάρμακα κτλ., δηλαδή ποτέ δεν αντιμετώπισα την ψυχική αρρώστια ως ταμπού γιατί την είχα στο σπίτι μου και επίσης γιατί η γιαγιά μου (η μητέρα του πατέρα μου) ήταν σχιζοφρενής. Είχαμε δηλαδή πολύ βεβαρημένο ιστορικό.

Σου την έχουνε πει που μιλάς ανοιχτά γι' αυτό;

Όχι. Στην πραγματικότητα μου έχουν μιλήσει άνθρωποι που ένιωσα ότι αυτό τους βοηθάει, άνθρωποι που είτε έχουν περάσει ή περνάνε ήδη κατάθλιψη. Τώρα με τα χρόνια και η ενημέρωση του κόσμου μεγαλώνει και η διάγνωση πλέον τοποθετείται πιο γρήγορα, πιο άμεσα και πιο εύκολα. Εντάξει υπάρχει ακόμη ένα ταμπού απέναντι και στην κατάθλιψη και στον ψυχίατρο εν γένει αλλά νομίζω ότι με τα χρόνια ο κόσμος εκπαιδεύεται και μαθαίνει αν μη τι άλλο ότι όπως όταν χτυπάς το πόδι σου θα πας στον ορθοπεδικό έτσι και εδώ. Είναι μια αρρώστια με πολύ απτά συμπτώματα, δεν είναι αυτό το «στο κεφάλι σου είναι». Χέσε με σαφώς στο κεφάλι μου είναι αλλά πρόκειται για αρρώστια, δε σου κάνω νάζια.

Προτείνεις γενικά στο κόσμο να κάνει ψυχανάλυση; Είτε έχει είτε δεν έχει συμπτώματα.

Εμένα με έχει βοηθήσει πάρα πολύ. Μου έχει αλλάξει τη ζωή, μου έχει αλλάξει τον χαρακτήρα, με έχει βοηθήσει πάρα πάρα πολύ. Ήμουν πολύ διαφορετικός άνθρωπος πριν την ψυχοθεραπεία, πολύ χειρότερος άνθρωπος, πιο οξύθυμος, κυκλοθυμικός.

Υπάρχει περίπτωση να είσαι λίγο αυστηρός με τον εαυτό σου και το πώς σε κρίνεις;

Όχι, νομίζω ότι είμαι αντικειμενικός απέναντι στον εαυτό μου γιατί μεγάλωσα ως ένα πολύ κακομαθημένο μοναχοπαίδι, με πάρα πολλή αγάπη αλλά και πάρα πολλή επιείκεια από την μεριά της μητέρας μου και όταν διαπίστωσα πόσο δύσκολη και πόσο σκληρή είναι η ζωή έφαγα μεγάλο στραπάτσο και ως εκ τούτου ανέπτυξα συμπεριφορές ακραίες, παθολογικές… ήμουνα και είμαι επιρρεπής στους εθισμούς. Υπήρξε περίοδος στη ζωή μου που έπινα φούντες μέρα νύχτα, που έπινα αλκοόλ πάρα πολύ. Η ψυχανάλυση με έχει βοηθήσει να χειριστώ και το θέμα του αλκοόλ ώστε να μπορώ να πιω το βράδυ ένα, δύο, πέντε ποτά και να μην γίνομαι κάθε τρεις και λίγο τύφλα και με κουβαλάνε.

Στο θέμα της εξωτερικής εμφάνισης, έχεις γράψει στο protagon.gr σε ένα κείμενό σου: «δεν έχω άλλη χρήση δυστυχώς, η εμφάνισή μου προδίδει μονομιάς τη φρικαλεότητα των πράξων για τις οποίες προορίζομαι». Γενικά δείχνεις να σε ενδιαφέρει το θέμα της εξωτερικής εμφάνισης.

Και του σώματος, ίσως επειδή σπούδασα ιατρική, ίσως επειδή πέρασα από διάφορα στάδια μεταμόρφωσης σωματικής – κάποτε υπήρξα πάρα πολύ παχύς. Το σώμα είναι κάτι που με απασχολεί πάρα πολύ, και στα βιβλία με απασχολεί. Είναι ένα από τα θεματικά μου φετίχ.

Νιώθεις ότι μας προδίδει το σώμα μας;

Το σώμα είναι κάτι το μαγικό από την άποψη ότι μπορεί να μας προσφέρει τόσες απολαύσεις. Από την άλλη σύμφυτο με την ύπαρξή μας είναι η φθορά η σωματική, η οποία με τα χρόνια γίνεται ολοένα και πιο αισθητή και ανελέητη. Το σώμα μας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μας προδίδει, τόσες είναι οι αντοχές μας. Και πάλι καλά να λέμε που ζούμε σ' αυτήν την εποχή που ζούμε όπου μπορούμε να έχουμε ένα προσδόκιμο επιβίωσης πολύ υψηλό γιατί η σύγχρονη ιατρική μπορεί να μας φτιάξει.

Θα μπορούσες να μου πεις πέντε λέξεις που σου έρχονται στο μυαλό και που αφορούν στη συγγραφή;

Παιχνίδι. Πάνω απ' όλα είναι το αγαπημένο μου παιχνίδι.

Το βλέπεις δηλαδή ως κάτι διασκεδαστικό, δε σε ζορίζει.

Όχι είναι η ασχολία την οποία απολαμβάνω περισσότερο εδώ και δεκάξι χρόνια που γράφω συστηματικά. Γράφω σχεδόν συνέχεια οπότε ξέρεις, όχι μόνο δεν το βαριέμαι αλλά είναι ένας μικρός κόσμος τον οποίο ελέγχεις απόλυτα το οποίο είναι πολύ ωραίο γιατί στη ζωή πολύ λίγα πράγματα βρίσκονται στον έλεγχό μας απόλυτα. Ενώ ένα βιβλίο, οι χαρακτήρες του, η ιστορία του, είναι απόλυτα του χεριού σου. Πολύ ωραίο αίσθημα αυτό.

Τι διάβασες τώρα τελευταία το οποίο θα το πρότεινες κιόλας;

Τώρα τελευταία διαβάζω τα διηγήματα του Nabokov. Με τον Nabokov έχω γενικά μεγάλη αγάπη και παρ' όλο που πρακτικά έχω διαβάσει όλα του τα μυθιστορήματα, και τα ρωσικά που μετέφρασε ο ίδιος ο γιος του και αυτά που έγραψε στα αγγλικά μετά τη μετανάστευσή του στην Αμερική, δεν είχε τύχει ποτέ να διαβάσω τα διηγήματά του. Ο Τάσος επειδή ξέρει ότι έχω τρέλα, μου πήρε μια συγκεντρωτική σε paperback που είχε γίνει σε κάποια φάση με διηγήματα που είχαν γίνει τα τελευταία δύο χρόνια από περιοδικά εμιγκρέδων Ρώσων στο Βερολίνο των 30s και είναι ο πούστης απίστευτος! Για μένα είναι εφάμιλλος με τον Προυστ, είναι από τις ωραιότερες γλώσσες που μπορεί να διαβάσεις, από τα ωραιότερα μυαλά που μπορείς να διαβάσεις…

Πες μου ότι κατάφερες να διαβάσεις το «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο»;

Κοίταξε τι συμβαίνει. Εμένα μου έμαθε γαλλικά η μάνα μου όταν ήμουν πολύ μικρός, τριών – τεσσάρων χρονών, επειδή η μάνα μου είχε τελειώσει γαλλικό σχολείο. Τα Sorbonne τα είχα δώσει πρώτη – δευτέρα γυμνασίου χωρίς να πάω ποτέ φροντιστήριο.

Το διάβασες στα γαλλικά;;

Ναι. Είναι πόρωση ο Προυστ. Σε αντίθεση με τον Joyce που τον βαριέμαι αφόρητα, ο Προυστ είναι πολύ ωραίος storyteller. Αλλά είναι λίγο ψυχοβγάλτης και ευτυχώς στα ελληνικά έχουμε την τύχη να τον έχει μεταφράσει ο Παύλος Ζάννας εξαιρετικά. Έχουμε πολύ καλή μετάφραση του Χαμένου Χρόνου. Γιατί έχω διαβάσει κομμάτια του στα ελληνικά σε φάσεις, ιδίως τον πρώτο και τον τελευταίο τόμο, μπορεί να τα διαβάζω μια φορά το χρόνο.

Από Έλληνες κάτι που θα πρότεινες;

Πρόσφατα ξανακυκλοφόρησε απο τον Καστανιώτη το “Rien ne va plus” της Καραπάνου και κάθισα και ξαναδιάβασα όλη τη Καραπάνου που μου αρέσει πάρα πολύ, πιο πολύ τα πρώτα της βιβλία, πριν αρρωστήσει βαριά. Είμαι σίγουρος ότι κυκλοφορούν κάθε χρόνο πολλά ενδιαφέροντα μυθιστορήματα έχουμε και πολύ καλούς διηγηματογράφους αλλά είναι πολύ δύσκολο να ενημερώνομαι αφενός γιατί βγαίνουν τόσα βιβλία και αφετέρου όπως σου είπα και πριν, το ελληνικό βιβλίο είναι ακριβό. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν site paperback που δεν χρεώνουν καν μεταφορικά, μπορεί να παραγγείλεις ένα βιβλίο 8 ευρώ και να στο φέρουν χωρίς ταχυδρομικά.

Αν ήσουν θανατοποινίτης, ποιό θα επέλεγες να είναι το τελευταίο σου γεύμα;

Μάλλον κανένα χάμπουργκερ επειδή το μυαλό μου πάει στην Αμερική μοιραία που εξακολουθεί προς απέραντη ντροπή της να έχει τη θανατική ποινή σε ορισμένες πολιτείες. Υπάρχει μια τάση πλέον να μετατρέπεται η ποινή σε ισόβια αλλά είναι απαράδεκτο και αδιανόητο. Το κράτος δημιουργήθηκε για να σκέφτεται πιο νηφάλια και να πράττει πιο ώριμα από τα άτομα που το απαρτίζουν. Δεν μπορεί το κράτος να σκοτώνει τους πολίτες του για να τους τιμωρήσει.

Είσαι υπέρ του σωφρονισμού.

Είμαι σαφώς κατά της θανατικής ποινής 100%. Και δεν μ' αρέσουν καθόλου και οι εξαιρέσεις όπως (ας ισχύει για τους) παιδεραστές. ΟΚ, τα περισσότερα εγκλήματα κατά της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας είναι φριχτά. Και ο φόνος είναι φριχτός. Αλίμονο αν η πολιτεία πράττει και αντιδρά διεκδικητικά και τιμωρητικά όπως ο μεμονωμένος άνθρωπος. Αυτό είναι σαν μεταβιβασμένη αυτοδικία. Ειδικά στην Αμερική που πλέον μπορείς σε απευθείας σύνδεση να βλέπεις το lethal injection, είναι απίστευτη βαρβαρότητα.

Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει μεταθανάτια ζωή, θα ήθελες να επιστρέψεις ως κάτι συγκεκριμένο, θα άλλαζες κάτι στην τωρινή σου ζωή, θα ήθελες να είσαι κάποιος άλλος; Το έχεις σκεφτεί καθόλου;

Ξέρεις αυτή η ερώτηση δεν απαντιέται γιατί ουσιαστικά αν ξαναζήσεις δε θα έχεις μνήμη της προηγούμενης. Θα ήθελα απλά και πάλι να γεννηθώ όσο γίνεται πιο υγιής.

Τα βιώματά σου όμως δεν σε έφεραν εδώ που είσαι; Δεν συνθέτουν αυτό που είσαι σήμερα;

Πολλά πράγματα μπορεί να συνθέτουν αυτό που είσαι, το να έχεις περάσει πόλεμο, το να έχεις υποστεί βιασμό, πολλά πράγματα μπορούν να σου αλλάξουν τη ζωή και να σε κάνουν πιο πολυσχιδή. Αλλά δεν χρειάζεται να υποφέρεις για να γίνεις σκεπτόμενος ούτε να περάσεις άθλια για να ωριμάσεις. Θα προτιμούσα να είχα μια μάνα υγιή, σαφώς.

Σε ποιo βαθμό όμως μπορείς να πειράξεις πράγματα στη ζωή σου και να αφήσουν ανέγγιχτα άλλα κομμάτια της ζωής σου τα οποία είναι σημαντικά; Κάπως έτσι το σκεφτόμουνα.

Ειλικρινά αν μπορούσα να είχα ζήσει μια παιδική ηλικία και μια εφηβεία χωρίς το άγχος του πότε η Κατερίνα θα τα καταφέρει με τα χάπια γιατί έκανε πολλές απόπειρες η μάνα μου… Όταν αυτοκτόνησε δεν ήταν η πρώτη της απόπειρα, ήταν η δέκατη πέμπτη απόπειρά της. Θα αντάλλασσα όλα μου τα βιβλία ώστε αυτή η τόσο υπέροχη γυναίκα, η τόσο αγαπησιάρα, αντί να πεθάνει στα 49 της, να ζει ακόμα και να μπορεί να είναι ένας άνθρωπος πιο λειτουργικός, ευτυχισμένος. Δεν ξέρω αν αυτό με έκανε συγγραφέα αλλά να το χέσω.

Αναφέρεις στο βιβλίο σου μια πρόταση: «Δεν υπάρχει πιο αυτοκαταστροφική δύναμη από τον έρωτα». Αυτό είναι και το πώς βλέπεις τον έρωτα και στην πραγματική ζωή;

Ο έρωτας πολλές φορές σε εξωθεί σε επιλογές οι οποίες είναι αυτοκαταστροφικές από την άποψη ότι σε εκθέτουν σε πολύ μεγάλο κίνδυνο είτε μιλάμε για σεξ χωρίς προφυλάξεις είτε μιλάμε για αυτό που έπαθε ο Τσοχατζόπουλος. Ο οποίος ουσιαστικά δεν τον έκανε ο έρωτας να φάει όσα έφαγε, σε πολύ μεγάλο βαθμό πιστεύω ότι αν δεν είχε κάνει όλο αυτό το πατιρντί τότε με το γάμο του στο Four Seasons στο Παρίσι μπορεί να ήταν πολύ διαφορετική η πορεία των πραγμάτων. Δείτε τι έπαθε ο Αντρέας από τον έρωτα τον πολύ. Είναι το ότι κανείς δεν ερωτεύεται, όλοι χαζοερωτευόμαστε. Οπότε στο πλαίσιο αυτής της χαζομάρας, εντός και εκτός εισαγωγικών, μπορεί να κάνεις πολλές μαλακίες.

Αλλά αξίζει.

Μέχρι ένα σημείο, δεν είναι το υπέρτατο αγαθό. Μπορεί να ερωτευτείς εκατόν πενήντα χιλιάδες φορές στη ζωή σου, είναι πάρα πολύ εύκολο.

Τι θα έλεγες ότι απολαμβάνεις πιο πολύ στη ζωή σου αυτή τη στιγμή έτσι όπως έχει διαμορφωθεί τώρα;

Αυτό που απολαμβάνω σε αυτή τη φάση είναι ότι παρόλο που φίλος μου είναι ένας από τους εκατοντάδες χιλιάδες απολυμένους άνεργους δικηγόρους – η δικηγορία έχει φάει ένα χτύπημα απίστευτο τα τελευταία χρόνια τόσο οι ιδιώτες όσο και οι…. (του δημοσίου αλλά δεν το ολοκληρώνει εδώ ο Αύγουστος). Αλλά επειδή ουδέν κακόν αμιγές καλού, αυτό που απολαμβάνω τρομερά είναι ακριβώς επειδή δεν δουλεύει σε αυτή τη φάση, είμαστε στο σπίτι μαζί συνέχεια, τον έχω μαζί μου όλη μέρα. Τώρα δεν ανέβηκε Θεσσαλονίκη γιατί προέκυψε κάποια δουλειά κάτω και έπρεπε να κάτσει, οπότε και εγώ φεύγω άρον άρον αύριο.

Φαίνεται πάντως ότι ο έρωτας παίζει αρκετά μεγάλο ρόλο στη ζωή σου, του αφιερώνεις τα βιβλία σου..

Αυτό μπορείς να το πεις έρωτα αλλά είναι μια αγάπη τόσο βαθιά, τόσο παλιά που πλέον δεν υπάρχουν διακριτά όρια στο τι αντιλαμβάνομαι ως εαυτό μου και τι ως Τάσο. Με τα χρόνια έχουμε καταλήξει να μοιάζουμε κιόλας όπως μοιάζουν οι άνθρωποι που ζούνε μαζί. Είμαστε και κολλητοί, άλλα ζευγάρια δεν λειτουργούν έτσι θυμάμαι για παράδειγμα όταν ο Τάσος ήταν ανάμεσα σε δύο δουλειές, μια διετία είχαμε περάσει έτσι, και εγώ δεν είχα μεταφράσεις ιδιαίτερα. Παρόλο που ήμασταν τελείως άφραγκοι ήμασταν 24/7 μαζί. Για πολλούς αυτό είναι εφιαλτικό, το να είναι ακόμη και με τον άνθρωπο που αγαπάνε κάθε μέρα, όλη μέρα μαζί τους φαίνεται λίγο «θα αρχίσω να ορμάω στους τοίχους». Για μένα όμως ήταν η καλύτερη φάση και ας μην είχαμε ούτε να φάμε.

Βρίζεις;

Πάρα πολύ. Καταβάλλω φιλότιμες προσπάθειες αυτολογοκρισίας. Και αυτό είναι κάτι που έχω προσπαθήσει να ελέγξω με τα χρόνια όχι γιατί προσβλήθηκε κάποιος… δηλαδή μου φαίνεται φαιδρό το να προσβάλλεσαι από μια βρισιά, αλλά γιατί είναι λίγο ενδεικτικό λεξιπενίας (γέλια). Αλλά το μπινελίκι το έχω στο αίμα μου. Δεν μπορώ να γράψω ή να μιλήσω χωρίς να βρίσω.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Αλεξία Τζιώγα, Nick Pasx

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗ: Νίκος Πρίπορας