Λόγος + Τέχνη

Πώς νιώθετε τώρα που ολοκληρώθηκε η δεύτερη και επιτυχημένη τριλογία σας «Τα Παλιά Ασήμια»; Περιμένατε τόσο θερμή ανταπόκριση από το κοινό σας; 
Αισθάνομαι καταρχήν ευλογημένη γιατί ευτύχησα να την ολοκληρώσω. Ξέρετε, όταν ξεκινάς να γράφεις ένα τόσο μεγάλο έργο ποτέ δεν ξέρεις αν θα είσαι υγιής, αν θα έχεις έμπνευση, διάθεση, ηρεμία και τόσα άλλα που απαιτούνται για να το τελειώσεις.
Κατά δεύτερο, αισθάνομαι και χαρούμενη που οι αναγνώστες το αγάπησαν όσο και εγώ.
Ναι, περίμενα πως θα υπήρχε ανταπόκριση γιατί έβαλα όλη μου την ψυχή μέσα και όλες μου τις αλήθειες και ο κόσμος αισθάνεται τα αληθινά πράγματα και τα αγκαλιάζει. 

Ποια είναι τα βασικά σημεία που κατά τη γνώμη σας χαρακτηρίζουν την τριλογία; 
Η τριλογία «Τα Παλιά Ασήμια» είναι ένα τρίπτυχο για

• έναν τόπο
• ένα ιστορικό γεγονός
• έναν αλησμόνητο έρωτα

Τα βασικά σημεία λοιπόν της ιστορίας είναι η μαγική Καππαδοκία και οι άνθρωποί της, τα ταραγμένα χρόνια της Μικράς Ασίας, αλλά και της Ελλάδας, από το 1920 μέχρι το 1925 (κυρίως) και ο μεγαλειώδης έρωτας της Σεβαστής Χατζηαβράμογλου, της αρχόντισσας από την Καισάρεια με τον Έλμερ Αλεξάντερ Κάρτερ, τον προτεστάντη Αμερικανό καθηγητή. 

Διαβάζοντας την τριλογία, ο αναγνώστης ταξιδεύει στην Καππαδοκία, σε μια χώρα σχετικά άγνωστη στους Έλληνες, μαθαίνει για θρύλους της Ανατολής και έρχεται αντιμέτωπος με μια σημαντική πτυχή της ελληνικής ιστορίας, την ανταλλαγή των πληθυσμών κατά την περίοδο 1923-24 και με πτυχές της ζωής τόσο των προσφύγων που ήρθαν όσο και αυτών που έφυγαν. Μπορείτε να μας μιλήσετε για τις δυσκολίες της έρευνας που ενέχει ένα τέτοιο μυθιστορηματικό εγχείρημα;
Δυσκολίες δεν έχει, αρκεί να αποφασίσεις πως θα ασχοληθείς σοβαρά και θα «σηκώσεις τα μανίκια» για να δουλέψεις σκληρά. Για να γράψω «Τα Παλιά Ασήμια», μελέτησα συνολικά από τον Ιούνιο του 2011 μέχρι τον Αύγουστο του 2015. Ερεύνησα και διάβασα ατέλειωτες ώρες, επισκέφθηκα τρεις φορές την Καππαδοκία και πολλά καππαδοκικά χωριά στην Ελλάδα, μουσεία μικρασιατικού πολιτισμού και λαογραφικά μουσεία, συνομίλησα με απογόνους Καππαδοκών που όλοι είχαν κάτι να μου πούνε, ένα λιθαράκι να συμπληρώσουν στο οικοδόμημα που επιχείρησα να στήσω.

Πραγματευόμενη το θέμα των προσφύγων τότε, πώς νιώθετε απέναντι στο δύσκολο και επίπονο ζήτημα των προσφύγων που καταφεύγουν στην Ελλάδα σήμερα; Θα μπορούσατε να κάνετε κάποιον παραλληλισμό;
Δυστυχώς, όταν ξεκίνησα να γράφω αυτά τα βιβλία ούτε και μπορούσα ποτέ να φανταστώ πως θα ήταν τόσο επίκαιρα με το θέμα του πολέμου, του ξεριζωμού και της προσφυγιάς.
Η κεντρική ηρωίδα των Παλιών Ασημιών αλλά και όλα τα άλλα πρόσωπα βιώνουν τις συνέπειες ενός πολέμου που ποτέ δεν ξεκίνησαν αυτοί.
Όπως με την τριλογία, έτσι και στη ζωή, στέλνω το μήνυμα πως κανείς άνθρωπος δεν φεύγει από τον τόπο του, αν δεν κινδυνεύει η ζωή του και πως ο καθένας έχει δικαίωμα να απαιτήσει μια καλύτερη ζωή. 

Πώς θα συστήνατε τον συγγραφικό σας εαυτό σε έναν αναγνώστη που δεν έχει προηγούμενη επαφή με το έργο σας;
Σαν μία συγγραφέα που, από βιβλίο σε βιβλίο, βάζει πολύ ψηλά τον λογοτεχνικό της πήχη και προσπαθεί κάθε φορά να τον ξεπεράσει. 

Πόσο δύσκολη είναι η επιτυχημένη ολοκλήρωση μιας τριλογίας σε σύγκριση με ένα μεμονωμένο βιβλίο, δεδομένου ότι μιλάμε –στη συγκεκριμένη περίπτωση– για ένα έργο συνολικής έκτασης περίπου 2.000 σελίδων;
Σε μια τριλογία, ανταγωνιστής του έργου σου είναι το ίδιο σου το έργο. Κάθε βιβλίο πρέπει να είναι καλύτερο από το προηγούμενο, αντιλαμβάνεστε πως το τρίτο θα πρέπει να ξεπερνάει τα άλλα δύο, να μην κάνει τον αναγνώστη –ούτε μία στιγμή!– να βαρεθεί, να μην έχει ανούσιες επαναλήψεις και να καταφέρει να συνδέσει και να συνθέσει όσα έχεις αναφέρει από την αρχή της ιστορίας.
Αυτή είναι η δυσκολία ενός τέτοιου έργου, αυτή όμως είναι και η γοητεία του. 

Ξεκινήσατε μια περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, στις 1/12, με αφετηρία τη γενέτειρά σας, τη Θεσσαλονίκη, με σκοπό να βρεθείτε κοντά στους αναγνώστες σας και να συζητήσετε για το έργο σας. Ποιες ήταν οι πρώτες εντυπώσεις σας; Ποιες είναι οι προσδοκίες ενός συγγραφέα για μια περιοδεία;
Όπου έχω πάει μέχρι στιγμής συναντώ και συνομιλώ με ενθουσιασμένους αναγνώστες. Αν και η περιοδεία είναι πολύ κουραστική, οι συναντήσεις αυτές είναι πολύ σπουδαίο και αποτελεσματικό αναβολικό. Ντοπάρομαι κανονικά και προχωράω. Οι προσδοκίες μου… Να γνωρίσω όσο πιο πολλούς αναγνώστες γίνεται. 

Επιθυμούσατε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή από μικρή ηλικία; Ποια ήταν εκείνη η στιγμή που σας ώθησε να γράψετε το πρώτο σας βιβλίο «Το Μέλι το Θαλασσινό» και ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που συναντήσατε στις αρχές της λογοτεχνικής σας πορείας; Πόσο εξωπραγματικό σάς φαντάζει τώρα το γεγονός ότι ύστερα από επτά χρόνια έχετε ολοκληρώσει πέντε έργα συμπεριλαμβανομένων των δύο τριλογιών που σημειώνουν μεγάλη επιτυχία;
Έχουν περάσει επτά χρόνια από τη στιγμή που εκδόθηκε το πρώτο μου βιβλίο «Το Μέλι το Θαλασσινό».
Το πότε όμως εκδίδεται ένα βιβλίο, ασφαλώς και δεν συμπίπτει με το πότε γράφτηκε. Και κανείς δεν ξέρει πόσα βιβλία έχει έτοιμα προς έκδοση…
Όχι, δεν σκέφτηκα ποτέ πως θα έγραφα βιβλία αν και λάτρευα από παιδί τη λογοτεχνία και ήμουν πάντα, όπως και σήμερα, με ένα βιβλίο στο χέρι. Κάποια στιγμή ήρθε το πλήρωμα του χρόνου καθώς φαίνεται και, χωρίς προηγούμενη σκέψη, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς στην ουσία να ξέρω τι κάνω, κάθισα μπροστά σε έναν υπολογιστή και άρχισα να γράφω. Αυτό ήταν «Το Μέλι το Θαλασσινό».
Από εκείνη τη στιγμή μέχρι σήμερα γράφω χωρίς να σταματήσω ούτε μία μέρα. 

Πόσο σας επηρεάζουν οι εκάστοτε κριτικές; Σας ενδιαφέρει περισσότερο η γνώμη του κοινού ή των ατόμων από τον χώρο της λογοτεχνίας;
Με ενδιαφέρουν όλες οι γνώμες, ανεξαιρέτως. 

Έχετε ήδη ξεκινήσει να ασχολείστε με το επόμενο μυθιστόρημα; Εάν ναι, θα θέλατε να μας αποκαλύψετε κάποιες πληροφορίες για το θέμα του;
Ναι, έχω ξεκινήσει εδώ και κάμποσο καιρό για να θεραπευτώ από το κενό που άφησαν πίσω τους «Τα Παλιά Ασήμια».
Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι, αν με βοηθήσει η Μούσα, ονειρεύομαι να γράψω ένα μυθιστόρημα πραγματικά μαγικό…

*Περισσότερες πληροφορίες για την τριλογία «Τα Παλιά Ασήμια» και τη Μαίρη Κόντζογλου μπορείτε να δείτε εδώ.

Συνέντευξη: Ελένη Μαρκ