Βιβλιοθήκη

Ανέτρεξε γρήγορα στις φωτογραφίες από τα πρόσφατα, φριχτά γεγονότα στην περιοχή γύρω από τη Βαλένθια. Το σημείωμα μου ψιθύρισε μια υποψία, την ίδια είχα και εγώ. Μήπως καμιά φορά τα βιβλία γράφουν άθελά τους όλη την αλήθεια; Λες μες στις σελίδες τους να μπορεί κανείς να ανακαλύψει μια εικόνα του μέλλοντός μας; Σίγουρα, θα το μπορεί. Και τέλος μήπως τα μυθιστορήματα με τις παράξενες ιστορίες τους να’ναι κάτι σαν τα αλμανάκ που καταγράφουν ένα σωρό στοιχεία που ίσως κανείς και ποτέ να μην χρειαστεί; Το σημείωμα έκανε έναν χαρακτηριστικό μορφασμό ολοκληρωτικής άγνοιας και παντού παιάνισε εκείνο το «όπου Θεός βούλεται νικάται φύσεως τάξις».  

Ίσως τέλος πάντων ορισμένες από αυτές τις ερωτήσεις και εκείνες που θέτει η υπέροχη ιστορία της Αγγελικής Δαρλάση να μπορούν να απαντηθούν «Με κλειστά τα μάτια». Έτσι όπως τιτλοφορείται η έκδοση του Μεταιχμίου που συνθέτει ένα μοντέρνο παραμύθι με παιδιά και βλέμματα και τούτο τον εξωφρενικό ρυθμό των πραγμάτων. Μια ιστορία που ξετυλίγεται με βλέμμα και βήμα πυκνό, υπακούοντας στην παιδική καρδιά που δεν είναι άλλο από την πιο βαθιά συνείδηση, αυτήν που δεν μπορεί κανείς να εξαπατήσει, που δεν ψεύδεται. Παιδιά με «τις κιθάρες τους ανοιχτές», έτσι όπως το’γραψε ο Λόρκα για να περιγράψει τις φιλόξενες καρδιές. Και «ένας συνταξιούχος ντετέκτιβ, η ιδιοκτήτρια ενός καφενείου συμπόνοιας, μια γυναίκα που ισχυρίζεται ότι ως παιδί είχε συναντήσει έναν άγγελο, ένας γέρος και ο χήνος του είναι κάποιοι από τους μεγάλους που θα βοηθήσουν τα δυο παιδιά στη λύση του μυστηρίου».

Το σημείωμα με επαναφέρει στην τάξη. Μερικές φορές γίνεται ιδιαίτερα αυστηρό και απαιτητικό αν πάω να παραλείψω το παραμικρό. Τότε μου τραβάει το μανίκι, χάνω τον ειρμό μου, στέκω μια στιγμή να ακούσω όλα όσα μου λέει και ξαναπιάνω το μίτο των πραγμάτων. Παρ’όλίγο λοιπόν, να λησμονήσω να σταθώ μια στιγμή στο «καφενείο της συμπόνοιας» που θα’ταν τόσο σημαντικό αν υπήρχε στα αλήθεια. Αν μπορούσε που λένε, κάποιος να μπει στο μαγαζί και να παραγγείλει ολίγη συμπόνοια, με ή χωρίς μεζέ. Τι καλά που θα’ταν για τόσες χιλιάδες ανθρώπων αν υπήρχε η δυνατότητα να αγοράσουν λίγη συμπόνοια στο παλιό καφενεδάκι που δεν αφήνει κανέναν παραπονεμένο.

Ο κόσμος, τότε, αυτός που ονειρεύεται η κυρία Δαρλάση, για τον Ντόντο και την Λου και τον Άλεξ θα μπορούσε να υπάρχει στα αλήθεια και οι άνθρωποι θα μπορούσαν να γνωρίζονται και να αγαπιούνται ακόμη και «Με κλειστά τα μάτια». Βλέπετε  πίσω από το σφραγισμένα βλέμματα κοιμάται τ’όνειρο που μπορεί και γεννά την άλλη πλευρά του φεγγαριού, εκείνη τη φανταστική που μόνο μια λογοτεχνία προσανατολισμένη στην παιδική καρδιά μπορεί να θεμελιώσει. Σε τούτο το σημείο – εγώ, αυτή τη φορά και όχι το σημείωμα – οφείλω να πως δυο λόγια για την λογοτεχνία που έχει για δέκτες της τις τρυφερές, παιδικές ψυχές. Οφείλω, για την ακρίβεια, να επισημάνω πως χρειάζεται θάρρος και μια αθώα καρδιά για να ζωντανέψεις έναν κόσμο. Όταν όλα κρέμονται από μια κλωστή και όταν ο άνεμος στους δρόμους κουβαλάει την αγωνία, ένα παιδικό βιβλίο διαθέτει το σπάνιο χάρισμα να κινεί δυνάμεις πνευματικές και ξεχασμένες. Και να φέρνει στο φως εκείνη την υποθαλάσσια σκιά που νομίζαμε για πάντα χαμένη. Τι σοφούς και τι θαρραλέους θα βρείτε μες στις σελίδες τους και τι ιστορίες που ξέρουν το μυστικό ξόρκι για να μην γερνούν ποτέ. Είναι εκείνες που εξασκούν τη «μεγαλύτερη γητειά από την ανιδιοτελή προσφορά σε όσους την έχουν ανάγκη», γράφει η βραβευμένη από τον Κύκλο του Παιδικού βιβλίου, συγγραφέας. Το θέατρο και η διδασκαλία της δημιουργικής γραφής πλαισιώνουν το έργο της Αθηναίας δημιουργού. Μα τώρα όλη τη σημασία την κατέχει ο Ντόντο, η Λου, ο Άλεξ.

Τούτη εδώ η έκδοση μας διδάσκει λοιπόν τι σημαίνει πίστη, τι σημαίνει εμπιστοσύνη και όχι πεποίθηση. Μας δείχνει μια λογοτεχνία, όχι λιγότερο πραγματική από την πραγματικότητα, μα προικισμένη με απροσπέλαστη παιδικότητα. Μια ιστορία που δεν την φοβίζει η λογική του κόσμου, αφού εντός του περιέχει κάτι ανυπολόγιστα ισχυρό.

«Με τα μάτια κλειστά», λοιπόν. Ένα αφήγημα για όλα όσα δεν είμαστε, για όλα όσα θα έπρεπε να είμαστε. Για «το πιτσιρίκι εκείνο το έτοιμο από καιρό για να μας καθοδηγήσει μες στον λαβύρινθο μιας ιστορίας». Για το πιτσιρίκι που μπορεί να μας σώσει, λέει από τον βέβαιο πνιγμό μιας σκληρής ενηλικίωσης.