Βιβλιοθήκη

Ο «Άντερς ο φονιάς και οι φίλοι του» είναι το τρίτο, σε σειρά, βιβλίο του Σκανδιναβού συγγραφέα Jonas Jonasson και κινείται σε παρόμοιους κωμικούς ρυθμούς με τα δύο προηγούμενα. Μόνο που αυτή τη φορά ο συγγραφέας ξεπερνά τον εαυτό του με μια εξαιρετικά ευρηματική ιστορία και μια αφοπλιστικά χιουμοριστική πλοκή.

Βρισκόμαστε στη σύγχρονη Σουηδία, συγκεκριμένα στη Στοκχόλμη και οι πρωταγωνιστές μας είναι τρία πρόσωπα εντελώς ετερόκλητα, αρκετά περιθωριακά, όχι ακριβώς αρεστά από την κοινωνία και σίγουρα όχι νομοταγείς πολίτες: ο πρώτος είναι ο Περ Πέρσον, ο ρεσεψιονίστ ενός ξενοδοχείου της κακιάς ώρας, εγγονός πρώην εκατομυριούχου που μισεί τον κόσμο για ό,τι του συμβαίνει, ο οποίος, παρ’ όλα αυτά, έχει συμβιβαστεί με την τωρινή του δουλειά και τη μιζέρια που τον περιστοιχίζει· η δεύτερη ηρωίδα είναι μια πρώην ιερέας, πρόσφατα αποπεμφθείσα από τους κόλπους της εκκλησίας, άθεη στην πραγματικότητα, που μισεί τον κόσμο, γιατί ο πατέρας της την ανάγκασε να ακολουθήσει συγκεκριμένα μονοπάτια· και τρίτος πρωταγωνιστής; Μα φυσικά ο Άντερς ο φονιάς που έχει μόλις αποφυλακιστεί. 

Αυτή η αναπάντεχη τριάδα μέσα από περίεργες συγκυρίες και απίθανες συμπτώσεις θα ενωθεί για να υλοποιήσει μια επιχειρηματική, πολύ κερδοφόρα, σύλληψη. Στο πρόσωπο του δολοφόνου Άντερς οι έτεροι δύο ήρωές μας θα σκαρφιστούν μια επιχείρηση εκμεταλλευόμενοι τη λατρεία των ΜΜΕ για κιτρινισμό και σκάνδαλα. Η ιερέας και ο ρεσεψιονίστας αναλαμβάνουν το συντονισμό των κινήσεων του Άντερς και φυσικά τις δημόσιες σχέσεις που είναι το κλειδί στην εμπορική τους επιτυχία. Όλα βαίνουν καλώς, ως τη στιγμή που ο πρώην δολοφόνος αρχίζει να δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για θέματα θρησκείας, με αποτέλεσμα η συναναστροφή του με την πρώην ιερέα να τον επηρεάσει καταλυτικά και να στραφεί στα διδάγματα του Ιησού. Τότε, οι εγκέφαλοι του σχεδίου αλλάζουν στρατηγική αποφασίζοντας να εκμεταλλευτούν τη δύναμη της πίστης του Άντερς, ώστε να συνεχίσουν την κερδοφόρα επιχείρηση.

Μέσα από αυτή τη χιουμοριστική ιστορία με τις υπερβολές ή τα παράδοξά της, που απέχει προφανώς από ο,τιδήποτε ρεαλιστικό, ο συγγραφέας σατιρίζει την Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία και την κοινωνία εν γένει της Σουηδίας που φημίζεται για την άψογη λειτουργία της, φέρνοντας στο προσκήνιο προβλήματα, φοβίες και προκαταλήψεις που ακόμη ταλανίζουν τη σκανδιναβική κοινωνία. Το λεξιλόγιο όσο και το ύφος του, σύγχρονο και παιχνιδιάρικο, δημιουργούν ένα κλίμα ευχάριστο και απολαυστικό για τον αναγνώστη, χωρίς την παραμικρή υποψία προσβολής ή χλευασμού. Ακόμη και οι βίαιες σκηνές που εκτυλίσσονται σε ορισμένα επεισόδια του μυθιστορήματος δεν ενοχλούν και εντάσσονται με αρμονία στη γενικότερη πλοκή του βιβλίου.

Οι ήρωες του Jonasson κατορθώνουν και γίνονται συμπαθείς παρόλο που ανήκουν σε περιθωριακές ομάδες και μπορούν κάλλιστα να θεωρηθούν ως αντι-ήρωες. Προβάλλεται η ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα τους και ο τρόπος σκέψης τους, μαζί με τις αστοχίες, τα λάθη και τις γκάφες τους. Το πνευματώδες χιούμορ και οι έξυπνες ατάκες καθιστούν το μυθιστόρημα απολαυστικό.

Τέλος, οι μακροσκελείς και αναπάντεχοι τίτλοι των βιβλίων του Jonasson δεν μπορούν να μείνουν άνευ σχολιασμού, αφού ξαφνιάζουν, εκπλήσσουν και εξάπτουν την περιέργεια του αναγνώστη. Ο Jonasson μετά την τεράστια επιτυχία που έκανε με τον «Εκατοντάχρονο που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε» (του οποίου η ιστορία μεταφέρθηκε και στην μεγάλη οθόνη) και την «Αναλφάβητη που ήξερε να μετράει» επιστρέφει με έναν άλλου είδους πρωταγωνιστή, αυτή τη φορά, έναν πρώην δολοφόνο.