Άλλαι Τέχναι

Ας δούμε για αρχή ποιος ήταν ο Bresson. Γεννήθηκε κοντά στο Παρίσι το 1908 και πέθανε το 2004. Ήταν μέλος μιας εκ των πλουσιότερων οικογενειών της Γαλλίας και σπούδασε ζωγραφική. Με τη φωτογραφία άρχισε να ασχολείται από το 1930 και μετά.

Επισκέφθηκε την Ισπανία το 1937, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου και τρία χρόνια αργότερα συνελήφθη από τους Γερμανούς. Κατάφερε να δραπετεύσει το 1943, επέστρεψε στη Γαλλία και έγινε μέλος της αντίστασης, συμμετέχοντας σε φωτογραφικά επιτελεία καταγραφής της κατοχικής ζωής στη Γαλλία.

Μετά την γερμανική κατοχή, επισκέφθηκε τις Η.Π.Α, όπου παρουσίασε μια έκθεση του στο ΜΟΜΑ και στη συνέχεια, ίδρυσε το 1947 μαζί με τους Ρ. Κάπα και Ντ. Σέϊμουρ, το γνωστό σε όλους φωτογραφικό πρακτορείο Μagnum.

Ο Bresson θεωρήθηκε από τους συναδέλφους του, ως ο γεννήτορας του φωτογραφικού ρεπορτάζ μιας και ο ίδιος βρισκόταν πάντα στην κατάλληλη θέση την κατάλληλη στιγμή καταγράφοντας μοναδικά στιγμιότυπα. Όταν το ίδιο συμβαίνει σε μένα, συνήθως μόλις έχει τελειώσει η μπαταρία της φωτογραφικής μηχανής.

O Bresson ήταν ένας ποιητής χωρίς μελάνι και χαρτί. Με μια Leica, ένα ασπρόμαυρο 36αρι φιλμ και χωρίς τα εφέ που είχε τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει στην εποχή του (κροπάρισμα, ρετούς κλπ.), κατάφερνε να δίνει μια ποιητική χροιά στις εικόνες του με ήρωες κυρίως τον άγνωστο και ανώνυμο κόσμο που συναντούσε στο δρόμο.

Τα έργα του είναι για μένα, φαντάζομαι και για εσάς, μοναδικά. Δεν ξέρω κατά πόσο συμφωνείτε, αλλά μπορείς να τα κοιτάς για ώρες. Να τα κοιτάς και να σκέφτεσαι αν κρύβουν κάποιο μυστικό, να φαντάζεσαι την ιστορία πριν και μετά το κλικ.

Για παράδειγμα στη φωτογραφία του, «Πίσω από τον σταθμό του Saint-Lazare» Παρίσι -1932, ο Bresson κατορθώνει να παγώσει μια εκπληκτική στιγμή στο χρόνο. Ένας άγνωστος άνδρας τρέχει και για ένα δευτερόλεπτο βρίσκεται αιωρούμενος πάνω από τα νερά. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή του κλικ, ο Bresson καταγράφει την απόλυτη ηρεμία και γαλήνη, κλάσματα δευτερολέπτου πριν ο άνδρας αυτός πέσει στα νερά, διαταράσσοντάς τα.

Η φωτογραφία του σε κάνει να νιώθεις παράλληλα την ηρεμία εκείνης της στιγμής και την ένταση που πρόκειται να ακολουθήσει. Πόσοι άραγε φωτογράφοι δεν έχουν προσπαθήσει να καταγράψουν κάτι ανάλογο, επηρεασμένοι και μόνο από αυτή την εικόνα; Πόσοι δεν έχουν αναζητήσει αυτή τη μοναδική ένταση που αποτυπώνεται σε κάθε φωτογραφία του Bresson, που λόγω της οποίας, κάθε φορά που αντικρίζεις τα έργα του, να αποτελεί μια μοναδική εμπειρία.

Ο Βresson σε όλες του τις φωτογραφίες διατηρεί και αναζητεί μια ισορροπία. Η σκιά, το φώς και η αντίληψή του ως φωτογράφος, τον βοήθησαν να πάρει απλές καθημερινές στιγμές και να τις μετουσιώσει σε κάτι άλλο, κάτι μαγικό. Όχι απλά τέχνη… αλλά κάτι παραπάνω. Λες και ήταν όλα έτσι επίτηδες στημένα για το γύρισμα μιας ταινίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος έλεγε «Αισθάνομαι πως όλος ο κόσμος είναι μια παράσταση που δίνεται προς τιμήν μου, και εγώ είμαι ο μοναδικός θεατής αυτής της παράστασης»

Ευχαριστούμε κύριε Bresson, που δείξατε και σε μας ένας μέρος αυτής της παράστασης.