Ο ταλαντούχος Philip Kerr
H συνταγή του Κερ είναι απλή και ίσως εκεί οφείλει την επιτυχία του: Συνδυάζει τη νουάρ λογοτεχνία με ιστορικά γεγονότα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όπως τα βιώνει ο ήρωας των βιβλίων του, ο δαιμόνιος πρώην αστυνομικός-ντετέκτιβ Μπέρνι Γκούντερ.
Η γραφή δεν διεκδικεί υψηλές δάφνες λογοτεχνίας – και γιατί να το κάνει άλλωστε; Είναι όμως άμεση, παραστατική, υποβλητική, εμπλουτίζοντας την πλοκή με πραγματικά ιστορικά γεγονότα, λίγο love story και να, έχεις 500 σελίδες μπροστά σου, τις οποίες κυριολεκτικά «ρουφάς» για να φτάσεις στο τέλος.
Τον Κερ ΔΕΝ τον βαριέσαι. Και αυτό είναι προσόν για έναν συγγραφέα.
Στο δια ταύτα λοιπόν. Η αρχή του βιβλίου μας μεταφέρει στο Μπουένος Άιρες του 1950 όπου καταφτάνει -με ψευδώνυμο- ο Μπέρνι Γκούντερ, συντροφιά με τον Άντολφ Άιχμαν (ιστορικό πρόσωπο, εγκληματίας των ΕΣ ΕΣ).
Ο πόλεμος έχει τελειώσει, η Ευρώπη έχει χωριστεί σε ανατολικό και δυτικό μπλοκ και χιλιάδες Ναζί που κατάφεραν να διαφύγουν της σύλληψης, φτάνουν στην Αργεντινή για ν' αρχίσουν μια νέα ζωή.
Αναφερόμαστε βέβαια στην Αργεντινή του Περόν και της Εβίτας, στη χώρα της μιλόνγκα και της μπριζόλας, στη χώρα που συνδυάζει τον αμύθητο πλούτο με την απόλυτη ένδεια. Και ναι, εδώ βγάζω το καπέλο στον Κερ, γιατί ξέρει να σχηματοποιεί εικόνες και να στις βάζει στο μυαλό την ώρα που διαβάζεις. Καταφέρνει να σε κάνει κοινωνό της εποχής που περιγράφει μέσα απ' την καθημερινότητα των πραγμάτων.
Στο Μπουένος Άιρες, ο Γκούντερ θα συναντήσει έναν παλιό θαυμαστή του που τυγχάνει να είναι ο υπεύθυνος της κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών της χώρας. Ο Μονταλμπάν παίρνει τον Γκούντερ υπό την προστασία του και του ζητά ν' ασχοληθεί με την εξαφάνιση ενός κοριτσιού που τυγχάνει να είναι κόρη ενός σπουδαίου τραπεζίτη, γερμανικής καταγωγής.
Αυτό θα είναι η αφορμή, ώστε να κυλήσουν οι υπόλοιπες 450 σελίδες μέσα σ' ένα πλαίσιο ανατροπών, ιστορικής μνήμης και αναδρομών στο Βερολίνο του 1932, στις τελευταίες μέρες της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, όταν ο Γκούντερ -ως αστυνομικός στη βερολινέζικη αστυνομία τότε- είχε κληθεί να ανακαλύψει τον δολοφόνο δύο κοριτσιών, πράγμα που δεν κατάφερε ποτέ, μιας και η άνοδος των Ναζί στην εξουσία οδήγησε στην αποπομπή του απ' την αστυνομία. Και σαφώς υπάρχει σύνδεση μεταξύ των δολοφονιών εκείνων με την κατάσταση που θα κληθεί να διαχειριστεί ο Γκούντερ στο Μπουένος Άιρες.
Καθώς το κουβάρι της υπόθεσης ξετυλίγεται, τίποτε δεν μοιάζει να είναι όπως φαίνεται. Ο Γκούντερ θα βρεθεί στη δίνη των αποκαλύψεων που αφορούν στην τύχη 200.000 Εβραίων που κατέφυγαν στην Αργεντινή πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά και της αντιμετώπισής τους απ' την κυβέρνηση της χώρας, θα αναγκαστεί να συμμετέχει σ' ένα παιχνίδι θησαυρού που αφορά στην τύχη του χρυσού των Ναζί, ο οποίος μετά τον πόλεμο αναζητά… ιδιοκτήτη και όλα αυτά ενώ βρίσκεται εγκλωβισμένος σε μιαν άγνωστη χώρα, περιτριγυρισμένος από πρώην εγκληματίες ΕΣ ΕΣ, αλλά και απ' τα καλόπαιδα του Περόν.
Χορταστικό ε;
«Το Μπουένος Άιρες μοιάζει να ξεπήδησε μέσα απ' τη Μέρα της Κρίσης», θα πει στον Γκούντερ μια πόρνη σ' ένα καταγώγιο της πόλης…
Και μάλλον είχε δίκιο.
ΦΛΟΓΑ ΠΟΥ ΣΙΓΟΚΑΙΕΙ
του Φίλιπ Κερ
σελ. 503 – εκδ. Κέδρος
μτφ. Γιώργος Κυριαζής