Άλλαι Τέχναι

Από τη συστηματική διατύπωσή της για πρώτη φορά, το 1859, η εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου προξένησε αντιδράσεις. Μόλις το 1950, διακηρύχθηκε η συμβατότητά της με τη χριστιανική δογματική από το Βατικανό -μετά από μακρά περίοδο πολεμικών εντός και εκτός της καθολικής κοινότητας-, ενώ στη διάρκεια του εικοστού αιώνα έμελλε να επιβληθεί ως κυρίαρχο υπόδειγμα στο πεδίο της εξελικτικής βιολογίας, με τις αναμενόμενες τροποποιήσεις και βελτιώσεις, αλλά δεν σταμάτησε να αμφισβητείται. Φονταμενταλιστές χριστιανοί στις ΗΠΑ ζήτησαν την αντικατάσταση της από τη θεωρία του Ευφυούς Σχεδίου, ενώ στη δεκαετία του 1970 γεννήθηκε η πρώτη και μεγαλύτερη ουφολογική σέχτα του κόσμου, εκείνη των ραελιστών. Φανταστείτε, ότι το ανθρώπινο γένος, ή τουλάχιστον ένα τμήμα του, κατάγεται από μια εξωγήινη φυλή, προηγμένη τεχνολογικά, η οποία ζούσε προηγουμένως στη Γη και την εγκατέλειψε προς αναζήτηση πόρων, ή απλώς την επισκέφθηκε αλλούθεν για αποικιακούς σκοπούς, σπέρνοντας απογόνους που θα αποτελούσαν τη γνώριμη σε μας ανθρωπότητα. Είναι με τη σοβαρή εκδοχή αυτού του σεναρίου περί «απαρχών» στο χρόνο, που καταπιάνεται η ταινία επιστημονικής φαντασίας του Ridley Scott.

Στα τέλη του εικοστού πρώτου αιώνα, ένα ζευγάρι αρχαιολόγων οδηγείται έπειτα από μακροχρόνια έρευνα στην ανακάλυψη και κατόπιν συγκέντρωση επαρκών ενδείξεων, ότι το ανθρώπινο γένος κατάγεται από κάποιον εξωγήινο πολιτισμό, προερχόμενο από έναν μακρινό πλανήτη. Τα μέλη αυτού του πολιτισμού που είχε αποικήσει τη γη στο παρελθόν αποκαλούνται «Mηχανικοί» από τους αρχαιoλόγους (σε μια περισσότερο θρησκευτικά φορτισμένη, αλλά και αποκαλυπτική, ονοματοδοσία, καλούνται «Ελωχίμ» εντός του ραελιανού πλαισίου). Έτσι αρχίζει η αναζήτηση των ριζών, καθώς οι καθηγητές θα έχουν την τιμή να συμμετέχουν στην πρώτη ερευνητική αποστολή -αποτελούμενη επίσης από γεωλόγους, βιολόγους, πιλότους, γιατρούς, το αφεντικό της εταιρίας που χρηματοδοτέι την αποστολή και το ανδροειδές Ντέιβιντ- στον άγνωστο αυτό κόσμο με το διαστημόπλοιο «Προμηθέας». Ο σκηνοθέτης παραδέχτηκε επίσημα πριν λίγες εβδομάδες, ότι το σενάριο της δεύτερης ταινίας είναι έτοιμο, κάτι που σημαίνει, πως δεν αποκλείεται να δούμε την συνέχεια στις αίθουσες εντός της επόμενης χρονιάς.

Είναι οπωσδήποτε ενδιαφέρον το ότι οι «Μηχανικοί», ως προηγμένη -καίτοι χρονικά πρότερη- μορφή του ανθρώπινου γένους, παρουσιάζονται να είναι κτηνώδεις, λευκοί άρρενες, τη στιγμή που σύμφωνα με την εξελικτική θεωρία το άλμα από τον αυστραλοπίθηκο έλαβε χώρα στην Αφρική. Διότι, βέβαια, μια τέτοιου είδους αφήγηση σύνδεσης με κάποιο μεγάλο αλλά απωλεσθέν παρελθόν- είναι εκ των ουκ άνευ για κάθε λόγο, που φιλοδοξεί να χαράξει μια ιεραρχική διάκριση εντός του κοινωνικού πεδίου (όπως ας πούμε, αυτής ανάμεσα σε όσους κατάγονται από την αριστοκρατική κάστα των «Ελωχίμ» από τη μια, και εκείνους που λαμβάνουν την αξία τους από τη χαμερπή φάρα των… Νεφελίμ). Η ατμόσφαιρα της ταινίας πάντως συνάδει με μια ορισμένη φιλοσοφική προσέγγιση του φιλμ στα σκοτεινά μυστικά πάνω από τον ουρανό, που καθρεφτίζουν την εσωτερική άβυσσο. Σκοπός είναι πάντοτε η αναζήτηση απάντησης στα «μεγάλα» ερωτήματα της καταγωγής και προέλευσης του Ανθρώπου, άρα και του τελικού του προορισμού, της νοηματοδότησης της ζωής και των πράξεών του, ούτως ώστε να περιέλθει σε τάξη η χαοτική ποικιλομορφία και ετερογένεια του πραγματικού. Πολύ ηρωική αποστολη, πράγματι, στηριζόμενη, στο ότι όσο περισσότερο απομακρύνεται κανείς από τον εαυτό του, είναι πιθανότερο να τον βρει. Εάν θα ευαρεστηθεί στη θέα των όποιων ευρημάτων, είναι μια άλλη ιστορία.