Auditorium

Ο chief των Public Enemy σε ένα μουσικό βιβλίο που, κυρίως, δεν έχει να κάνει με μουσική. Όσοι ακούν σοβαρά αυτούς τους τύπους ξέρουν ότι όσο είναι εκεί για το hip hop είναι και για τη χειραφέτηση των καταπιεσμένων μαύρων, την καταγγελία των ταξικών ανισοτήτων και τον πύρινο λόγο. Αποστάγματα μουσικής ιστορίας, συνδυασμένα με ένα πολιτικό μανιφέστο αστικής κουλτούρας. Ο Chuck D είναι από τους διαμορφωτές ενός ολόκληρου κινήματος, και –χωρίς τα καγκουριλίκια του Flava Flav– τα γραπτά του βάζουν πολλά πράγματα στη θέση τους.

Αυτό που λέμε σήμερα rock ‘n’ roll lifestyle δεν είχε ποτέ να κάνει με το rock ‘n’ roll ως μουσική. Ο Miles Davis ήταν τόσο εκρηκτικός, εξαρτημένος και αυτοκαταστροφικός όσο και ιδιοφυής, ανανεωτικός και ταλαντούχος. Σε αυτό το βιβλίο, αυτό που σε κερδίζει είναι η άμεση γραφή, οι street βωμολοχίες και η χειμαρρώδης ροή, που σου δίνουν την αίσθηση ότι απέναντί σου είναι ο Miles και στα λέει. Αντιγράφω από τη δεύτερη παράγραφο της πρώτης σελίδας: 

Ρωτήστε όποιον θέλετε, όσο τελειωμένος φλώρος είναι αυτός ο τύπος τόσο must είναι τα βιβλία του. Ένας αυθεντικός fan, σαν εσένα κι εμένα, με απολαυστικό στυλ και γοητευτική αθωότητα. Στο ″Fargo Rock City″ περιγράφει την ενηλικίωσή του ως hard rock fan, στις εξωτικές επαρχίες της Νότιας Ντακότα, με τη βοήθεια των hair metal bands που μεσουρανούσαν στην αμερικανική ενδοχώρα. Πωρωμένες στιγμές και ξεκαρδιστικά fails, όπου ο καθένας μας θα βρει κάτι από τη δική του ιστορία.

Εδώ συμβαίνει ένα παράδοξο. Ο John Peel ξεκίνησε να γράφει αυτή τη βιογραφία, όμως, λίγο πριν τη μέση, πέθανε σε ένα ταξίδι στο Περού. Η γυναίκα του ανέλαβε να την ολοκληρώσει, και το δικό της μισό είναι σαφώς πιο ρέον και όμορφο ως ανάγνωσμα. Από εκεί και πέρα, η ζωή του σπουδαιότερου ραδιοφωνικού παραγωγού της Αγγλίας έχει πράγματα που μας ενδιαφέρουν όλους, ιστορίες που δεν μπορεί να διηγηθεί ο καθένας, και μια αγάπη για τη μουσική και τη μετάδοσή της που αναβλύζει από κάθε σελίδα.

Το βιβλίο που το ξεκίνησε όλο αυτό. Με διαφορά το πιο καλογραμμένο μουσικό memoir που έχει πέσει στα χέρια μου. Αυτό, πριν από οτιδήποτε άλλο. Ένα πραγματικά καλό βιβλίο, με ζωντανές περιγραφές και λεπτομερείς απεικονίσεις της μεταπολεμικής αμερικανικής επαρχίας. To κερασάκι; Μα το ξεκίνημα του Βασιλιά, από την εποχή που δεν ξεκολλούσε από τα φουστάνια της μάνας του, που ντρεπόταν να τραγουδήσει μπροστά σε κόσμο και τον βαθμολογούσε κάτω από τη βάση ο καθηγητής της μουσικής στο σχολείο, μέχρι τη στιγμή που το έμφυτο ταλέντο του (και το πάθος του Sam Phillips) τον έκανε το πιο hot νέο όνομα που έφευγε για εμφανίσεις στη Γερμανία. Λίγο πριν κατακτήσει τον κόσμο, that is.

Αυτό είναι λίγο cheat, το παραδέχομαι. Οι Led Zeppelin είναι οι ογκόλιθοι που όλοι ξέρουμε, και η απαστράπτουσα πορεία τους έχει αρκετά facts για να γεμίσει τόμους. Εδώ όμως την παράσταση κλέβει ο Mick Wall. Ο αμφιλεγόμενος και ισχυρογνώμων αρχαίος συντάκτης καταθέτει τόσο την ιστορία όσο και την προσωπική του άποψη σε ένα άρτιο σύγγραμμα, πράγμα που προκάλεσε την οργή του Jimmy Page. Τα γεγονότα είναι εδώ, σωστά και ξεκάθαρα, αλλά ο Wall είναι αμείλικτος. Δεν είναι ούτε η πρώτη, ούτε η τελευταία φορά που τσαντίζει rock stars, αλλά μήπως και αυτοί έχουν καλομάθει στην τυφλή αποθέωση;

Προσωπικό βίτσιο. Θες λόγω δουλειάς, θες λόγω της digital εποχής που ζούμε, πάντα είχα ένα soft spot για αναλύσεις πάνω στη μουσική βιομηχανία, την έφοδο του mp3, την αδυναμία χειρισμού του από τις πολυεθνικές δισκογραφικές, τη ραγδαία πρόοδο της σχετικής τεχνολογίας και τον αντίκτυπο που είχε όλο αυτό στην ίδια τη μουσική. Ο Knopper κάνει μια στρωτή και λεπτομερειακή δουλειά, χωρίς να κουράζει με υπερβολικές τεχνικές συνισταμένες. Το πρόβλημα είναι ότι έχουν περάσει πολλά χρόνια, και αυτός ο κόμπος δεν φαίνεται να λύνεται, έτσι δεν είναι;

Ακούγεται περίεργο, αλλά είναι αυτό ακριβώς που λέει ο τίτλος του. Ο mastermind των Talking Heads φτιάχνει ένα βιβλίο για το πώς λειτουργεί η μουσική. Από την εποχή που ξεκίνησε η ηχογράφηση –προσφέροντας νέες δυνατότητες στους μουσικούς– στην ψηφιακή τεχνολογία, στο στήσιμο ενός studio, σε συχνότητες, αρμονικές και επιστημονικά διαγράμματα εύρους ήχων. Δύσκολο για τον αμύητο αναγνώστη (εμένα δηλαδή, που ξέρω μόνο να την ακούω ως αποδέκτης), αλλά θα του λύσει πολλές απορίες. Για τον επαγγελματία που σέβεται τη γνώμη του Byrne, τίποτα λιγότερο από life saving εγχειρίδιο.

Το μέρος που βρίσκεται η καρδιά μας είναι το heavy metal, χωρίς τίποτα να μπορεί να το αλλάξει αυτό ποτέ. Ο Christe έχει κάνει λεγεώνες από γραφιάδες να πρασινίσουν από τη ζήλια τους που δεν το έγραψαν αυτοί πρώτοι. Το ″The Complete Headbanging History Of Heavy Metal″ είναι ακριβώς αυτό: μια χρονολογικά τοποθετημένη εγκυκλοπαίδεια, με συνεχόμενη ροή που περνάει ανά κεφάλαιο από κάθε μα κάθε ιδίωμα, από κάθε μα κάθε σκηνή, χωρίς να παραλείπει τίποτα. Φαίνεται αδύνατον και πιθανότατα είναι, αλλά όχι για αυτό το βιβλίο. Ο μυημένος ακροατής δεν θα βρει κάτι που δεν ξέρει ήδη∙ τόσο η απόλαυση όμως όσο και η αναλυτική γνωριμία με όλα τα υπο-ιδιώματα φτιάχνουν μια εμπειρία που καμία βαρετή εγκυκλοπαίδεια δεν θα δώσει ποτέ. Ανεκτίμητο.

Roadmap για την αμερικανική street κουλτούρα. Η ιστορία της αστικής συνείδησης των πόλεων, μέσα από τη διαδρομή του hip hop, ξεκινώντας από τα πρωτόγονα dj sets του Afrika Bambaata, τη γέννηση του breakdance ως μέσου ειρηνικού battle μεταξύ των συμμοριών, τη σημασία του graffiti, την γκετοποίηση του Bronx από real estate μεγαλοκαρχαρίες και, γενικά, την εποχή που η μουσική ήταν εκεί για να σταθεί ο αδύναμος κόσμος στα πόδια του. Φοβερές ιστορίες, φρέσκα κινήματα, βία, εκμετάλλευση και κάθαρση, όλα πάνω σε ένα turntable.