Άλλαι Τέχναι

Το “Romeo and Juliet” του Baz Luhrmann είναι μία άκρως μοντέρνα κινηματογραφική μεταφορά του μεγαλύτερου σαιξπηρικού έργου, με πιστόλια, γρήγορα αυτοκίνητα, σπιντάτους ρυθμούς και το πιο εκκωφαντικό 90s soundtrack που γράφτηκε ποτέ. Κινηματογραφικές μεταφορές σαιξπηρικών έργων έχουν γίνει πάρα πολλές, αλλά καμιά με την τόλμη, τη φρεσκάδα και την έντονη καλλιτεχνική παρέμβαση του σκηνοθέτη που βλέπουμε σε αυτήν την ταινία. 

Όσοι είχαμε την τύχη να είμαστε έφηβοι στα middle 90s, είχαμε την πρώτη μας κινηματογραφική επαφή με τον Σαίξπηρ βλέποντας την ταινία του Baz Luhrmann, – με τον ίδιο τρόπο που οι γονείς μας θυμούνται το αντίστοιχο αριστούργημα του Τζεφιρέλι. Και παρακολουθήσαμε ένα ταχύτατο φιλμ, με ιλιγγιώδες μοντάζ και πλάνα που αλλάζουν με καταιγιστικούς ρυθμούς, με μια πανδαισία χρωμάτων, ήχων, εικόνων, σε ένα απόλυτα άγριο και σκληρό σκηνικό που ενσωματώνει, ωστόσο, έξοχα τα ατόφια ερωτόλογα των δύο μοιραίων εραστών. 

Τι είναι αυτό που κάνει το “Romeo and Juliet” τόσο ξεχωριστό; 

Καταρχάς, η απίστευτα δυναμική σκηνοθεσία του. Ο Luhrmann είναι φυσικά γνωστός για τις οπτικοακουστικές του υπερβολές (τα ίδια περίπου έκανε και στο “Moulin Rouge” και εν μέρει και στο “Great Gatsby”), αλλά εδώ πραγματικά ξεπέρασε τον εαυτό του. Η ταινία κυλάει με απίστευτα γρήγορο tempo (έτσι και ξεκινήσεις να τη δεις δεν καταλαβαίνεις για πότε περνούν οι δύο ώρες – σε ρουφάει κυριολεκτικά), συνεπαίρνοντας έτσι όσους teenagers έζησαν στους υπέροχους ρυθμούς των 90s. 

Έπειτα, ο σκηνοθέτης τόλμησε να μεταφέρει ένα έργο του 1600 στη σύγχρονη εποχή –με όλη τη σημασία του «σύγχρονου». Θα μπορούσαν οι χαρακτήρες να φοράνε σημερινά ρούχα και να κατοικούν σε οικοδομή… Όμως όχι. Ο Luhrmann προτίμησε οι ήρωές του να έχουν πιστόλια και καμπριολέ αμάξια με μουσική στη διαπασών, να ντύνονται με χαβανέζικα πουκάμισα, να έχουν τατουάζ και μαλλιά βαμμένα ροζ, να παίζουν μπιλιάρδο και να παίρνουν χαπάκια έκσταση. Και έτσι έκανε τη μεγάλη διαφορά, ειδάλλως δεν θα είχαμε παρά μια ακόμα σαιξπηρική κινηματογραφική μεταφορά… Και τόλμησε μάλιστα να μας παρουσιάσει έναν μαύρο Mercutio που στο χορό μασκέ των Καπουλέτων είναι ντυμένος σαν drag queen! 

Παρά τους γρήγορους ρυθμούς και τις μοντέρνες παρεμβάσεις, υπάρχει υπεραρκετός χώρος για να ξετυλιχτεί το love story των δύο εραστών. Η ταινία δεν στερείται ρομαντισμού, τρυφερότητας και ευαισθησίας· ίσα-ίσα το ειδύλλιο είναι τόσο ταιριαστό με το υπόλοιπο σκηνικό που μπορείς σχεδόν να ταυτιστείς! 

Επίσης, το να μεταφέρεις ένα κλασικό έργο στη σύγχρονη εποχή δε σημαίνει ότι οπωσδήποτε θα «πειράξεις» το περιεχόμενό του. Οι διάλογοι της ταινίας είναι παρμένοι από το πρωτότυπο και ερμηνεύονται με τόση χάρη και επιδεξιότητα από τους ήρωες, που δε μοιάζουν καθόλου μα καθόλου παράταιροι, παρά το μη-κλασικό background. 

Με μια πινελιά ακόμα, η ταινία απογειώθηκε: το soundtrack. Ίσως δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι πρόκειται για το καλύτερο soundtrack όλων των εποχών: Radiohead, Garbage, Cardigans, Des'ree. Tα τραγούδια δεν είναι απλώς η πεμπτουσία των 90s. Ακούγοντας το cd είναι σαν να παίρνεις μια γεύση από όλη τη μουσική σκηνή της δεκαετίας αυτής. Χώρια η υπέροχη μουσική του Craig Armstrong που άλλοτε είναι τρυφερή και άλλοτε μεγαλοπρεπής και επική. 

Τέλος, οι ηθοποιοί. Το “Romeo and Juliet” είναι η ταινία που μας σύστησε τον Leonardo DiCaprio. Όσοι τον γνώρισαν στον «Τιτανικό», πολύ απλά… άργησαν! Ο DiCaprio – έχοντας ερμηνεύσει ήδη ένα σωρό εντυπωσιακούς ρόλους από τα 18 του – έγινε στα 21 του ένας ιδανικός Ρωμαίος του 20ού αιώνα, μοντέρνος, απλός, τρυφερός, με μακριές ξανθές αφέλειες, και καθιέρωσε τον εαυτό του ως το απόλυτο νεανικό ίνδαλμα, εικόνα που θα εκτινασσόταν φυσικά ένα χρόνο αργότερα με τον «Τιτανικό». 

Η Claire Danes -αν και η καριέρα της δεν εξελίχθηκε τόσο δυναμικά όσο υποθέταμε- είναι μια ωραία, απλή και σίγουρα όχι αδιάφορη Ιουλιέτα. Και φυσικά η καλύτερη ερμηνεία είναι του John Leguizamo στο ρόλο του Tybalt, του ξαδέλφου της Ιουλιέτας. Ο ηθοποιός έδωσε τέτοιο πάθος, στυλ και επικότητα στο ρόλο του, όσο κανένας άλλος (και κρίμα πραγματικά που δεν τον ξαναείδαμε σε ρόλο που να μας ικανοποιεί). 

Το “Romeo and Juliet” του Baz Luhrmann είναι η ταινία που συνδύασε καταπληκτικά το κλασικό με το μοντέρνο, χωρίς να θίγει τίποτα από τα δύο. Είναι η ταινία που κατάφερε να προβάλλει σε δύο ώρες το στίγμα μιας ολόκληρης δεκαετίας. Και είναι και η ταινία που προσπάθησε (και ίσως εν μέρει να τα κατάφερε) να διδάξει σε μια ολόκληρη γενιά τον Σαίξπηρ, παρουσιάζοντάς τον με τον πιο άμεσο, προσιτό και μοντέρνο τρόπο. Και το παράξενο είναι ότι είκοσι χρόνια μετά μοιάζει να μην έχει παλιώσει ακόμα! 

– Πρόκειται για τη δεύτερη ταινία του Baz Luhrmann (και κρίμα που έκτοτε δεν σκηνοθέτησε μια ταινία εξίσου καλή).

– Το soundtrack αποτελείται από 13 κομμάτια (1. #1 Crush – Garbage / 2. Local God – Everclear / 3. Angel – Gavin Friday / 4. Pretty Piece of Flesh – One Inch Punch / 5. Kissing You (Love Theme from Romeo and Juliet) – Des'ree / 6. Whatever (I Had a Dream) – Butthole Surfers / 7. Lovefool – the Cardigans / 8. Young Hearts Run Free – Kym Mazelle / 9. Everybody's Free (To Feel Good) – Quindon Tarver / 10. To You I Bestow – Mundy / 11. Talk Show Host – Radiohead / 12. Little Star – Stina Nordenstam / 13. You and Me Song – the Wannadies).

– Ολόκληρο -σχεδόν- το soundtrack μπορείς να το ακούσεις εδώ.

– Κανονικά θα έπρεπε να υπάρχει στο cd και το “Exit Music” που έγραψαν οι Radiohead για τους τίτλους τέλους. Το τραγούδι ωστόσο προστέθηκε στο άλμπουμ τους “ΟΚ Computer” που κυκλοφόρησε το 1997. Όσον αφορά το συγκεκριμένο τραγούδι, προκειμένου να το γράψουν οι Radiohead, ο Luhrmann τους έστειλε τα τελευταία είκοσι λεπτά της ταινίας, και αργότερα είπε σε συνέντευξή του ότι είναι ένα από τα καλύτερα τραγούδια τίτλων τέλους που γράφτηκαν ποτέ.

– Τη μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία την έκανε το “Lovefool” των Cardigans: εκτός του ότι εκτίναξε στην κορυφή το συγκρότημα, βρέθηκε στη 2η θέση στα charts του Ηνωμένου Βασιλείου την άνοιξη του '97. Μεγάλη επιτυχία έκαναν και τα “Kissing You” και “Young Hearts Run Free”. 

– Το soundtrack είχε τόσο καλές πωλήσεις που κυκλοφόρησε και δεύτερο, πιο εμπλουτισμένο, με διαλόγους της ταινίας και άλλα extras που δεν υπήρχαν στο πρώτο. Στην ιδιαίτερα πατρίδα του Luhrmann μάλιστα, την Αυστραλία, ήταν το δεύτερο πιο ευπώλητο για το 1997 και έγινε 5 φορές πλατινένιο! 

– Πίσω από τη σύνθεση της μουσικής κρύβονται οι Nellee Hooper και Craig Armstrong. 

– Εισπρακτικά, η ταινία τα πήγε πάρα πολύ καλά. Θεωρείται η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία κινηματογραφικής μεταφοράς σαιξπηρικού έργου. Με άνοιγμα 46.000.000 στην Αμερική και 148.000.000 παγκοσμίως (ξεπερνώντας το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Τζεφιρέλι, το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» που κυκλοφόρησε το 2013, όπως και άλλα έργα που βασίζονται σε διάφορα θεατρικά του Σαίξπηρ). 

– Στα Όσκαρ δεν τα πήγε και τόσο καλά. Για την ακρίβεια, η Ακαδημία αγνόησε εντελώς την ταινία, δίνοντάς της μόνο μια υποψηφιότητα για το Όσκαρ Καλύτερης Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης. 

– Στα BAFTA κέρδισε βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Προσαρμοσμένου Σεναρίου, Μουσικής, Διεύθυνσης Παραγωγής. 

– Ο Leonardo DiCaprio ήταν η πρώτη επιλογή του σκηνοθέτη για τον ρόλο του Ρωμαίου, αν και έπεσε στο τραπέζι και το όνομα του Neil Patrick Harris. 

– Για την Ιουλιέτα ακούστηκαν τα ονόματα των Sarah Michelle Gellar, Jennifer Love Hewitt, Kate Winslet, Christina Ricci. Επικρατέστερη για τον ρόλο ήταν η Natalie Portman, η οποία, όμως, επειδή ήταν μόλις δεκατεσσάρων χρονών φαινόταν τόσο μικρή δίπλα στον DiCaprio, που ως ζευγάρι έδιναν την εντύπωση ότι ο Ρωμαίος μάλλον την κακοποιεί… Η Claire Danes ήταν τότε δεκαεφτά χρονών. 

– Leonardo DiCaprio και Claire Danes δεν είχαν και τις καλύτερες σχέσεις, τουλάχιστον στην αρχή. Αυτή τον χαρακτήρισε ανώριμο, κι αυτός δήλωσε ότι την έβρισκε νευρική και επιφυλακτική. 

– Για τον ρόλο του Mercutio, του φίλου του Ρωμαίου, πιθανές επιλογές ήταν οι Ewan McGregor, Christian Bale και John Leguizamo. Τελικά ο Luhrmann αποφάσισε ότι ήθελε ο Mercutio του να είναι μαύρος και διάλεξε τον Harold Perrineau. Ο John Leguizamo πήρε τελικά τον ρόλο του Tybalt, του ξαδέλφου της Ιουλιέτας, ρόλο που παραλίγο να ερμηνεύσει ο Benicio Del Toro. Και ο Marlon Brando παραλίγο να παίξει στην ταινία ως Πατέρας Λαυρέντιος! 

-Όλα τα σκηνικά που βλέπουμε στην παραλία είναι κατασκευασμένα (το ίδιο και το άγαλμα του Ιησού, το οποίο είχε μέγεθος μόλις 60 εκατοστά!). Τα σκηνικά καταστράφηκαν από έναν ανεμοστρόβιλο, τον οποίο τον «βλέπουμε» και εμείς οι θεατές· ξεκινάει με τον θάνατο του Mercutio! 

– Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, παραλίγο να συμβεί μία τραγωδία, όταν ο κασκαντέρ του Tybalt, στη σκηνή που το αμάξι αναποδογυρίζει καθώς κυνηγιούνται με τον Ρωμαίο, κόντεψε να σκοτωθεί. 

– Ο hair stylist απήχθη από μια τοπική συμμορία και ο Luhrmann τους έδωσε 300 δολάρια για να τον αφήσουν ελεύθερο! 

– Και το απόλυτα αναπάντεχο trivia: η Claire Danes φοράει περούκα -και για τις σκηνές στο νερό ειδική περούκα! 
https://www.youtube.com/watch?v=gjxHdNxvySU 

Romeo and Juliet, του Baz Luhrmann
Είδος: Δραματική, Ρομαντική
Διάρκεια: 120’