Sage Femme (The Midwife), του Martin Provost
Η σύνθετη λέξη “Sage-Femme” παραπέμπει στο επάγγελμα της βασικής πρωταγωνίστριας ονόματι Claire (που την υποδύεται με μία εξαιρετική χαμηλόφωνη ένταση η Catherine Frot), η οποία είναι μία πεπειραμένη και ευσυνείδητη μαία. Ένας άνθρωπος, δηλαδή, που είναι εθισμένος στην έκρηξη και το θαύμα της ζωής. Που έχει ακούσει άπειρες φορές τον πρώτο μαγικό χτύπο της καρδιάς. Που έχει λειτουργήσει, σχεδόν κυριολεκτικά, αμέτρητες φορές ως οδηγός και ιχνηλάτης, από το σκοτάδι της ανυπαρξίας στο πρώτο φως της ύπαρξης.
Η Claire, είναι κάτα κάποιο τρόπο, εμμονικά αγκιστρωμένη στη ζωή ως διαδικασία και ως μηχανισμό, αλλά έχει την ίδια στιγμή καταλήξει ολίγον αποστασιοποιημένη από τη ζωή ως βίωμα και απτή πραγματικότητα. Η Claire έχει βιώσει τον θάνατο στο πετσί της, μέσα από μία οικογενειακή τραγωδία που στοίχειωσε τα εφηβικά της χρόνια, και έχει σχεδόν κλειδώσει κάθε υποδοχέα αυθορμητισμού και απελευθέρωσης. Υπηρετεί ταπεινά, πειθαρχημένα και μεθοδικά τη ζωή, αλλά δεν ξέρει πώς να την υμνεί και να την ρουφά λαίμαργα, μόλις αποχωρίζεται τη ροζ ρόμπα της μαιευτικής. Διόλου τυχαία εξάλλου, ενώ δοξάζει κάθε γέννηση που πέφτει στα χέρια της στο νοσοκομείο, αδυνατεί να στηρίξει την απόφαση του γιου της να γίνει νεαρός πατέρας.
Η Claire θα δεχτει ένα αναπάντεχο τηλεφώνημα από ένα φάντασμα του παρελθόντος. Ένα φάντασμα που την πλήγωσε βαθιά και φαινομενικά αγιάτρευτα. Όχι επειδή της κατέστρεψε την παραδοσιακής μορφής οικογενειακή γαλήνη, αλλά επειδή της στέρησε μία πρωτόγνωρη και περιπετειώδη υπόσχεση αυτής. Η Claire κατέχει ήδη το ένα από τα δύο πιο μεγαλειώδη κεφάλαια της ζωής, αυτό της γέννησης και η Béatrice (η ιέρεια του γαλλικού σινεμά Catherine Deneuve) ήρθε να της διδάξει το ακόμη πιο κεφαλαιώδες σκέλος του θανάτου.
Το πρώτο συνθετικό της λέξης “sage-femme” είναι το επίθετο “sage” που μεταφράζεται ως «σοφός». Σε ένα μικρό ετυμολογικό στολίδι, λοιπόν, η μαία, στη γαλλική γλώσσα, είναι εκείνη που είναι εξοπλισμένη με το χάρισμα της σοφίας. Όχι γενικότερα, αλλά της σοφίας περί των γυναικών. Η Béatrice μπορεί να μην κατείχε την παραμικρή σοφία σχετικά με το πώς να φανεί συνεπής στους ρόλους της συντρόφου, μητέρας, φίλης κτλ, αλλά σίγουρα διέθετε σε πλεόνασμα τη σοφία μίας γυναίκας που βούτηξε μονομιάς στα βαθιά στην περιπέτεια της ζωής, χωρίς να σκεφτεί καν την πιθανότητα σωσιβίου.
Αυτές οι δύο ετερόκλητες γυναίκες, λοιπόν, θα ανταλλάξουν σοφία και τρυφερότητα, θα επουλώσουν πληγές, και θα φροντίσουν τις αμφίδρομες εκκρεμότητες της συγχώρεσης. Σε αυτή τη διαδρομή ίασης, συμφιλίωσης και χειραφέτησης, που λαμβάνει σταδιακά διαστάσεις επιβίωσης και αποχαιρετισμού αντίστοιχα, δεν θα παρακολουθήσουμε τίποτα το εξόφθαλμα συναρπαστικό ή απροσδόκητο. Θα δούμε, απλούστατα, δύο γυναίκες που τις χωρίζει ένα φαράγγι από άποψη χαρακτήρων, να γεφυρώνουν σταδιακά την απόσταση, να καλύπτουν δειλά και φοβισμένα το χάσμα.
Η Claire των μετρημένων αντιδράσεων, του σεβασμού των κανόνων, των ήπιων τόνων και της σωματικής (αλλά και ψυχικής) συστολής, και η Béatrice της λαιμαργίας και δίψας για απολαύσεις, των ρίσκων και της περιπέτειας, της τσαλακωμένης γοητείας που εξακοντίζει με αρχοντική γεροντική μεστότητα, θα έρθουν τόσο κοντά που θα ενωθούν, χωρίς καλά καλά να το αντιληφθούν. Η Claire του τακτοποιημένου καθιστικού και η Béatrice του σαλονιού και του αλωνιού, θα βρουν ένα κοινό τόπο, προκειμένου να αποδεχτούν τα όσα άσχημα συνέβησαν, αλλά και τα όσα δυσάρεστα θα συμβούν.
Σε αυτή την πορεία, ο Provost δεν παίρνει κανενός είδος ρίσκου, σε κανένα επίπεδο, αλλά αφήνεται στην πιο ασφαλή και εγγυημένη λύση. Δίνει άπλετο χώρο στις δύο λαμπερές πρωταγωνίστριές του, προκειμένου να σηκώσουν την ταινία στις πλάτες τους, καλύπτοντας παράλληλα τις -ομολογουμένως αρκετές- στιγμές προβλεψιμότητας και αφέλειας. Και κατορθώνει, παρά τις –τόσο γαλλικού τύπου- παρεκκλίσεις επιτηδευμένης ευαισθησίας, να φανεί σεμνά και ουσιαστικά ανθρώπινος. Όχι σπαρακτικός, μήτε βαθιά συγκινητικός, αλλά σίγουρα ευχάριστα και ζεστά ανθρώπινος. Κι αυτό αξίζει πάντα μία εύφημο μνεία, έστω και συγκρατημένη.
Sage Femme (The Midwife), του Martin Provost
Μεταφρασμένος τίτλος: «Μικρά βήματα»
Είδος: Δράμα
Διάρκεια: 117'
*Aναδημοσίευση από το cinedogs.gr, κινηματογραφικό συνεργάτη του Artcore magazine
