Scroll Top

Άλλαι Τέχναι

Σοφία Λασκαρίδου: Η πρώτη γυναίκα που φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών

feature_img__sofia-laskaridou-i-proti-ginaika-pou-foitise-stin-anotati-sxoli-kalon-texnon
Η ζωγράφος Σοφία Λασκαρίδου άφησε πίσω της ένα αξιόλογο εικαστικό έργο με διεθνή αναγνώριση και έμεινε στην ιστορία ως η πρώτη Ελληνίδα που φοίτησε στην Σχολή Καλών Τεχνών.

Γεννημένη στην Αθήνα το 1876, γόνος μεγαλοαστικής οικογένειας, είχε την τύχη να μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον που ενθάρρυνε τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Οι γονείς της ανακάλυψαν από νωρίς το ταλέντο της κόρης τους στη ζωγραφική και της ξεκίνησαν ιδιαίτερα μαθήματα στο σπίτι. Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες της Λασκαρίδου, λίγο αργότερα, θα την ωθήσουν να μετακομίσει για σπουδές στη μητρόπολη της διανόησης και των τεχνών, το Παρίσι. Εγγράφεται στην Académie Julian όπου διδάσκεται και ασκεί την αγαπημένη της τέχνη δίπλα στους B. Constant και J. P. Laurens.

«Μπροστά στο τζάκι», 1910-1912, ελαιογραφία σε καμβά, 100 x 81 εκ., ΕΠΜΑΣ
«Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου», 1905, λάδι σε χαρτόνι, 32 x 42 εκ., ΕΠΜΑΣ

Η Λασκαρίδου θα επιστρέψει ξανά στην Αθήνα και το 1901 θα διεκδικήσει την εισαγωγή της στο Σχολείο Καλών Τεχνών της Αθήνας (τη σημερινή Α.Σ.Κ.Τ.), ύστερα από αίτημα που καταβάλλει η ίδια προς τον βασιλιά Γεώργιο τον Α΄, αδιαφορώντας για τις αντιρρήσεις του Νικηφόρου Λύτρα. Το αίτημά της γίνεται δεκτό και οι γυναίκες αποκτούν πλέον το δικάιωμα φοίτησης στη σχολή. Μολονότι τους επιβάλλουν ορισμένους περιορισμούς, η κατάκτηση του δικαιώματος για τη θέση των γυναικών στις αίθουσες και τα εικαστικά εργαστήρια είναι αναμφισβήτητα μεγάλο επίτευγμα. Θα ανοίξει ένα ανεξάρτητο τμήμα θηλέων, στο οποίο οι φοιτήτριες θα παρακολουθήσουν μεταξύ άλλων, αγαλματοποιία και ζωγραφική, αποκλειστικά όμως στα είδη της ανθογραφίας και της τοπιογραφίας. Την περίοδο που η Λασκαρίδου φοίτησε στη σχολή, μεταξύ 1903 και 1907, μαθήτευσε δίπλα στους Κωνσταντίνο Βολανάκη, Νικηφόρο Λύτρα, Γεώργιο Ιακωβίδη, Οδυσσέα Φωκά κ.ά.

«Βάρκες στο κανάλι του Lido», 1908 – 1912, λάδι σε μουσαμά, 46 x 33 εκ., ΕΠΜΑΣ

Δεν θα μείνει ωστόσο στην Αθήνα για μεγάλο χρονικό διάστημα και θα αποφασίσει να αναζητήσει και πάλι την τύχη της εκτός των ελληνικών συνόρων. Το 1908 κερδίζει μια τριετή υποτροφία για το Μόναχο, ενώ από το 1910 ως το 1914 επιστρέφει στο Παρίσι και παρακολουθεί μαθήματα στην Academie de la Grande Chaumiere. Εκθέτει έργα της σε διεθνείς εκθέσεις και, μεταξύ άλλων, στα περίφημα Salons του Παρισιού.

«14η Ιουλίου στο Παρίσι», λάδι σε μουσαμά, 22,5 x 27,5 εκ, ΕΠΜΑΣ
«La belle epoque», 1910-1915, λάδι σε μουσαμά, 66 x 51 εκ, ΕΠΜΑΣ

Τελικά το 1916 επιστρέφει οριστικά στην Αθήνα, συνεχίζοντας το καλλιτεχνικό της έργο. Αφιερώνεται στο ταλέντο της και παράλληλα διδάσκει ζωγραφική στη Σχολή Νηπιαγωγών της Καλλιθέας. Πεθαίνει στην Αθήνα, στις 13 Νοεμβρίου του 1965, έχοντας επιλέξει μία μοναχική ζωή. Σήμερα στην πατρική της οικία εδρεύει η Δημοτική Πινακοθήκη Καλλιθέας.

H Δημοτική Πινακοθήκη Καλλιθέας

Η Πινακοθήκη σήμερα περιλαμβάνει μια μόνιμη έκθεση με έργα της καλλιτέχνιδας, όπως σχέδια, σπουδές, ελαιογραφίες αλλά και με προσωπικά της αντικείμενα, όπως φωτογραφίες και χειρόγραφες σελίδες από το ημερολόγιο και τις επιστολές της.

«Η κυρία με τα γκρίζα», 1910-1915, ελαιογραφία σε καμβά, ΕΠΜΑΣ

Το προσωπικό ύφος της Σοφίας Λασκαρίδου στην τέχνη δέχθηκε πολλές επιρροές που αφομοίωσε η ίδια σε όλη τη διάρκεια της καλλιτεχνικής της μαθητείας και δραστηριότητας. Το έργο της ζωγράφου μαρτυρά μια ιδιαίτερη προτίμηση στον Ιμπρεσιονισμό, μία τεχνοτροπία στην οποία εντρύφησε την περίοδο όπου έζησε στο Παρίσι. Άφησε για παρακαταθήκη ένα μεγάλο αριθμητικά έργο, το οποίο αποτελείται ως επί το πλείστων από τοπιογραφίες, προσωπογραφίες, νεκρές φύσεις και ηθογραφικές σκηνές.

1
Μοιράσου το