Άλλαι Τέχναι

Ο Στάθης Λογοθέτης (1925-1997) είναι μία ακόμα απωθημένη καλλιτεχνική «περίπτωση» της γενιάς του ΄70 στην Ελλάδα. Ανήκει σε εκείνη την κατηγορία των καλλιτεχνών που «θαυμάζεται αλλά δεν αγγίζεται» από τον ιστορικό και τον θεωρητικό λόγο. Εκπρόσωπος της σύγχρονης τέχνης, η εικαστική του δραστηριότητα επικεντρώνεται σε έργα τριών διαστάσεων, σε εγκαταστάσεις και σε εικαστικές δράσεις. Ως υλικά στα έργα του χρησιμοποιεί φθηνά και άχρηστα αντικείμενα όπως το πανί, η λινάτσα, το σύρμα και το ζωγραφικό λάδι. Το χρώμα στις λυρικές συνθέσεις του κυμαίνεται από το έντονο κόκκινο μέχρι το βαθύ μαύρο. Η τεχνική του είναι εκείνης της καταστροφής και της αναδημιουργίας. Κόβει, καίει, σκίζει τα υλικά και στη συνέχεια τους δίνει νέα μορφή και χρώμα. Τα στοιχεία στις συνθέσεις του είναι τοποθετημένα με τέτοιον τρόπο, έτσι ώστε είτε να έλκουν και να απωθούν ταυτόχρονα το ένα το άλλο είτε να δημιουργούν την αίσθηση του εγκλεισμού και της πίεσης.

Τα έργα του, αμιγώς ανθρωποκεντρικά, μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο περιόδους. Στην πρώτη, ο καλλιτέχνης ενδιαφέρεται για τη γεωμετρική αφαίρεση και τον καμβά, ενώ στη δεύτερη πειραματίζεται με τις ποιοτικές αντιθέσεις των υλικών, την αντοχή τους στις δυνάμεις της φύσης, τη φθορά που προκαλεί ο χρόνος στους ανθρώπους και στα αντικείμενα, και στις μεταβολές που το άγγιγμα του καλλιτέχνη και του θεατή μπορεί να προκαλέσει στο υλικό. Στη δεύτερη αυτή πρακτική, τα έργα αποκτούν υπόσταση στο χώρο ή γίνονται δράσεις. Η ψυχαναγκαστική ανάγκη για αποδόμηση και αναδόμηση του ανθρώπινου σώματος, η αναπαράσταση του (ιστορικού) τραύματος, της πληγής και του αίματος, καθώς και η επίκληση στο θεατή για επικοινωνία στοιχειοθετούν τον υπαρξιακό τόπο της δεκαετίας του΄70, με επίκεντρο τον άνθρωπο. 

Υιοθετώντας τον ρόλο του ανθρωπολόγου, του ιστορικού και του ψυχαναλυτή, ο Λογοθέτης φιλοτεχνεί έργα – σώματα που υποφέρουν, αιμορραγούν, αργοπεθαίνουν. Ο καλλιτέχνης ξεπερνάει το παράδειγμα της εποχής του, προσκαλώντας τον θεατή όχι μόνο να αντιδράσει σε ό,τι συμβαίνει γύρω του, αλλά να αποδεχθεί την ανθρώπινη φύση του με τα καταστροφικά της ένστικτα και τις δημιουργικές της δυνατότητες.

Η πρόταση του καλλιτέχνη για την πραγματικότητα της ύπαρξης αρθρώνεται με την εικαστική γλώσσα και υποστηρίζει την ίδια τη σημασία της τέχνης ως τη μόνη λύση για τη σωτηρία. Στα έργα όπου το ύφασμα τυλίγει το σώμα του καλλιτέχνη και του θεατή, ο Λογοθέτης προτείνει την επιστροφή στη πηγή της πρωταρχική δύναμης του Ανθρώπου, στο Εγώ μας, με σκοπό την κάθαρση και την λύτρωση από τον (ψυχικό) πόνο. Το έργο του Λογοθέτη μας επισημαίνει ότι όλες οι δυνατότητες ενυπάρχουν μέσα μας, εμείς απλά πρέπει να αποφασίσουμε ποιες θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε.