Στην εκπνοή του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Φέτος η αυλαία του 56ου ΦΚΘ άνοιξε με την ταινία “Victoria” του Sebastian Schipper, την ιστορία μιας νεαρής Ισπανίδας η οποία γνωρίζει μια παρέα ανδρών που την παρασύρουν να χάσει τον έλεγχο στο νυχτερινό Βερολίνο. Γυρισμένη σε μονοπλάνο, η ταινία αυτή, παρόλο που αποτελούσε σκηνοθετική πρόκληση, άφησε ικανοποιημένο το κοινό της τελετής έναρξης.
Στο Διαγωνιστικό Τμήμα, τις εντυπώσεις έκλεψαν το “Rams” (Grimur Hakonarson) από την Ισλανδία που είναι και ο νικητής του φετινού Φεστιβάλ, το “Land and Shade” (Cesar Acevedo) το οποίο απέσπασε το Ειδικό βραβείο Βραβείο Κριτικής Επιτροπής- Αργυρός Αλέξανδρος και το “Road to La Paz” (Francisco Varone) που τιμήθηκε με τον Χάλκινο Αλέξανδρο. Το βραβείο σκηνοθεσίας απέσπασε ο Gabriel Ripstein από το Μεξικό για την ταινία “600 Miles”, ενώ το βραβείο σεναρίου απονεμήθηκε στον Lorenzo Vigas για την ταινία “From Afar”. Το outsider που αγαπήσαμε στον Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα είναι το “Eva Nova” (Marko Skop) από τη Σλοβακία, καθώς χωρίς να δημιουργήσει σαματά, ανέδειξε με ιδιαίτερη μαεστρία το προφίλ μιας ξεπεσμένης ηθοποιού του κινηματογράφου σε μια ύστατη προσπάθεια επανένωσης με την οικογένειά της και το –όχι και τόσο λαμπερό- παρελθόν της.
Στους Ανοιχτούς Ορίζοντες υπήρξαν ταινίες που δίχασαν έντονα τη γνώμη του κοινού, όπως η τριλογία “Arabian Nights” (Miguel Gomes), “Astragal” (Brigitte Sy) και το πολύ καλό, κατά τη γνώμη μου, “One Breath” (Christian Zubert) από τη Γερμανία. Κάποιοι θεώρησαν πως η ταινία δυσφημεί τους Έλληνες, χωρίς να σκεφτούν πως πέρα από το τετράγωνο της πολυκατοικίας τους, οι σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας δεν περιορίζονται στην πολιτική, αλλά τοποθετούνται και στην καθημερινή ζωή, και στη συγκεκριμένη ταινία, μέσα από το ταξίδι δύο γυναικών για το αγαθό που όλοι οι άνθρωποι, ασχέτως οικονομικής κατάστασης, πρέπει να κοπιάσουν για να αποκτήσουν· την ευτυχία. Αδιαμφισβήτητα αγαπήθηκαν το “Last Cab to Darwin” (Jeremy Sims), “Louder than Bombs” (Joachim Trier), “Me and Earl and the Dying Girl” (Alfonso Gomez-Rejon) το οποίο απέσπασε το βραβείο κοινού στην κατηγορία του.
Στα πλαίσια των Ειδικών Προβολών, τις εντυπώσεις έκλεψαν το “Son of Saul” ( που προβλήθηκε μόνο μία φορά το βράδυ του Σαββάτου σε ένα ασφυκτικά γεμάτο Ολύμπιον και το “Taxi” του Ιρανού Jafar Panahi, μια αποτύπωση της πραγματικότητας του Ιράν μέσα από τα μάτια καθημερινών ανθρώπων, επιβατών ενός ταξί, με οδηγό τον ίδιο τον σκηνοθέτη ο οποίος τολμά να ασκήσει κριτική στην αμφιλεγόμενη χώρα του.
Η ελληνική συμμετοχή του φετινού Φεστιβάλ Κινηματογράφου, μας άφησε μάλλον αδιάφορους. Ανάμεσα σε κακές και μέτριες παραγωγές ξεχωρίζουν το “Interruption” του Γιώργου Ζώη, ένα θρίλερ που προσομοιάζει σε θεατρικό και το “Τετάρτη 04:45” του Αλέξη Αλεξίου που απέσπασε το Βραβείο της Πανελλήνιας ένωσης Κριτών Κινηματογράφου. Το πολυαναμενόμενο “Chevalier” της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη, σε πρώτη πανελλήνια πρεμιέρα, κατά γενική ομολογία, αποζημίωσε τους οπαδούς του σύγχρονου ελληνικού σινεμά, κερδίζοντας το βραβείο κοινού μαζί με την ταινία “Το ξύπνημα της άνοιξης” (Κωνσταντίνος Γιάνναρης).
Μια Ματιά στα Βαλκάνια, μας αφήνει να καταλάβουμε πως «της Ευρώπης το απότιστο δέντρο» μπορεί τελικά να μας εκπλήξει με ταινίες γεμάτες ανθρωπιά και αληθινό συναίσθημα. Το “Mustang” (Deniz Gamze Erguven), το οποίο απέσπασε το βραβείο LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το βραβείο κοινού του φετινού ΦΚΘ, φέρνει στην οθόνη με ανθρώπινο και ελαφρώς χιουμοριστικό τρόπο, το ζήτημα της ηθικής και της θέσης της γυναίκας στη μουσουλμανική κοινωνία. Υπήρξαν σχόλια πως η ταινία εξετάζει επιπόλαια το θέμα της, ωστόσο οι περισσότεροι απολαύσαμε μια ταινία που θίγει κοινωνικά ζητήματα, χωρίς να βυθίζει τον θεατή της σε μια ασύλληπτη μαυρίλα.
Από το νέο αυστριακό σινεμά θα θυμόμαστε την ταινία της Barbara Eder “Thank You for Bombing”, μια παραγωγή με ντοκιμαντερική χροιά, που παρουσιάζει τη ζωή τριών πολεμικών ανταποκριτών στα πλαίσια του international cinema, μια κατηγορία στην οποία η σκηνοθέτης συμπεριλαμβάνει και τον εαυτό της. Το αφιέρωμα στον Γάλλο σκηνοθέτη Arnaud Desplechin περιελάμβανε δείγματα από την μακρόχρονη καριέρα του, με την τελευταία του ταινία, “My Golden Days”, να κλείνει τη διοργάνωση του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Οι τελευταίες εννιά μέρες μας ήταν βομβαρδισμένες από ταινίες από όλον τον κόσμο, sold out, ποτά και πάρτι στην Αποθήκη Γ, ατελείωτες επαναλήψεις της διαδρομής Ολύμπιον-λιμάνι. Είδαμε ανθρώπους να μιλάνε μέσα από τον κινηματογράφο για τις χώρες τους, τις θρησκείες τους, την πολιτική τους, να διαμαρτύρονται, να σκέφτονται, να καταγγέλλουν τη βία και το φανατισμό. Τελικά, ίσως αυτό που αγαπάμε στο φεστιβάλ να είναι κάτι παραπάνω από τις ταινίες του.
