The Big Short, του Adam McKay
Η ταινία περιγράφει τρεις αληθινές ιστορίες που προέρχονται από την έναρξη της οικονομικής κρίσης του 2007-08 και στηρίζονται σε μια κοινή βάση. Ένας γιατρός που διαχειρίζεται ένα αντισταθμιστικό κεφάλαιο, μια ομάδα διαχείρισης επενδύσεων υπό την επίβλεψη μιας μεγάλης τράπεζας και δύο φιλόδοξοι νέοι που, χρησιμοποιώντας ένα αρχικό δικό τους κεφάλαιο, πολλαπλασίασαν τα κέρδη τους, ανακαλύπτουν ένα εγκληματικό σφάλμα των τραπεζών, το οποίο προέβλεψαν ότι θα οδηγούσε στην κατάρρευση της στεγαστικής αγοράς. Έτσι αποφασίζουν να κάνουν κάτι πολύ απλό: να ποντάρουν ενάντια σε ριψοκίνδυνα στεγαστικά ομόλογα, ώστε, όταν αυτά ωριμάσουν, να επωμιστούν τα κέρδη από την καθίζησή τους.
Ο Adam McΚay μεταφέρει την αποπροσανατολισμένη ματιά του κοινού από το χαοτικό οικονομικό σύστημα στα βασικά σημεία που ενορχήστρωσαν το οικονομικό κραχ του 2008. Η αρνητική επίδραση του οικονομικού παιχνιδιού στον ψυχισμό αυτών που εμπλέκονται άμεσα μ' αυτό αισθητοποιείται στους θεατές μέσα από τους χαρακτήρες που υποδύονται ο Christian Bale, ο Brad Pitt και ο Steve Carell. Η απέχθεια προς τις πρακτικές των φορέων οικονομικών συναλλαγών εξοργίζει τους πρωταγωνιστές και αυτοί βρίσκουν την ευκαιρία να κερδοσκοπήσουν ενάντια στις τράπεζες ως τιμωροί της απληστίας και της έλλειψης διορατικότητας.
Οι ταχύτατες εναλλαγές στις εξελίξεις και στα δεδομένα της πλοκής, καθώς και οι συνεχείς παρομοιώσεις καταστάσεων με οπτικοακουστικά ερεθίσματα της pop κουλτούρας, δημιουργούν ένα συγκεχυμένο τοπίο γεγονότων που αιχμαλωτίζει τον θεατή και σταδιακά τον σοκάρει, όταν ξεδιπλώνεται μπροστά του η ανηθικότητα των τραπεζών, στοχεύοντας στην εξάλειψη κάθε ελπίδας για αλλαγή. Ξεχωρίζει η ερμηνεία του Steve Carell, ο οποίος συνεχίζει μετά το “Foxcatcher” να αποδεικνύει στον κινηματογραφικό κόσμο ότι είναι εξίσου καλός τόσο σε δραματικούς όσο και σε κωμικούς ρόλους. Υποδύεται έναν χαρακτήρα που έχει πάρει προσωπικά κάθε απάτη του τραπεζικού συστήματος και καθοδηγούμενος από τη δυσάρεστη βιωματική του εμπειρία, σκοπεύει να εκδικηθεί τους ανήθικους κερδοσκόπους.
Αποδίδεται κατάλληλα το ψυχρό τεχνοκρατικό κλίμα και η έλλειψη ηθικών αναστολών της Wall Street. Κατά κάποιον τρόπο το ύφος της ταινίας αποτελεί καθρέφτη της αποστροφής του λαού προς τους οικονομικούς κύκλους και τις πρακτικές τους. Η επιτυχία της ταινίας έγκειται στον τρόπο με τον οποίο παρασέρνει τον θεατή στην πορεία της. Αρχικά, του γεννά αισθήματα δικαίωσης και τον αφήνει να πιστέψει πως οι πρωταγωνιστές είναι οι εκφραστές των βλέψεών του στον πόλεμο ενάντια στο τραπεζικό σύστημα, αλλά στη συνέχεια, βρίσκεται στην άβολη θέση να αποδεχτεί την ήττα του και τη διαιώνιση των οικονομικών ανισοτήτων. Η φυσιολογική αυτή αποστασιοποίηση του κοινού από τα τεκταινόμενα στην οικονομία, λόγω της ύπαρξης αυτού του χάσματος μεταξύ λαού και τραπεζών, εκφρασμένο από τη δημιουργία ενός άβατου και ενός κώδικα επικοινωνίας που αφορά μόνο τους άμεσα εμπλεκόμενους, καθιστά την ταινία μια δίοδο προς την αποκάλυψη γεγονότων που ξεκαθαρίζουν τη μεθόδευση του τεχνητού αυτού χάους.
Εν τέλει, το μήνυμα της ταινίας δεν είναι ξεκάθαρο. Από τη μια ο θεατής βρίσκει στο πρόσωπο των πρωταγωνιστών, τους ήρωες που θα πολεμήσουν το οικονομικό σύστημα που τον καταπιέζει, αλλά από την άλλη τα μέσα, που οι χαρακτήρες αυτοί χρησιμοποιούν, είναι τα ίδια μέσα που οι τράπεζες εφηύραν για να κερδοσκοπούν. Στο τέλος, επίσης, γίνεται ορατό πως μέσα από τις αδυναμίες τους και τις αναπάντεχες εξελίξεις, οι μόνοι που καταφέρνουν να σώσουν οι πρωταγωνιστές είναι οι ίδιοι τους οι εαυτοί, αποδεχόμενοι τις δυσάρεστες συνέπειες στον κόσμο πέρα από το πεδίο άνεσής τους, στον αληθινό κόσμο, στον κόσμο της εργατικής τάξης που είναι απών από κάθε σημαντική απόφαση που λαμβάνεται εις βάρος του.
The Big Short, του Adam McKay
Διάρκεια: 130’
Είδος: Δράμα
