Άλλαι Τέχναι

O Ara Güler είναι Τούρκο-Αρμένικης καταγωγής και γεννήθηκε το 1928 στην Κωνσταντινούπολη. Το 1958 το περιοδικό “Τime-Life” άνοιξε παράρτημα στην Πόλη και ο Güler έγινε ο πρώτος συνεργάτης τους για την περιοχή της Μέσης Ανατολής, εγκαταλείποντας έτσι την καριέρα του σε άλλους τομείς της τέχνης όπως ο κινηματογράφος και το θέατρο.

Στη συνέχεια ο Güler συνεργάστηκε και με αλλά μεγάλα μέσα ενημέρωσης, όπως το “Paris Match” το “Stern” και την “Sunday Times” του Λονδίνου. Το 1961, ο Güler είχε προσληφθεί από το τουρκικό περιοδικό “Hayat” ως επικεφαλής του φωτογραφικού τμήματος.

Την εποχή εκείνη ο Güler είχε τη τύχη να γνωρίσει τον μεγάλο δάσκαλο της φωτογραφίας που είχαμε γνωρίσει σε παλαιότερο άρθρο του “Artcore”, τον Henri-Cartier-Bresson, ο οποίος και τον κάλεσε να ενταχθεί στη ομάδα της “Magnum Photos”. Την ίδια χρονιά έγινε δεκτός ως ο μόνος τούρκος φωτογράφος στο “American Society of Magazine Photographers” (ASMP), ενώ το ελβετικό περιοδικό “Camera” τον τίμησε αφιερώνοντάς του ένα τεύχος.

Για τον Güler η φωτογραφία έχει τεράστια σημασία για την ανθρωπότητα και χαρακτηρίζει τον εαυτό του ως «οπτικό ιστορικό». H φωτογραφία ως μέσο καλείται να επαναφέρει στη μνήμη των ανθρώπων την ιστορία τους, τα συναισθήματά τους, τα προβλήματά τους και τη ζωή τους. Δεν θεωρεί πως η φωτογραφία είναι τέχνη και κατατάσσει τον εαυτό του στην κατηγορία ενός απλού φωτορεπόρτερ χωρίς να έχει σημασία για αυτόν η καλλιτεχνική αξία. Η θέαση βέβαια των φωτογραφιών του, μας κάνει να σκεφτούμε πως οι εικόνες του είναι ο ορισμός της τέχνης και όχι απλά μια δημοσιογραφική δουλειά.

Ο φωτογραφικός φακός πρέπει να λέει πάντα και μόνο την αλήθεια, σε αντίθεση με τον κινηματογραφικό. Ο Güler όπως έχει χαρακτηριστικά πει, πότε του δεν συμπάθησε τις στημένες φωτογραφίες και τους φωτογράφους που σκηνοθετούν «αυθόρμητες σκηνές».

Ο Güler έγινε ευρύτερα γνωστός από τις ασπρόμαυρες κυρίως φωτογραφίες που έχει τραβήξει στη γενέτειρά του, την Κωνσταντινούπολη. Η αισθητική τους, θα έλεγα ότι μου θυμίζει πολύ έντονα τον Bresson με μια διαφορετική μαγεία όμως, εκείνης που μόνο η Ανατολή μπορεί να προσφέρει.

Ο Güler φωτογραφίζει την καθημερινότητα της Πόλης και τους ανθρώπους της και μας προσφέρει ένα μοναδικό οπτικό ντοκουμέντο. Εικόνες μια σύγχρονης ευρωπαϊκής πόλης, μπλέκονται με τις εικόνες από τους μιναρέδες, τους Σούφι και τις γνήσιες ανατολίτικες φυσιογνωμίες στο δρόμο, στα παζάρια, στο λιμάνι. Με τη χρήση του ασπρόμαυρου φιλμ, δημιουργεί ένα μαγευτικό και δραματικό συνδυασμό, που δεν μπορεί παρά να εντυπωσιάσει.

Το ωραίο με τις εικόνες του για την Κωνσταντινούπολη είναι ότι έχουν το πάθος και την αγάπη του για την πόλη που τον γέννησε και τον μεγάλωσε, αλλά και τη ματιά ενός ανθρώπου που πρώτη φορά ταξιδεύει εκεί. Δεν τον έχουν χαρακτηρίσει όποτε τυχαία ως το «Μάτι της Πόλης».