The Net (Geumul), του Kim Ki-duk
Οι πέντε κορυφαίες του από αυτές, σύμφωνα με τη γνώμη του γράφοντος, είναι οι εξής: 1) «Ολομόναχοι μαζί» (“3-Iron”, 2004), 2) «Άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας… και άνοιξη» (“Spring, Summer, Fall, Winter… And Spring”, 2003), 3) “Time” (2006), 4) “Pieta” (2012) και «Το κορίτσι με το αγγελικό πρόσωπο» (“Samaritan Girl”, 2004). Η “Pieta” ήταν η τελευταία ταινία του που είδαμε στη χώρα μας πριν από τούτη εδώ – και ήταν εκείνη που του χάρισε τον Χρυσό Λέοντα στο φεστιβάλ της Βενετίας. Ενδιάμεσα, γύρισε άλλες τρεις ταινίες!
Η τελευταία του ταινία προβλήθηκε επίσης στο (περσινό) φεστιβάλ Βενετίας, το φεστιβάλ που τον αγαπάει περισσότερο από κάθε άλλο! Μάλιστα, ο διευθυντής του φεστιβάλ, Αλμπέρτο Μπαρμπέρα δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ένα νέο ξεκίνημα στην καριέρα του Kim Ki-duk. Κάτι που μόνο οι μεγάλοι σκηνοθέτες μπορούν να επιτύχουν». Η ταινία, λοιπόν, έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της εκεί, εκτός συναγωνισμού, ενώ την ίδια εποχή προβλήθηκε και στο φεστιβάλ του Τορόντο. Η επόμενη ταινία του σκηνοθέτη θα είναι πολεμική κι έχει τον προσωρινό τίτλο “Who is God”.
Ένας φτωχός ψαράς από τη Βόρεια Κορέα ξεκινά, όπως κάθε πρωί, για ψάρεμα. Το δίχτυ του πιάνεται στη μηχανή και η βάρκα του παρασύρεται στα ύδατα της Νότιας Κορέας. Το πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι αυτό το ατυχές γεγονός στην κορεατική χερσόνησο θα φανεί αμέσως μετά, όταν στην άλλη πλευρά της, στη Νότια Κορέα, καλοθελητές αξιωματικοί κάνουν τα πάντα για να τον χρίσουν κατάσκοπο του καθεστώτος της Βόρειας Κορέας. Ανακρίσεις και βασανιστήρια θα κάνουν έναν αγράμματο ψαρά να αναζητά το νόημα στον πολιτισμό και την ελευθερία που διατείνονται και οι δύο πλευρές ότι κυριαρχούν στη χώρα τους.
Πλάκα θα έχει να δείξουν στιγμιότυπα και από αυτήν την ταινία στα δελτία ειδήσεων εγχώριων τηλεοπτικών καναλιών, όπως συνέβη πρόσφατα με το “Interview“! Αν κι έχει καταλαγιάσει λίγο ο κουρνιαχτός, το θέμα της Κορέας παραμένει στην επικαιρότητα. Από τη μια, οι απειλές του Κιμ Γιονγκ Ουν για πυρηνικό χτύπημα στις ΗΠΑ, από την άλλη οι βόμβες που ρίχνει ο Τραμπ στο Αφγανιστάν, την τρίτη η αμερικάνικη αρμάδα που τράβηξε για Κορέα και βρέθηκε στην Αυστραλία, όλο και κάτι ακούγεται από τη συγκεκριμένη πολύπαθη χερσόνησο. Αν δεν κάνω λάθος, η Κορέα και η Κύπρος είναι πλέον οι δύο μοναδικές χώρες στον κόσμο που είναι διαιρεμένες! Και τούτη η ταινία πιάνει το σωστό timing και κάνει την εμφάνισή της στις ελληνικές αίθουσες έχοντας φυσική διαφήμιση από όσα συμβαίνουν εκεί πέρα. Είναι όμως αυτή μια καλή ταινία;
Σίγουρα, δεν είναι μια ταινία με τη χαρακτηριστική σφραγίδα του Kim Ki-duk. Εννοώ, υπάρχουν πράγματα που αναγνωρίζει κάποιος από το έργο του, αλλά πολλά είναι εκείνα που διαφοροποιούνται. Το βασικότερο πρόβλημα της ταινίας είναι –όσο κι αν φαίνεται παράξενο αυτό– το πολιτικό της μήνυμα. Θέλω να πω, ο σκηνοθέτης επιθυμεί την ένωση των δύο τμημάτων της χώρας του σε μία, μοναδική και αδιαίρετη κρατική οντότητα. Το συγκεκριμενοποιεί αυτό με το τελευταίο πλάνο: το κοριτσάκι κρατάει και τον παλαιικό, χιλιομπαλωμένο αρκούδο (Βόρεια Κορέα) και τον νέο, high-tech, που κινείται και μιλάει (Νότια Κορέα). Προφανώς, στο πλαίσιο του ουμανισμού και των σκέψεων του μέσου ανθρώπου, αυτή είναι μια επιθυμία στη σωστή κατεύθυνση. Είναι όμως και ολίγον τι ουτοπικό, έτσι; Είναι ευσεβής πόθος που περνάει στο ντούκου μια σειρά από ζητήματα. Εν πάση περιπτώσει, το πρόβλημα της Κορέας δεν είναι τόσο απλό. Οπότε το όλον ως πολιτικό μήνυμα μοιάζει λίγο αφελές.
Σε αυτό το σημείο, το “The Net” συναντά, κατά κάποιον τρόπο το «Ψυχή βαθιά». Θυμάστε τι έλεγε εκεί ο Βέγγος, έτσι; «Έλληνας να σκοτώνει Έλληνα;». Ναι, γίνεται, καθημερινά, και δεν χρειάζεται εμφύλιος πόλεμος, εθνικός διχασμός και διαιρεμένα κράτη για να συμβαίνει αυτό. Οπότε, ναι, Κορεάτης μπορεί να σκοτώσει Κορεάτη. Σε ό,τι αφορά τα κατασκευαστικά στοιχεία της ταινίας, αυτά είναι πολύ υψηλών στάνταρ, όπως συμβαίνει μονίμως με τις ταινίες του Κορεάτη φίλου μας. Ο πρωταγωνιστής του –το λέει και ο ίδιος κάποια στιγμή– βρίσκεται άθελά του πιασμένος μέσα σε ένα «δίχτυ». Στη Νότια Κορέα τον ανακρίνουν, τον χτυπάνε, τον εκβιάζουν για να εξακριβώσουν αρχικά αν είναι κατάσκοπος και κατά δεύτερον, αν μπορούν να τον χρησιμοποιήσουν ως δικό τους πράκτορα.
Στη Βόρεια Κορέα, όταν επιστρέφει, επισήμως τον χρησιμοποιούν ως όργανο προπαγάνδας (να, είδατε, έφτυσε τα καλά του καπιταλισμού), ανεπισήμως όμως τον βάζουν σε μαύρη λίστα. Η σκηνή με την πόρνη στη Νότια Κορέα μας δείχνει τη θλιβερή όψη του καπιταλισμού (το τονίζω, αφελώς) και η σκηνή με την τουαλέτα στη Βόρεια Κορέα μας δείχνει τη διαφθορά του κομουνιστικού συστήματος εκεί (για μια χούφτα σκατωμένα δολάρια). Ο πρωταγωνιστής βρίσκεται ανάμεσα σε συμπληγάδες. Είναι σαν να έχει ξεπηδήσει μέσα από ένα γραπτό του Κάφκα!
Και η ερμηνεία του ηθοποιού που τον υποδύεται είναι όσο χρειάζεται δωρική και απέριττη. Ο άνθρωπος θέλει να βρεθεί ξανά μαζί με την οικογένειά του. Ούτε οι παράτες τον ενδιαφέρουν, ούτε τα υλικά αγαθά του καπιταλισμού, ούτε η φαύλη προσήλωση σε έναν πανταχού παρόντα ηγέτη. Δεν τον νοιάζει η πατρίδα ρε παιδιά, δεν είναι εθνικιστής, δεν είναι πατριδοκάπηλος, δεν είναι όμως και προδότης. Η ταινία έχει και σασπένς και ρυθμό και θέτει με ειλικρίνεια τα ζητήματά της και προσπαθεί να πιάσει το όλο ζήτημα από όλες τις πλευρές χωρίς να αδικήσει κάποιον. Τα χώνει εξίσου λοιπόν τόσο στη Νότια όσο και στη Βόρεια Κορέα.
Αν κάτι ξενίζει κατασκευαστικά είναι το απότομο φινάλε. Μετά από μία τόσο μεγάλη περιπέτεια, που περιγράφεται με πολλές λεπτομέρειες, πολύ γρήγορα ο ήρωάς μας αποφασίζει να παραβλέψει τις εντολές των ανωτέρων του και να ξαναγυρίσει στη θάλασσα. Δεν υπάρχει ο απαιτούμενος φιλμικός χρόνος, δηλαδή, για να δεχτούμε φυσιολογικά την πράξη του, που, όπως καταλαβαίνετε, έχει συνέπειες. Ενδιαφέρουσα ταινία, εντελώς επίκαιρη, που έχει τα θεματάκια της, αλλά αξίζει να την παρακολουθήσετε.
The Net (Geumul), του Kim Ki-duk
Είδος: Δράμα
Διάρκεια: 114'
*Aναδημοσίευση από το cinedogs.gr, κινηματογραφικό συνεργάτη του Artcore magazine