The Worst Person in the World, του Joachim Trier
Η Γιούλια δεν τα έχει όλα κανονισμένα, για την ακρίβεια δεν ξέρει που πάν τα τέσσερα. Η υπέρμετρη φιλοδοξία και ο πρόσκαιρος ενθουσιασμός της την οδηγούν κάθε φορά και σε καινούριο αδιέξοδο. Λόγω των υψηλών βαθμών της, ξεκινά να σπουδάσει ιατρική με σκοπό να γίνει χειρουργός αλλά σύντομα ανακαλύπτει πως μεγάλο της πάθος είναι η ψυχή, το πνεύμα όχι το σώμα. Έτσι, επιστρέφει στα αμφιθέατρα αυτή την φορά μελετώντας την επιστήμη της ψυχολογίας. Εν τέλει, ούτε και αυτό συνάδει με την ρευστή και δημιουργική της φύση.
Ίσως η φωτογραφία είναι η απάντηση. Επιτέλους, καταλαβαίνει ότι είναι οπτικός τύπος και επενδύει όλες τις οικονομίες που προορίζονταν για τις σπουδές της σε φωτογραφικό εξοπλισμό. Ούτε αυτό το πλάνο όμως φαίνεται να ευδοκιμεί. Μήπως τελικά το πεπρωμένο της ήταν να γίνει συγγραφέας; Μέχρι να το σκεφτεί λίγο καλύτερα αποφασίζει να πιάσει δουλειά σε βιβλιοπωλείο, ενώ παράλληλα συζεί με τον κατά πολλά χρόνια μεγαλύτερο σύντροφο της.
Η ταινία με την οποία ο Joachim Trier κλείνει την τριλογία του Όσλο -“Reprise” (2006), «Όσλο, 31 Αυγούστου» (2011), «Ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο» (2021)-, μας αφηγείται σε έναν πρόλογο, δέκα κεφάλαια και έναν επίλογο, τέσσερα χρόνια από την ασίγαστη αναζήτηση ταυτότητας της νεαρής Γιούλια. Αγκυλωμένη στο μετεφηβικό στάδιο αρνείται πεισματικά να πράξει το μετέωρο βήμα προς την ενηλικίωση, και επανευρίσκει τον εαυτό της ξανά και ξανά. Αλλάζει το χρώμα των μαλλιών της από ξανθό σε ροζ, σε καστανό, προσαρμόζοντας την εμφάνισή της στην εκάστοτε καριέρα ή στον εκάστοτε σύντροφο. Η ερωτική της ζωή είναι και αυτή εξίσου χαοτική. Συζεί με τον Άξελ, έναν σαραντάρη διάσημο γραφίστα, που της παρέχει ασφάλεια και συντροφικότητα, αλλά σύντομα η πλήξη κοντοζυγώνει και ο ενθουσιασμός της αναπτερώνεται, όταν γνωρίζει τον Έυβιντ, ο οποίος αν και ένας απλός barista την κάνει να ξαναβρεί τον χαμένο της αυθορμητισμό της.
Ο διάχυτος ερωτισμός της, η φρεσκάδα και η νεανική της ορμή συγχωρούν την επιπολαιότητά της και την καθιστούν ακαταμάχητη στους υποψήφιους εραστές της. Παρόλο που νιώθει ενοχές που αφήνει τον σύντροφό της για κάποιον άλλο, αδυνατεί να συνεχίσει φυλακισμένη σε μια σχέση που δεν την ικανοποιεί, ενώ η εσωτερική της ανεπάρκεια, την κάνει να μην μπορεί να αντισταθεί σε άλλη μια παρόρμηση. Η Γιούλια αδυνατεί να δεσμευτεί σε μια καριέρα, σε έναν άντρα και γενικά σε οτιδήποτε θα της παρείχε σταθερότητα ασφάλεια και μονιμότητα. Γιατί να βάλει φραγμό σε όλες αυτές τις άπειρες επιλογές που ξετυλίγονται μπροστά της; Όταν θα έχει βρει τον εαυτό της, μετά τι μένει; Θα έχει ήδη γεράσει. Αυτό άλλωστε πασχίζει να αποφύγει μέσα από όλην αυτήν την «περιπλάνησή» της. Ενσαρκώνοντας πιστά την ψευδαίσθηση της αιώνιας νεότητας της Γιούλια, η Renate Reinsve κερδίζει επάξια το βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καννών του 2022.
Και ενώ στο μεταφεμινιστικό σύμπαν των προηγμένων σκανδιναβικών χωρών, τα πατριαρχικά κατάλοιπα, αν και καλυμμένα από το προοδευτικό περίβλημα, ξεπηδούν έμμεσα μέσα από τις σχέσεις της πρωταγωνίστριας, βρίσκουν πάτημα στις ανασφάλεια της. Η Γιούλια πρέπει να ξεφύγει από τον φαύλο κύκλο του ετεροκαθορισμού. Το βλέμμα των συντρόφων της θα πρέπει να πάψει να είναι ο καθρέφτης που βλέπει τον εαυτό της. Σε έναν καυγά, ο Άξελ υποστηρίζει πως ενσαρκώνει τον ρόλο του νεκρού πατέρα της, προσπαθώντας να την ψυχαναλύσει και όχι να σεβαστεί τα θέλω της. Όταν αυτή εν τέλει του ζητά να χωρίσουν εκείνος το αρνείται. Αν τον αφήσει, πως θα τα καταφέρει μόνη της εκεί έξω; Η σχέση τους γίνεται σχέση εξάρτησης, με την ηρωίδα να παραδέχεται πως νιώθει «σαν θεατής στην ίδια της την ζωή».
Μια ταινία ανάλαφρη, τρυφερή, με σαρκαστική διάθεση και feelgood ατμόσφαιρα, μας δείχνει την κωμική πλευρά του σύγχρονου νεανικού αδιεξόδου. Το φόντο της αψεγάδιαστης νορβηγικής πρωτεύουσας τονίζει ακόμη πιο έντονα την χαριτωμένα χαώδη ιδιοσυγκρασία της πρωταγωνίστριας. Ο τίτλος της ταινίας, επίσης, αντικατοπτρίζει με μια δόση σαρκασμού τον τρόπο που αυτή αντιλαμβάνεται τον εαυτό της: λίγο εγωπαθής, λίγο αδέξια και απροσάρμοστη κάνει κάθε millennial να ταυτιστεί λίγο πολύ μαζί της. Άλλωστε, όλοι μέσα στην άβυσσο της καθημερινής αβεβαιότητας και του συνεχούς αγώνα επιβίωσης έχουμε νιώσει ως ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο.
The Worst Person in the World, του Joachim Trier
Mεταφρασμένος τίτλος: Ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο
Είδος: Ρομαντική Κωμωδία – Δράμα
Διάρκεια: ‘128