Scroll Top

Βιβλιοθήκη

Τι σημαίνει να είσαι άντρας, της Nicole Krauss

cover-ti-simainei-na-eisai-antras-tis-nicole-krauss

Δεμένες καρδιές: Σημείωμα για την συλλογή διηγημάτων «Τι σημαίνει να είσαι άντρας», της Nicole Krauss σε μετάφραση Ιωάννας Ηλιάδη.

«Όταν πηγαίνω να τον καληνυχτίσω με ένα φιλί, κουλουριάζεται πάνω μου και μου λέει με ανήσυχη φωνή ότι θέλει να παραμείνει παιδί, ότι δεν θέλει να αλλάξει τίποτε. Μα ήδη έχει πάψει να είναι παιδί. Στέκεται σε ένα ύψωμα ανάμεσα στην ακτή και σε μια θάλασσα που εκτείνεται απέραντη, και το νερό, όπως λένε, ανεβαίνει». Άλλος εκείνο το πλάσμα το είπε παιδί, εραστή, υπόσχεση, ιστορία. Και έτσι την ώρα που όλα αλλάζουν, κόντρα στον καιρό που σαρώνει τα πάντα, που κάνει διαβατάρικα αυτά εδώ τα χρόνια η Nicole Krauss σώζει μερικά ονόματα. Όπως Σοράγια, Μαρί, Κορέν, πρόσωπα που δεσπόζουν μες στα διηγήματα, που ανακτούν τον έλεγχο της ζωής και άλλοτε πάλι υποκύπτουν σε ένστικτα μοιραία, καταστροφικά. Η νεαρή εσώκλειστη στην Γενεύη, ο πατέρας που τέλειωσε ήσυχα σε κάποιο νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, σε εκείνο το αφήγημα που περιλαμβάνεται στην έκδοση του Μεταιχμίου με τον συγκλονιστικό, δημώδη τίτλο της. «Εγώ κοιμόμουν, μα ξαγρύπνα μου η καρδιά» επιλέγει σε μια από τις εξαιρετικές, μεταφραστικές της προσεγγίσεις η Ιωάννα Ηλιάδη. Η τελευταία μεταφέρει σε μια άλλη γλώσσα τις χειρονομίες, τον πόνο, τους δισταγμούς ενός ολόκληρου κόσμου και το πράττει με την ψυχραιμία που βοηθά να παραμείνει αμείωτη η διακριτική ένταση. Κάποτε γερασμένη σε μια τρομερή αποτίμηση να φέρνει στην επιφάνεια όσα είχε κρύψει σε βυθούς. Ταυτότητες, κλειδιά, το πείσμα του ακούραστου ποταμού που την διατρέχει όπως φλέβα, Γραφές και δεμένα χέρια.
Όλα διαθέτουν το δικό τους μερίδιο στα εκλεκτά αφηγήματα μια σπουδαίας του είδους.
Το σύντομο βιογραφικό της σημείωμα επιβεβαιώνει μια πετυχημένη, συγγραφική πορεία γεμάτη από την ειλικρινή εκτίμηση κοινού και κριτικών. Η Nicole Krauss γεννήθηκε το 1974 και σήμερα θεωρείται μία από τις σημαντικότερες, Αμερικανίδες συγγραφείς που προκάλεσε «λογοτεχνική αίσθηση» σύμφωνα με τους New York Times και «μία από τις σπουδαιότερες μυθιστοριογράφους της εποχής» σύμφωνα με τους Financial Times , είναι συγγραφέας των διεθνών μπεστ σέλερ «Δάσος σκοτεινό», «Όταν όλα καταρρέουν», «Η ιστορία του έρωτα». Οι βραβεύσεις και οι διακρίσεις του έργου της επαληθεύουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την απήχηση που η φυσική γραφή της Krauss κατορθώνει μες στην ανεπαίσθητη ομίχλη του βιβλίου. Μια ατμόσφαιρα κυμαινόμενη από την αβεβαιότητα ως την φθορά, η ανεπαίσθητη ομίχλη και στο βάθος η φωνή της αθωότητας που όλα τα αρνείται. Ο νεωτεριστής άνθρωπος, πριν και μετά την πικρή του δόξα, η αίσθηση που καταλαμβάνει τον χώρο ερήμην της ανθρώπινης βιογραφίας. Ιστορίες «που ξέρουν τα κατατόπια, άρα δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να είναι». Επειδή το αόρατο χέρι της ιστορίας γράφει ένα όνομα και αποτραβιέται, αφήνοντας την μελωδία της ιστορίας να ακουστεί στα ηχεία. Πίσω στο φόντο το πάθος ως ποιότητα και η αγάπη αξεχώριστη από την κάθε δυνατή ειλικρίνεια.
«Σε ένα από τα πιο δυνατά έργα της, η Nicole Krauss βουτάει ατρόμητη στην μάχη της κατανόησης του τι σημαίνει να είσαι άντρας και τι σημαίνει να είσαι γυναίκα, προσπαθώντας να καταλάβει τις σχέσεις και τις εντάσεις που γεννιούνται απ΄αυτό. Με την παρούσα συλλογή, η συγγραφέας μας ταξιδεύει σε διάφορα μέρη του πλανήτη, από την Γενεύη, την Νέα Υόρκη και την Καλιφόρνια, στο Τελ Αβίβ, την Ιαπωνία και τη Λατινική Αμερική, αλλά και σε πολλούς, συναισθηματικούς παραλλήλους». Τίποτε άλλο δεν χρειάζεται για να ξεχωρίσει το υπέροχο «Τι σημαίνει να είσαι άντρας» μια συλλογή διηγημάτων που μεταφέρει στην γλώσσα μας την συγκρατημένα σπαραχτική φωνή της Nicole Krauss. Διηγήματα γεμάτα από την οπτική των αντανακλάσεων, γεμάτα σκιές που ριγούν, πρόσωπα δεμένα με την συνήθεια, μισοτελειωμένες υποθέσεις, έτσι που κάθε πρόσωπο να διαμορφώνεται κάτω από το άθροισμα της αγάπης, της ομορφιάς, του τρομερού, του δικού μας ναι του δικού μας ποιητικού όχι που ποτέ δεν ειπώθηκε. Της απώλειας και της συντριπτικής ήττας, της λεπτής εκείνης χορδής που συνδέει την ψυχή με την μνήμη, που σαλεύει τις αλυσίδες μες στις καρδιές μας.
Οι ιστορίες είναι ζωντανές. Διαθέτουν την στόφα ενός μοιραίου προσώπου, έτοιμου για όλα. Στα χέρια του κατάλληλου δημιουργού, γεμίζουν την ζωή τους με σημασίες, αφήνουν τον υδράργυρο να καταπιεί νύχτες ολόκληρες. Ένας κόσμος μαγικός αφανίζεται και έπειτα πάλι φθάνει στο προσκήνιο, σαν το θελήσει με την αφοπλιστική του έκβαση, αυτήν που καθιστά ξεχωριστά τα διηγήματα που περιλαμβάνονται στην έξοχη έκδοση του Μεταιχμίου. Οι ιστορίες διαθέτουν το δικό τους πρόσημο, τις λένε γυναίκες, εραστές, νησιά ολόκληρα, κόσμους περίκλειστους, προικισμένες υαλογραφίες. Διαθέτουν την δική τους βιογραφία, μιλούν για πράγματα που δεν πλησιάζονται, πράγματα προσωπικά. Δεν είναι ο χρυσός σε αυτές τις ιστορίες που στέλνει τις ψυχές στον παράδεισο, είναι η αγάπη, ντυμένη το βρώμικο ρούχο της, ολότελα απολιθωμένη, σαν την θάλασσα που θύμιζε στον Γιώργο Κακκουλίδη την «πατρίδα του στις δύσκολες στιγμές της» και τώρα σωπαίνει ακυμάτιστη, ειρηνική και άδεια.
«Ο Ζούσια στην στέγη», «Ελβετία», “Amour”, «Στον κήπο», «Τι σημαίνει να είσαι άντρας» χρωστούν με κάποιον παράξενο τρόπο την ύπαρξή τους στον Σάσα και τον Σάι. Τα πρόσωπα που φέγγουν στο φόντο αυτών των διηγημάτων, ιχνογραφίες ανάμεσα σε ζωές, ακαταμάχητους όγκους και παγετώνες. Φωσφορισμοί και το κατακόρυφο βάρος της μοίρας, η έκπληξη της ζωής που χτυπά σαν ξαφνικό χειροκρότημα, το ένστικτό της και η αλήθεια της στην ακαταμάχητη κατάφαση της ξεχωριστής Nicole Krauss ορίζουν τον ρυθμό των παραπόταμων αφηγημάτων που αρθρώνουν τα διηγήματα του «Τι σημαίνει να είσαι άντρας», των εκδόσεων Μεταίχμιο.
Η Αμερικανίδα συγγραφέας στο περιθώριο των γραμμών που χάθηκαν, στην κόψη της μνήμης, κοιτάζει τα «αγόρια της που μεγαλώνουν, να κοιτάζουν με γυάλινα μάτια την θάλασσα που περνάει, και είτε να απομακρύνονται από την ελευθερία είτε να κατευθύνονται προς αυτήν». Έτσι μετέωρα παραμένουν τα πρόσωπα στην συλλογή διηγημάτων που μεταφράζει η Ιωάννα Ηλιάδη. Λεπτά επεξεργασμένο μέταλλο, εκείνο που ονομάζουν της ζωής. Αυτό γράφει τις ιστορίες της Nicole Krauss και είναι το ίδιο που ευθύνεται για την ξεχωριστή έκδοση που βρίσκεται στην διάθεση του ελληνικού, αναγνωστικού κοινού.

Τι σημαίνει να είσαι άντρας, της Nicole Krauss

Μετάφραση: Ιωάννα Ηλιάδη
Εκδόσεις Μεταίχμιο
σελ. 320

2
Μοιράσου το