Scroll Top

Λόγος + Τέχνη

To read or not to read

feature_img__to-read-or-not-to-read
Κάθε φορά, το διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου παντός είδους λίστες καραδοκούν που συνήθως κατονομάζουν τα καλύτερα ή τα χειρότερα «τάδε» της χρονιάς που μας άφησε χρόνους. Μία από αυτές που ξεχώρισαν για το 2013 είναι η πολύκροτη λίστα που ετοίμαζαν εδώ και αρκετό καιρό ο ιστότοπος BookPress.gr μαζί με το βιβλιοπωλείο Πολιτεία. Πάνω από 100 λόγιοι συγγραφείς, ποιητές, λογοτέχνες και πεζογράφοι, νεότεροι και παλαιότεροι, κλήθηκαν να δημιουργήσουν την προαναφερθείσα λίστα με τα 100 καλύτερα βιβλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας των τελευταίων 200 χρόνων (1813 – 2013).

Με αφορμή την προαναφερθείσα λίστα μια ρήση του Richard Ford γυρόφερνε στο μυαλό μου: “It takes as much effort to produce a bad book as a good book”. Είναι επίπονο για έναν συγγραφέα να αποδώσει στην εντέλεια τις σκέψεις, τους χαρακτήρες και την υπόθεση στο έργο του, ώστε να καταξιωθεί συνάμα ως επίκαιρο και διαχρονικό. Πολύ πιθανόν, άλλος τόσος κόπος να χρειάζεται για να γραφτεί ένα βιβλίο που «καταχωρείται» στην πλασματική λίστα των «άχρηστων», κακογραμμένων, «άνευ λόγου ύπαρξης» βιβλίων, κόπος που δυστυχώς αποδεικνύεται πανηγυρικά άκαρπος.

Δεν αναφέρομαι απλά στην «κακή λογοτεχνία» που από ένα σημείο και μετά έγκειται στην καθαρά υποκειμενική αξιολόγηση του αναγνώστη (“Fifty Shades of Grey” της E.L. James, “Inferno” του Dan Brown: δύο από τα πιο τρανταχτά παραδείγματα). Ούτε σε εκείνα τα βιβλία που, ενώ έχουν όλες τις προδιαγραφές επιτυχίας τελικά αφήνουν μια πικρή γεύση…

Αναφέρομαι σε εκείνη την ιδιαίτερη μερίδα βιβλίων που δεν μπορείς να αντιληφθείς τον λόγο ύπαρξής της, πολύ πιθανόν γιατί δεν υπάρχει ούτε ένας. Τα βιβλία αυτά τις περισσότερες φορές «προκαλούν» την περιέργεια του κοινού και συνήθως αυτός είναι και ο λόγος που εκδίδονται. Αυτό όμως δεν μειώνει στο ελάχιστο τον σουρεαλισμό και την extravaganza αισθητική που κρύβει το συνολικό αποτέλεσμα. Το παράδοξο βέβαια είναι το πόσο εθιστική μπορεί να γίνει η αναζήτηση τέτοιων βιβλίων, σε τέτοιο βαθμό που τα περισσότερα εξ αυτών δεν «πέφτουν» ποτέ κάτω από τα τέσσερα αστεράκια αξιολόγησης στα site του Amazon και του GoodReads.

Οι επιλογές είναι αφοπλιστικά πολλές, όμως προσπάθησα να ξεχωρίσω τα πιο αντιπροσωπευτικά για τη δική μου μικρή αντι-λίστα του 2013. Χωρίς ντροπή και όνειδος, αυτά είναι τα 6 + 1 βιβλία ειδικής κατηγορίας που ευθαρσώς ζήτησα από τον Άγιο Βασίλη με κίνδυνο να με διαγράψει διαπαντός από τα κιτάπια του:

The Stray Shopping Carts of Eastern North America: A Guide to Field Identification της Julian Montague

Ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μια συλλογή φωτογραφιών από ορφανά καρότσια του σουπερμάρκετ διασκορπισμένα σε διάφορα γεωγραφικά σημεία. Η συγγραφέας/φωτογράφος προχώρησε μάλιστα στη δημιουργία ενός πολύπλοκου συστήματος ταξινόμησης των καροτσιών ανάλογα με το συναισθηματικό φορτίο που φέρει το καθένα. Όλα αυτά στην ευρύτερη περιοχή της Βορειοανατολικής Αμερικής. Τα καρότσια του υπόλοιπου κόσμου θα πρέπει να κάνουν υπομονή μέχρι να αναγνωριστεί η αξία τους.

How to sharpen pencils του John Hodgman

224 σελίδες λεπτομερέστατης περιγραφής πολλών, μα πολλών τρόπων για να ξύνεις σωστά το μολύβι ώστε να πετύχεις τη σωστή μύτη. Ανάλογα με τη δουλειά που θέλεις να κάνεις πάντα. Στην περιγραφή του χαρακτηρίζεται ως μανιφέστο από τον συγγραφέα ενώ στην εισαγωγική κριτική φιγουράρει το όνομα του Neil Gaiman, γεγονός που με κάνει να προσεύχομαι στους αμερικανικούς θεούς να πρόκειται για απλή συνωνυμία.

Male Delivery: Reproduction, Effeminacy, and Pregnant Men in Early Modern Spain της Sherry Velasco

Σε αυτό το βιβλίο παρουσιάζεται εκτενώς η επίμονη τάση του ιατρικά καταρτισμένου ανδρικού φύλου να ζητά μερίδιο από τα κατεξοχήν γυναικεία προνόμια της εγκυμοσύνης και της γέννας υιοθετώντας ομοφυλοφιλικές και τρανσεξουαλικές τάσεις... αλλά μόνο στη σύγχρονη Ισπανία. Οι υπόλοιποι εν δυνάμει εγκυμονούντες άντρες του πλανήτη στο σίκουελ.

Knitting with dog hair των Kendall Crolius και Anne Montgomery

…Γιατί όπως λέει ο υπόλοιπος τίτλος του βιβλίου: καλύτερα πουλόβερ από έναν σκύλο που γνωρίζεις παρά από ένα πρόβατο που δεν έχεις συναντήσει ποτέ…

What Are These Strawberries Doing on My Nipples? ... I Need Them for the Fruit Salad! της Vanessa Feltz

Μόνο οι ψυχικά θαρραλέοι και όσοι έχουν πολεμήσει orc, balrog και τελώνια στα βάθη της Μέσης Γης είναι ικανοί να διαβάσουν αυτό το βιβλίο. Δεν υπάρχει αρχή, μέση και τέλος με την τυπική έννοια. Δεν υπάρχει συνοχή. Δεν υπάρχει καν περίληψη για να μας προϊδεάσει για το περιεχόμενο. Ατλαντίδα, σαλάτες, τρωκτικά και μια αινιγματική ξανθιά παρουσία στο εξώφυλλο είναι μόνο η αρχή για το τι επιφυλάσσει η συνέχεια. Το μόνο που μπορεί να ξεπεράσει σε δέος αυτό το βιβλίο είναι οι εμπειρίες όσων επέζησαν της ανάγνωσής του και βρήκαν το θάρρος να τις μοιραστούν με τους υπόλοιπους απλούς αναγνώστες (είναι ξεκαρδιστικές και μπορείς να τις βρεις εδώ.)

Little Bobby's Drunk Again του Herbert Biddleman

Πρόκειται για ένα παιδικό (!) εικονογραφημένο βιβλίο, του οποίου οι τέσσερις πρώτες σελίδες είναι οι προσπάθειες του μικρού Μπόμπι να σηκωθεί παλεύοντας με το αλκοόλ και τη βαρύτητα. Οι δύο φίλες του αρνούνται να του δώσουν την παραμικρή χείρα βοηθείας, κοιτάζοντάς τον με θλιμμένο ύφος τύπου: Γιατί Μπόμπι ξανακύλησες τόσο άσχημα; Συμπέρασμα: ο Μπόμπι έχει ζήσει δέκα ζωές πριν καλά καλά κλείσει τα 10 του χρόνια.

+1) I'm Barack, not Borat! του Christopher Jansen

Την λίστα θα την ολοκληρώσω με το προσωπικά αγαπημένο βιβλίο απ' όλα τα προηγούμενα. Ένα βιβλίο ωδή στον μινιμαλισμό. Ο τίτλος είναι μια κραυγή αγανάκτησης του Barack Obama καθώς έφτασε στο αμήν να τον περνάνε όλοι για τον Borat του Sasha Baron Cohen. «Πότε» έγινε αυτό θα με ρωτήσετε. «Ποτέ» είναι η απάντηση που μου έρχεται πρόχειρη αλλά θα βασιστώ στην εκτεταμένη έρευνα του συγγραφέα για σιγουριά. Το καλύτερο δεν είναι η φωτογραφία με τον Barack-Borat ούτε ο επεξηγηματικός υπότιτλος του εξώφυλλου «Ναι αυτά είναι στ' αλήθεια τα αυτιά μου». Η μαγεία του βιβλίου ξεδιπλώνεται μόλις το ανοίξεις. 132 σελίδες του απόλυτου τίποτα, παντελώς κενές, χωρίς την ύπαρξη μίας έστω τελείας και την τιμή του στο Amazon να ανέρχεται στα 350.85 δολάρια.

 256 ευρώ και 99 λεπτά για κενές σελίδες. Ας αρχίσει η αποταμίευση!

Photo Sources

  • http://www.goodreads.com/book/show/372010.The_Stray_Shopping_Carts_of_Eastern_North_America
  • http://www.amazon.com/How-Sharpen-Pencils-Theoretical-Contractors/dp/1612190405
  • http://www.amazon.com/Male-Delivery-Reproduction-Effeminacy-Pregnant/dp/0826515169
  • http://www.amazon.com/Knitting-With-Dog-Hair-Sweater/dp/0312152906
  • http://www.amazon.com/These-Strawberries-Doing-Nipples-Fruit/dp/075151005X
  • http://www.collegehumor.com/post/6625373/little-bobbys-drunk-again-childrens-book
  • http://www.amazon.com/Barack-Not-Borat-Christopher-Jansen/dp/1435731921/ref=cm_lmf_tit_29
1
Μοιράσου το